Sterren komen, sterren gaan. Maar niet alleen Elvis blijft bestaan. In memoriam: zeven grootheden waarvan we dit jaar afscheid namen, iconen die uiteindelijk toch van vlees en bloed bleken te zijn – plus eentje van piepschuim.
Ontdek alles wat u moet onthouden van 2025 in ons dossier.
† 15.01 – David Lynch (78)
Hij schilderde surrealistische doeken die leken op trippend behang, maakte meubels die niet rechtop bleven staan, was een amateurweerman die elke dag zon voorspelde en sleet zijn eigen ‘damn good coffee’. Maar bovenal was hij een unieke filmmaker die dromen als nachtmerries en nachtmerries als droom monteerde. Van zijn Victoriaanse zwart-witsprookje The Elephant Man tot Blue Velvet, zijn neonoir waarin hij de gazons van suburbia openrijt. Van Twin Peaks, de cultserie waarin soap en mysterie versmelten tot portaal naar het onbewuste, tot Mulholland Drive, een Hollywoodlabyrint waar identiteiten verdampen. De ‘Jimmy Stewart from Mars’ deed cinema zinderen en zingen tegelijk, alsof hij inplugde in de donkere psyche van de popcultuur. Lynch vertrok op zijn 78e richting The Red Room als gelukkige kettingroker na een hartaanval en longfalen en een leven ‘wild at heart & weird on top’. De groeten aan Laura Palmer!
† 16.09 – Robert Redford (89)
The Sundance Kid vertrok zoals hij verscheen: elegant, discreet, met zongebleekte Californische flair. Hij werd een ster dankzij The Sting en Butch Cassidy and the Sundance Kid, waarin hij charme en een outlaw‑glimlach tot handelsmerk verhief. Hij wist post‑Watergateparanoia verleidelijk te maken met All the President’s Men en Three Days of the Condor. En ook achter de camera – van zijn Oscarwinnende debuut Ordinary People tot Quiz Show – liet hij Amerika’s morele kompas een kwartslag filmischer draaien. Hij woonde in Sundance, Utah, waar hij het festival oprichtte dat de Amerikaanse independent cinema lanceerde. Hij profileerde zich als milieuactivist toen het broeikaseffect nog moest worden uitgevonden en de privéjet van Leonardo DiCaprio nog niet ontworpen was. Een icoon uit een tijdperk waarin idealisme, looks en politiek culot in één filmster konden samenvallen.
† 22.06 Ozzy Osbourne (76)
Twee weken voor zijn dood stond (of beter: zat) Ozzy nog één keer op het podium in Birmingham tijdens het afscheidsconcert van Black Sabbath. Dat hij de 76 haalde, blijft een mirakel, want de Prince of Darkness slikte, snoof en zoop meer dan een apotheek en een kroeg op oudejaarsnacht samen, terwijl hij al jaren met zijn gezondheid sukkelde. Millennials herontdekten hem via MTV’s realitysoap The Osbournes, maar zijn echte erfenis blijft de Sabbath‑sound die hij met Tony Iommi smeedde: ijzeren riffs, dreunende baslijnen en demonische chants die klassiekers als Iron Man, War Pigs, Paranoid en Sweet Leaf opleverden – de blauwdruk van alle heavy metal. Benieuwd of Ozzy ook in de hel – zijn favoriete habitat – een levende vleermuis de nek afbijt.
† 11.06 – Brian Wilson (82)
Wilson richtte in 1961 mee The Beach Boys op, wist de Californische zon in akkoorden te vangen en melancholie te laten meezingen met de branding. De opper‑Beach Boy zwalpte tussen genie en gekte, en leefde liever in de studio dan in de echte wereld. Pet Sounds was zijn opus magnum, een album dat popgrenzen verlegde, Good Vibrations een minisymfonie met meerdere lagen, en God Only Knows de perfecte ballade. Terwijl zijn bandgenoten surften, bouwde hij klanklandschappen die zelfs The Beatles en Phil Spector jaloers maakten. Hij kampte met demonen – drank, drugs, depressies en paranoia – maar bleef de architect van een geluid dat generaties definieerde. Wouldn’t it be nice if you were a little older.
† 23.09 – Claudia Cardinale (87)
Ze werd geboren in Tunis, maar werd een icoon van de Europese cinema. In Luchino Visconti’s Il gattopardo gaf ze de aristocratische ondergang een engelachtig gezicht, in The Damned belichaamde ze de decadentie van een familie die met het fascisme dweepte. Haar meest iconische rol schonk Sergio Leone haar in Once Upon a Time in the West, waarin ze de prairie een mythische vrouwelijkheid gaf: weduwe, wraakengel en Madonna tegelijk. De mediterrane schone met een stem die zwaarder klonk dan haar aura deed vermoeden speelde in meer dan honderd films. Samen met Sophia Loren en Gina Lollobrigida vormde ze de heilige divadrievuldigheid van de Italiaanse cinema van de sixties en seventies, maar ze bleef de meest mysterieuze met een melancholie die de massa betoverde.
† 11.10 – Diane Keaton (79)
Diane Keaton blijft voortleven als de actrice die nervositeit in charme wist te vertalen. Ze brak door als Kay Adams in The Godfather, de vrouw die Michael Corleones geweten onder druk zette. Daarna werd ze Woody Allens muze, met Annie Hall als haar Oscarwinnende triomf en Manhattan als bewijs dat ironie en kwetsbaarheid samen konden schitteren. Ook later bleef ze een publiekslieveling, van Baby Boom tot Something’s Gotta Give, met haar androgyne pakken en hoeden als handelsmerk. Keaton was nooit de klassieke ster, maar een actrice die de popcanon kleurde met humor, stijl en haar guitige glimlach. La di da, la di da.
† 18.02 – Gene Hackman (95)
De tweevoudige Oscarwinnaar ging in 2004 met pensioen en werd 95, na een stille maar zware strijd met alzheimer. Zijn dood viel samen met het verlies van zijn vrouw, waardoor zijn laatste dagen – de dementerende Hackman verkommerde alleen – een tragisch aura kregen. Hij was de acteur die New Hollywood een karaktersmoel gaf: morsig, obsessief, onvergetelijk. In The French Connection (1971) zette hij Jimmy ‘Popeye’ Doyle neer, een flik die de mean streets van New York afschuimde met een energie die het genre herschreef. In The Conversation (1974) was hij de paranoïde afluisterspecialist Harry Caul, een loner die zijn eigen ademhaling niet meer vertrouwde. Zijn oeuvre reikte van westerns (Unforgiven) tot komedies (The Royal Tenenbaums) en superheldenfilms (Superman). Géén icoon om te vereren, wel een gebarsten spiegel waarin je telkens een facet van jezelf herkende.
† 16.07 – Het hoofdpodium van Tomorrowland
De moord op JFK, de dood van koning Boudewijn, 9/11 … Het zijn gebeurtenissen die een generatie tekenden; en sinds deze zomer mag aan dat lijstje ook het afgebrande hoofdpodium van Tomorrowland worden toegevoegd. Dagenlang werd gespeculeerd of het festival wel kon doorgaan, meteen de spannendste en meest gehypete thriller van het jaar. Het vuur legde de polystyreen‑kathedraal in De Schorre volledig in de as, maar gelukkig zonder slachtoffers en de beats bleven uiteindelijk beuken. Onze gedachten zijn nog steeds bij jullie, People of Tomorrow.