Met Nadia Tereszkiewicz (‘Mon Crime’) heeft Frankrijk een nieuwe filmster

Een César, magazinecovers, de hoofdrollen die ze maar voor het uitkiezen heeft… Aan alles is te merken dat Frankrijk in Nadia Tereszkiewicz een nieuwe ster ziet. U kunt die nu met eigen ogen aanschouwen in Mon crime, de nieuwe film van François Ozon.

Marion Cotillard, Léa Seydoux en Eva Green hebben er een conculega bij. De 26-jarige Nadia Tereszkiewicz won twee weken geleden de César, het Franse equivalent van een Oscar, voor beste belofte met haar vertolking van de geestdriftige theaterstudente Stella in Les Amandiers van Valeria Bruni-Tedeschi. Dezer dagen wervelt ze in Mon crime, een misdaadkomedie naar het model van een Ernst Lubitsch of Billy Wilder waarmee de onvermoeibare François Ozon nog eens een gooi naar een hit doet. Tereszkiewicz smijt zich daarin als Madeleine, een jonge, berooide actrice die zichzelf in het Parijs van de jaren 1930 na een MeToo-geval van de moord op een theaterproducent beschuldigt. De kans is groot dat Tereszkiewicz, gezien haar hoofdrollen in Vazaha van Robin Campillo (de regisseur van 120 battements par minute) en La Rosalie van Stéphanie Di Giusto (over de eerste vrouw met baard op de kermis), straks ook het festival van Cannes zal opluisteren met haar jeugdige glamour.

Ik heb in mijn recente films enkel vrouwen gespeeld die ik wil verdedigen. Ik zie daar een vorm van engagement in.

En zeggen dat acteren niet eens plan B maar plan C was. ‘Vijftien jaar lang, vanaf mijn vierde, heb ik acht uur per dag gedanst. Dansen was mijn bestaansreden’, fezelt Tereszkiewicz.

En nu sta je op de cover van de Franse magazines als dé steractrice in wording. Waar liep het ‘mis’?

Nadia Tereszkiewicz: Op mijn achttiende kon ik als aspirant aan de slag in het Nationale Ballet van Canada. Maar me van zeven uur ’s ochtends tot tien uur ’s avonds in de dansstudio afpeigeren zonder tijd voor mijn passie voor literatuur of om te studeren, frustreerde me. Bovendien was ik wel goed genoeg om erbij te horen maar binnen zo’n topgezelschap stelde ik niets voor. Net omdat klassieke dans mijn lust en mijn leven was, had ik niet meteen door dat ik aan het verstikken was.

Hoe raakte je uit die impasse?

Tereszkiewicz: In een opwelling ben ik naar Parijs getrokken om literatuur te studeren met de bedoeling leerkracht te worden. Maar de hele dag stilzitten met je neus in de boeken vond ik deprimerend. Tegelijk ontdekte ik het theater. Ik ging tot drie keer per week. Acteren, je lichaam gebruiken én het woord hanteren leek me de perfecte mix. Ik deed stiekem mee aan de proeven voor een prestigieuze theateropleiding. De eerste keer raakte ik niet door de eerste ronde. De tweede keer was ik enorm voorbereid – ik wachtte acteurs na een voorstelling aan de uitgang op om hen raad te vragen. Ik werd op proef aangenomen. Maar ook dat werd niets.

Hoezo?

Tereszkiewicz: Regisseur Dennis Berry gaf me een hoofdrol in Sauvages (2018), een mooie film die niemand heeft gezien. Ik wist niet of ik kon acteren, of ik het graag zou doen. Maar die opnames waren een openbaring. Ik was nog nooit zo gelukkig geweest als op die filmset in Portugal. De tijd leek op te houden te bestaan. Vrij snel daarna kreeg ik nog een rol en sindsdien ga ik van set naar set. Van die theateropleiding is niets meer in huis gekomen.

Mon crime mag dan een komedie zijn, in de kern gaat de film over emancipatie en de strijd die losbarst nadat je personage is aangerand door een producent.

Tereszkiewicz: Ik speel iets verschrikkelijks: een verkrachting. De enige manier voor Madeleine om dat aan te klagen is zichzelf van moord beschuldigen. Het is een ontzettend moeilijk onderwerp dat vandaag enorm leeft. Ozon maakt het bespreekbaar door afstand met vandaag te creëren, door het in de jaren dertig te situeren, met een theatrale toon, absurde dialogen en knotsgekke situaties. Er kan gelachen worden maar de thematiek is bloedserieus en de feministische dimensie resoneert er fel in.

Madeleine droomt van succes als actrice, het grote geld en een lief. Wat zijn jouw prioriteiten?

Tereszkiewicz: Ik prijs me gelukkig dat ik prioriteiten kán stellen. Ik heb in mijn recente films enkel vrouwen gespeeld die ik wil verdedigen. Ik zie daar een vorm van engagement in. Ik kan me identificeren met mijn werk en ik kan rollen weigeren die me niet aanstaan. Maar eerlijk: in het begin was het heel anders. In het jaar dat ik me voorbereidde op de toelatingsproef van die theaterschool, aanvaardde ik elke opdracht die ik kon krijgen. Zo heb ik gedanst in clips voor grote merken. Ik ploeterde, ik deed wat nodig was om de huur te betalen en brood te kopen.

Hoe ga je om met die nieuw status?

Tereszkiewicz: Ik weet dat je verondersteld wordt heel ambitieus te zijn en ik lees ook wel dat er extreem hoge verwachtingen voor me zijn. Maar – hoe zal ik het zeggen? – ik heb wel ambitie maar ze is niet verterend. Ik heb echt geen César of Oscar nodig om gelukkig te zijn. Ik ben nu al gelukkig. Als Amerika me vraagt, zal ik wel tevreden zijn, maar het is geen grote droom. De grote droom is wat ik nu heb. De ene kans na de andere om me ontplooien, hoofdrollen waar ik beter van word, herinneringen voor het leven. Hoogstens wil ik meer met buitenlandse regisseurs werken die me doen dromen. Het is de Europese film die mijn hart sneller doet kloppen. Ik ben opgegroeid met de Scandinavische cinema. Mijn moeder is Fins, mijn vader heeft Poolse roots en ik ging naar een Italiaanse school. Ik voel me eerder Europees dan Frans.