The power of the underdog: Dave Mestdach over de Oscars

Dave Mestdach, chef film van Knack Focus, denkt het zijne over de Oscarceremonie die afgelopen nacht plaatsvond. ‘CODA is zonder twijfel een van de kleinste en minst verdiende winnaars aller tijden.’

Afgelopen nacht werden de Oscars voor de 94^e keer uitgereikt. Naast de grote winnaars is het vooral de mep van Will Smith aan comedian Chris Rock die over de tongen rolde. Naar goede gewoonte bleef Knack Focus-filmman Dave Mestdach niet op om de ceremonie en het gevecht live te volgen, maar geeft hij wel graag zijn ongezouten mening over de uitslagen.

Om maar meteen met de grootste verrassing te beginnen: CODA werd uitgeroepen tot beste film.

Dave Mestdach: Niemand zag dat aankomen, ook ik niet. Wie goed geïnformeerd was, wist wel dat CODA de Producer’s Guild Award had gewonnen, wat traditioneel een goeie indicatie voor de Oscars is. Het komt dus niet helemaal uit de lucht gevallen. Maar laten we eerlijk zijn: dit is compleet van de pot gerukt. CODA is zonder twijfel een van de kleinste en minst verdiende winnaars aller tijden. Een heel sentimentalistisch, politiek correct coming of age-drama over een meisje dat opgroeit in een familie van dove mensen. Eerlijk gezegd weet ik niet goed wie deze winnaar gekozen heeft. Ik zou willen zeggen dat het door politieke correctheid komt, maar Power of the Dog had daar ook wel momenten van, met thema’s als feminisme en toxische machismo. Ik heb wel geamuseerd vastgesteld dat de film gedistribueerd werd door Apple, en dat ze Netflix verslaan door een fractie te investeren van wat zij in hun films pompen. ‘The Power of the underdog’ bleek sterker dan The Power of the Dog.

Jane Campion won wel beste regisseur voor The Power of the Dog. Daarmee kon ze slechts één van haar twaalf nominaties verzilveren. Bovendien is het van The Graduate in 1967 geleden dat een film enkel Beste Regisseur wint, en geen enkele andere Oscar.

Mestdach: Ook dat was verbijsterend. Hoewel het niet de eerste keer is dat Beste Film en Beste Regisseur van elkaar losgetrokken worden, begrijp ik die keuze nog altijd niet. Want wat is een film anders dan het resultaat van alle regiekeuzes? Natuurlijk had Campion wel haar profiel mee om in het huidige Oscarklimaat te winnen, maar voor alle duidelijkheid: in deze categorie is er wél een verdiende winnaar. Eigenlijk had ze in 1993 al moeten winnen voor The Piano, hulde aan Campion om nu alsnog met de titel naar huis te gaan.

The Power of the Dog was een van de beste films van vorig jaar, maar toch vind ik het weer grappig om die film enkel Beste Regisseur en niet Beste Film te zien winnen, terwijl Netflix miljoenen geïnvesteerd heeft om met de hoofdprijs te gaan lopen.

Je hebt het veel over streamingdiensten, en vooral de concurrentie tussen Apple en Netflix.

Mestdach: Voor de duidelijkheid: ik wil niet zeggen dat dat ‘Netflixfilms’ en ‘Applefilms’ zijn. Die producties ontstaan los van die streamingdiensten. Daarna kopen die bedrijven de films op en gaan ze die distribueren, maar vooral ook hengelen naar erkenning. Daarom zeg ik dat de belangrijkste Oscar dit jaar alwéér niet uitgereikt is: die voor de beste lobbyist.

CODA was vorig jaar bijvoorbeeld al in de prijzen gevallen op Sundance Festival. Apple heeft dat opgemerkt en dacht: ‘dove mensen doen het goed op de Oscar, zie bijvoorbeeld Sound of Metal‘. En dan hebben ze die film gekocht om te zien waar het schip strandt. De Oscars draaien om het hebben van goeie agents die de academyleden aanspreken en vertellen dat ze een goeie blouse dragen of een mooi kapsel hebben om zo goed te scoren bij de prijsuitreiking. In dat opzicht spelen de streamingdiensten dus een belangrijke rol.

