Pearl Jam slipt in stijl(en) op ‘Gigaton’

Na een retraite van zesenhalf jaar zou élke nieuwe plaat van Pearl Jam schitteren door aanwezigheid. Zelfs al blinkt niet alles daarop even hard.

Toen Lightning Bolt (2013) verscheen, was Barack Obama nog president van de VS. Een ander tijdperk, maar toch doet Gigaton niet aan gezapig bijpraten: Pearl Jam stoot, bij monde van Eddie Vedder, rechtstreeks door naar de huidige politieke en ecologische malaise.

Als megarockgroep in een tijd waarin er van dat slag weinig rondlopen, maakt het ensemble het voor het publiek alweer niet nodeloos moeilijk. De vertrouwde pezige rock die een brug slaat naar punk? Check. Autobumperspreuken zoals ‘All the answers will be found in the mistakes that we have made’ of ‘We could all use a savior from human behavior’? Aanwezig.

Lightning Bolt was een deugdelijke voorganger, ook al smaakte die naar een snel-klaarrecept. De langere ingrediëntenlijst hier is dus goed nieuws. Naast de obligate bevlogen doordouwers – Never Destination of Superblood Wolfmoon, de grootste nieuwe aanwinst voor de setlist – puurt Gigaton amusementswaarde uit berekende stilistische slippartijtjes. Over de vage electrorock van single Dance of the Clairvoyants is al veel geëmmerd, maar we kennen veel slechtere buigingen voor David Byrne. Goedgekeurd. Nog beter is het toekomstvisioen Quick Escape, gestoeld op een Red Hot Chili Peppers-groove uit de tijd dat die hun sokken nog oneigenlijk gebruikten (maar met een refrein dat naar Foreigner ruikt), waarin Vedder verbeten zoekt naar ‘a place Trump hadn’t fucked up yet’. Wat verderop noemt hij de Indiaanse stamvaders Sitting Bull en Crazy Horse als tegenpolen van ‘Sitting Bullshit as our sitting president’. Soms mag je subtiliteit aan de verfmengservice overlaten.

Een speelduur van bijna een uur maakt het moeilijk om bij álles enthousiast recht te veren. Het lauwe soepje Seven O’Clock krijgt nog wat pit door Vedders zojuist geciteerde tirade, maar in de tweede plaathelft ebt de energie weg zonder dat er veel wezenlijks in de plaats verschijnt. Buckle Up is bedaard kringelende folkrock, louter leuk voor het extra pigment. Het akoestische Comes Then Goes ware perfect geweest voor twee minuten maar sleept drie keer langer aan. Retrograde laat John Cougar Mellencamp-americana uitdraaien in een opgeblazen coda, niet de eerste keer dat er een Pink Floyd-ballon langsdrijft.

Uit het antieke pomporgel dat Vedder onder de hoopvolle coda River Cross schuift, blijkt tenminste dat Pearl Jam dingen blijft uitproberen, wat het eindoordeel een stuk mildert. Zijnde: Gigaton is een fidele hits and misses-plaat.