‘Het waren grote blue suede shoes om te vullen’: Austin Butler over zijn hoofdrol in ‘Elvis’

Er zijn honderdduizenden Elvis Presley-imitatoren en ook ene Harry Styles was in de running, maar er kon er maar één de King zijn in Elvis. Het werd de nobele onbekende Austin Butler. ‘Na mijn laatste opname klapte ik in elkaar. Net als Elvis.’

Zelfs Elvis had het soms lastig om Presley te zijn. Laat staan dat iemand anders even geil heupwiegt, even charismatisch optreedt en even bezield zingt als de king of rock ’n’ roll in zijn verschillende gedaanten. Maar als Baz Luhrmann Elvis wil laten verrijzen, moet er wel íémand de honneurs waarnemen. Harry Styles was graag die iemand geweest, maar Luhrmann verkoos Austin Butler. In zijn tienerjaren werd de ondertussen dertigjarige Californische acteur in jeugdseries van Disney en Nickelodeon, onder meer in Zoey 101, getypecast als knappe jongen. In afwachting van een kans op de grote doorbraak doolde hij rond in Jim Jarmusch’ zombiekomedie The Dead Don’t Die en speelde hij een door Brad Pitt in elkaar te timmeren Charles Manson-volgeling in Tarantino’s Once Upon a Time… in Hollywood.

‘Het is moeilijk onder woorden te brengen hoeveel werk ik in Elvis heb gestoken’, zegt Butler daags na de wereldpremière in Cannes. Zijn diepe stem en tongval klinken nog verdacht Elvis-achtig. ‘Elvis is twee jaar lang mijn leven geweest. Heel die tijd heb ik niemand van mijn familie of uit mijn normale leven gezien. Dat was zo niet bedoeld, het gebeurde gewoon. Elvis was een obsessie. Ik wilde me volledig onderdompelen en plaatste al de rest on hold.’

Toen tegenspeler Tom Hanks in maart 2020, enkele dagen voor de start van de opnames in Australië, als een van de eerste westerlingen covid opliep, werd de productie voor zes maanden stilgelegd. Butler bleef heel die tijd in Australië om zich nog meer in Elvis te verdiepen. ‘Ja, het waren grote blue suede shoes om te vullen. Normaal schreeuw ik het van opwinding uit als ik een rol beet heb. Deze keer was het meer een grom die van heel diep kwam omdat ik wist hoeveel werk het zou zijn. Toen Baz belde met het verlossende bericht, ben ik diezelfde dag nog aan de slag gegaan. Ik heb meteen alle coaches opgebeld die me hebben geholpen.’

Butler, die net als Presley op zijn 23e zijn moeder verloor, boog zijn onzekerheid en zijn ontzag voor Elvis om in voordelen. ‘Ik keek naar Elvis, vond hem ontzettend magnetisch en ging er vanuit dat hij nooit last had gehad van angst of plankenkoorts. Maar hij heeft daarover, of over zijn grote verlegenheid, best veel verteld. Als jongen wilde hij wel voor een publiek gitaar spelen maar vroeg hij om het licht te doven én om hem de rug toe te keren. Zelfs de grote Elvis was soms bang, zenuwachtig en op zijn hoede voor veroordelend commentaar. Als ik ze op de juiste manier kon kanaliseren, hoefden mijn zenuwen en mijn angst dus geen nadelen te zijn.’

In de film passeert Hound Dog slechts kort. ‘Maar ik heb meer dan anderhalf jaar tijd gestoken in het obsessief bestuderen van zijn optreden. Seconde per seconde. Er zijn zo veel lagen om in het oog te houden: zijn manier van zingen, zijn stem, de hoeken die zijn handen maken, hoe hij zijn armen, benen, heupen en vingers gebruikt. Gelukkig had ik een geweldige bewegingscoach. Polly Bennett (die ook Rami Malek bijstond voor zijn vertolking van Freddie Mercury in Bohemian Rhapsody , nvdr.) hielp me de bewegingen te verinnerlijken zodat het niet ingestudeerd lijkt.’

Die twee jaar Elvis bleef niet zonder gevolgen. ‘Ik ben geen dag ziek geweest tijdens de opnames, ook al sliep ik hoogstens drie uur per nacht, omdat ik boordevol adrenaline zat. Maar meteen na de laatste opname crashte ik. Ik werd om vier uur ’s ochtends wakker van de pijn. Het voelde als messteken in mijn maag. De dokter liet onmiddellijk een ambulance komen. Ze dachten dat mijn appendix was gesprongen en wilden opereren, tot het onderzoek uitwees dat een virus mijn lymfeklier had aangetast. Ik heb een week in bed moeten blijven. Net als Elvis. Na zijn optredens in Las Vegas moest hij naar een ziekenkamer met verduisterde ramen om uit te rusten. De zoveelste parallel.’

Ondertussen heeft Butler er de opnames op zitten van Masters of the Air, een miniserie over de Tweede Wereldoorlog waarin hij een piloot speelt. Maar dat volstond niet om Elvis uit zijn lichaam te krijgen. ‘Of je dat nu wil of niet, zo’n groots personage blijft toch altijd een beetje aan je kleven. Omdat ik me zo ondergedompeld heb, vervaagde de grens tussen mezelf en Elvis. Of je dat nu wil of niet, de zenuwbanen in je brein worden geconditioneerd door te voelen, te denken en te bewegen als je personage. Mijn brein nam Elvis’ manier van denken en bewegen over. Je schudt dat niet zomaar van je af.’