11 minuten, 9 seconden en 1 frame: dat is de duur van elf uiteenlopende bijdragen van evenzoveel regisseurs aan een opmerkelijk project dat we hier twee weken geleden signaleerden en nu ook zelf konden keuren. Vergeet de paranoia rond anti-Amerikanisme, dit is een opmerkelijk document.

1 Samira Makhmalbaf biedt een deeltje poëzie, met de stem en het gelaat van Afghaanse kinderen in een vluchtelingenkamp, bevangen door angst voor Amerikaanse bommen. Bezwerend.

2 Claude Lelouch is potsierlijk met een Manhattan-fabel over een emotionele breuk op het moment van de ramp, bekeken door de ogen van een dove vrouw. Opvallende soundtrack, ridicuul opzet.

3 Youssef Chahine zet zichzelf nog maar eens in de kijker: een imaginair gesprek met een omgekomen GI leidt naar de trotse familie van een Palestijnse ‘levende bom’. Provocerend, irritant.

4 Danis Tanovic grijpt terug naar een andere elfde dag van de maand, juli 1995: Srebrenica. In de vergeetput die Bosnië heet demonstreren daar de vrouwen, telkens op de elfde. Trefzeker.

5 Idrissa Ouedrago’s bijdrage denkt in termen van Noord en Zuid, absolute rijkdom en dodelijke armoede, via het relaas van een jongen die denkt Osama te hebben gezien en hem wil vangen om Bush’ beloning van 25 miljoen binnen te rijven. Pijnlijk grappig.

6 Ken Loach doet de Chileense schrijver-balling Vladimir Vega een brief schrijven aan Amerika, over die 11 september in 1973, toen Allende in samenspraak met de VS werd vermoord door Pinochets troepen. In zwart-wit, in de roos.

7 Alejandro Gonzalez Inarritu obsedeert met een zwart scherm, beelden van uit de Twin Towers vallende mensen en een agressieve soundtrack. Zonder ondertitels, overweldigend.

8 Amos Gitai laat in één virtuoze opname zien hoe de val van de Twin Towers een bomaanslag in Tel Aviv van de mediakaart veegt. Mediakritisch. De tegenhanger voor Chahines stukje.

9 Mira Nair brengt de menselijke chaos in beeld, rond een politiekadet van Pakistaanse afkomst die ter hulp schoot, omkwam en door de New Yorkse politie als terrorist werd bestempeld. Schrijnend, maar zwak verbeeld.

10 Sean Penn brengt in stukje Amerikaans rouwbetoon de globale schrik terug tot de wanhoop van een weduwnaar (Ernest Borgnine) die in zijn flat amper merkt wat er gebeurt. Vol effecten, pseudo-poëtisch.

11 Shohei Imamura liet zich inspireren door een gedicht van Tou Fou en volgt een Japanse soldaat in de Tweede Wereldoorlog in een soort psychose, onder het motto dat er geen heilige oorlog bestaat. Surreëel, verwar(ren)d.

(J.S.)