Ari Aster meet Amerika’s kookpunt op in Eddington, in het droge woestijngebied tussen satire en western.
Alsof Amerika nog niet genoeg ansichtkaarten van zijn eigen ondergang had, serveert Ari Aster er met Eddington nu nóg eentje. Hij heet je welkom in een stoffig stadje aan de rand van de woestijn én de waanzin, waar de sjofele sheriff Joe Cross (Joaquin Phoenix) het vertikt om een mondmasker te dragen, ook al verplichten de coronamaatregelen hem daartoe. Binnen zit zijn vrouw Louise (Emma Stone) poppen in elkaar te knutselen om haar brein bijeen te houden. Buiten marcheren woke kids met Black Lives Matter-borden en een licht ontvlambare dosis zelfhaat. En dan moet hij nog afrekenen met burgemeester Ted Garcia (Pedro Pascal) – een gladjanus met grote woorden en nog grotere ambities. En met Vernon (Austin Butler), een jonge sekteleider die Louise in het vizier heeft.
Wat volgt, is een cocktail van pandemiepaniek, raciale spanningen en complotkolder. Aster lokt zijn personages in een neurotisch spiegelpaleis, opgestookt door de genadeloze woestijnzon. Ook nu legt hij de angstzweetplekken van Amerika bloot, zoals hij dat eerder deed via bloedlijnen en bijlen in de verheven horror van Hereditary en de pastorale culttrance van Midsommar. Alleen bezigt hij dit keer een mix van satire, suspense en western om te tonen hoe een land volledig van het padje is geraakt. Met de groeten van TikTok, George Floyd, covid en QAnon.
De camera van Darius Khondji – de maestro die ook Se7en, Amour en Uncut Gems heeft geschoten – vangt alles in beelden die tegelijk verzengend en unheimlich zijn – een hel vol echo’s van Edward Hopper. Alles voelt als een bittere farce, met Phoenix (die vorig jaar al Asters geflopte psychokomedie Beau Is Afraid aanvoerde) die in een soort A Face in the Crowd voor pandemietijden beland is. Maar langzaam glijdt Eddington richting No Country for Old Men – een plek waar morele leegte, complotten en wapens hand in hand gaan, en onvermijdelijk leiden tot een bloederige shoot-out.
Toegegeven, de toonwissels zijn soms grotesker dan de gedachtestroom van Donald Trump, en zo wispelturig dat je je afvraagt of Aster niet vergeten was wat hij nu ook alweer wilde vertellen. Geen wonder dat Eddington in Cannes door veel critici werd gefusilleerd. Maar de film is gestileerd, licht waanzinnig, overambitieus en ambigu tegelijk. Oftewel alsnog goed voor drie sterren, want liever struikelen in stijl dan keurig rechtop staan gapen, toch?
