In ‘Un Autre Monde’ worden ook hogere middenklassers meegesleurd in de kapitalistische rat race

© GF
Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

In Un autre monde bezingt Stéphane Brizé opnieuw de blues van het laatkapitalisme, met Vincent Lindon als CEO in crisis.

Wat een bedrijfsleider zoal lijden kan? In het intense, behoorlijk zenuwslopende en benauwende sociodrama Un autre monde mag vijftiger Philippe het aan den lijve ondervinden wanneer het Parijse hoofdkantoor van hem eist dat hij een kloek deel van zijn werknemers ontslaat omdat zijn filiaal anders onherroepelijk dicht moet. Bovendien staat hij de jongste maanden ook thuis danig onder stress aangezien zijn vrouw recent de echtscheiding heeft aangevraagd en een fikse financiële vergoeding vraagt, terwijl hij ondanks al die professionele en private ellende ook zijn autistische tienerzoon niet uit het oog wil verliezen.

Anders gezegd: Philippe mag dan een hogere middenklasser zijn met een dure auto en een tweede verblijf in de provincie, ook hij wordt genadeloos meegesleurd in de rat race van het geglobaliseerde kapitalisme. Het is een topic dat regisseur Stéphane Brizé eerder al fileerde in La loi du marché (2015) en En guerre (2018), maar dan met fetisjacteur Vincent Lindon aan de andere kant van het sociale spectrum als worstelende working class hero. In die zin kun je Un autre monde dan ook als het slotstuk van een trilogie over de mallemolen van de onvrije markt beschouwen, alsof Brizé – die ook naturalistische kostuumfilms als Une vie (2016) maakte – wil zeggen dat finaal niemand ontsnapt aan het verstikkende systeem.

Ook nu weer gebruikt hij daarvoor lange, handbewogen shots die het naturalisme verhogen en elk gesprek met een dosis suspense bezwangeren. Philippe en diens eega die in het bijzijn van hun advocaten proberen een regeling te treffen, hoewel de bitterheid en het wederzijdse onbegrip boven borrelen. Of Philippe die met de andere directieleden onderhandelt wie ze dan maar zullen ontslaan, en welke criteria ze daarvoor zullen hanteren. Het zijn lang uitgesponnen, meerdere minuten durende scènes waar de intensiteit van afspat, en waarin Lindon – die van Titane – zijn karakterkop weer eens in de diepste rimpels trekt. Bovendien worden hij en Sandrine Kiberlain, die zijn ex speelt, quasi uitsluitend omringd door amateurs – echte bedienden, kaderleden en anderen – die min of meer zichzelf spelen.

Het is het gekende, neorealistische procedé dat Brizé ook al gebruikte voor de eerste twee, nog kwadere delen van zijn klassenstrijdtrilogie, en wat van hem stilaan zo’n beetje de Franse Ken Loach maakt. Alleen is Un autre monde, ondanks de gedreven vertolkingen en authentieke, semidocumentaire feel, niet die uppercut die het had kunnen zijn. Daarvoor voelt de structuur en de manier waarop werk en privé worden gekoppeld net iets te gefabriceerd en te ‘filmisch’ aan, terwijl hier en daar een béétje komische ademruimte, of een reflexief rustmoment weg van de claustrofobische kantoren en neoliberale logica, niet had misstaan om je nog dieper Un autre monde in te trekken.

Niettemin: een raak geschetst, en bij momenten beklemmend portret van een verdrukte der aarde, maar dan dit keer één met maatpak en das.

Un autre monde***

Stéphane Brizé met Vincent Lindon, Sandrine Kiberlain, Marie Drucker

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content