Op vlak van internationale films is het nochtans niet het gehypete The Worst Person in the World dat de hoofdvogel afschiet, maar Drive My Car, een traag Japans drama dat drie uur duurt.

Mestdach: De projectiesnelheid van Drive My Car is even snel als die van Michael Bays films, 24 frames per seconde. Er bestaan geen trage films, enkel ongeduldige kijkers. Drive My Car is een uitzonderlijke film met romaneske kwaliteit die een matuur publiek kan aanspreken. Ik kan me dus goed inbeelden dat die film bij de oudere leden van de Academy een torenhoge favoriet was.

Met alle respect voor The Worst Person in the World: die film was oké, maar nu ook weer niet zo verschrikkelijk goed. Volgens mij waren het vooral millennials die deden alsof dat de nieuwe Citizen Kane was. Het lijkt me niet meer dan terecht dat Drive My Car wint.

Je voorspellingen dat Will Smith en Jessica Chastain de Oscars voor Beste Acteur en Actrice zouden winnen, bleken allebei correct. Ben jij hier heel goed in, of zijn de Oscars voorspelbaar?

Mestdach: De enige riskante voorspelling die ik ooit gedaan heb, was toen ik in september 2015, het prille begin van het voetbalseizoen, voor Knack schreef over ‘Hein Vanhaezebrouck, trainer van toekomstig landskampioen AA Gent’. Om maar te zeggen: de Oscars zijn heel voorspelbaar. Soms krijg je een verrassing als de winst van CODA, maar meestal liggen de winnaars voor de hand. Zeker omdat er zoveel award shows voor de Oscars plaatsvinden en het op den duur moeilijk wordt om aan het narratief te ontsnappen. Er is enorm veel copycatgedrag.

Zeker bij de acteurs kan je bijna afvinken welke kwaliteiten je moet hebben om te winnen. De Academy smelt voor historische figuren met issues die gespeeld worden door een bekende kop onder een dikke laag make-up, liefst gespeeld met een dik accent. Het is ook heel Amerikaans. Jessica Chastain wint voor haar imitatie van Tammy Faye. In Amerika is dat een cultfiguur, terwijl we die in Europa nauwelijks kennen.

Er wordt gespeculeerd dat Will Smith zijn Oscar weer zou kunnen verliezen door zijn klap aan Chris Rock.

Mestdach: Hulde aan Will Smith! Eindelijk is er weer iets gebeurd waarvoor je je slaap zou kunnen laten. Want wat voor een saaie show zijn de Oscars jaar na jaar geworden? Vroeger waren de Oscars een publieke masturbatiesessie van de filmindustrie, tegenwoordig is het precies het wereldkampioenschap politieke correctheid. Telkens moeten alle minderheden weer bedankt en gered worden en moet er een kumbayamomentje voor de wereldvrede zijn. De Fresh Prince begreep goed dat de kijkcijfers zakten en bracht daar verandering in. Pas op, Smith heeft Muhammad Ali nog vertolkt, dus dat hij een goeie rechtervuist heeft wisten we al. Toch bracht hij tijdens zijn botsing met Chris Rock zijn beste en meest authentieke rol ooit. Ik eis dat volgend jaar heel de zaal op elkaar zit te meppen in een grote bar fight, dan zou ik misschien nog eens kijken.

Ten slotte is er nog Dune. Villeneuves blockbuster won geen grote prijzen, maar verzamelde wel zes beeldjes in technische categorieën en voor de soundtrack.

Mestdach: Ook dat is de normale gang van zaken tijdens de Oscars. In de belangrijkste categorieën maken blockbusters geen kans tegenover de serieuzere drama’s, maar in de technische categorieën vallen ze vaak wel in de prijzen. Laat ons ook eerlijk zijn, in die gebieden zijn het de topvakmannen die aan zulke grote films werken. Het was enigszins verrassend dat Denis Villeneuve niet genomineerd was voor Beste Regisseur, al had ik dat zelf overdreven gevonden want het was niet zijn beste film. Dune was mooi om naar te kijken, maar het voelde meer alsof er door het boek gebladerd werd dan dat het een echte verfilming was. Sufjan Stevens vatte het mooi samen toen hij Dune een ‘lange reclame voor de Zara’ noemde.