In memoriam: Carrie Fisher, de meest geliefde prinses van de afgelopen eeuw

Ze zal altijd in één adem genoemd worden met Star Wars, maar wijlen Carrie Fisher was veel meer dan prinses Leia alleen. Een ode aan een van de meest herkenbare gezichten van heel Hollywood.

‘Wat er van mij zal overblijven nadat ik naar die grote Death Star in de lucht trek, is een zeer getaltenteerde dochter, een paar boeken en hoogstwaarschijnlijk een foto van een streng kijkend meisje in een soort van metalen bikini, leunend op een reusachtige inktvis terwijl een nieuwslezer u informeert over het overlijden van Prinses Leia na een lange strijd met haar hoofd.’

Dat schreef Carrie Fisher in haar boek Shockaholic. Op 27 december 2016 meldden woordvoerders van Fishers familie dat de zestigjarige actrice is gestorven in een ziekenhuis in Los Angeles, nadat ze tijdens het weekend in kritieke toestand uit het vliegtuig gehaald werd na een zware hartaanval.

Carrie Fisher groeide op in Beverly Hills, waar ze in 1956 geboren werd. De stad ontwikkelde zich in haar kindertijd tot een van de meest betoverende plaatsen om te wonen. Fisher was een kind van haar omgeving: als dochter van twee beroemde mensen lagen de verwachtingen voor haar carrière hoog. Haar vader, Eddie Fisher, was een populaire zanger die wekelijks de tabloids haalde. Haar moeder, Debbie Reynolds, een gevierde actrice die meespeelde in Singin in the Rain en The Unsinkable Molly Brown. Los van elkaar waren haar ouders al twee supersterren, maar samen stonden ze te boek als het perfecte Hollywoodkoppel. Tot Carries vader haar moeder verliet voor Hollywoodlegende Elizabeth Taylor, een schandaal dat destijds breed uitgesmeerd werd.

De druk om ook beroemd te worden was groot.

En Carrie Fisher werd beroemd.

Wereldberoemd.

Lange tijd was zij het meest herkenbare gezicht in de hele wereld.

Van prinses naar generaal Leia

De actrice stak haar mentale problemen nooit onder stoelen of banken, maar sprak er openhartig over.

Fisher werd groot dankzij haar verschijning in de ruimtesaga Star Wars, waarin ze opgevoerd werd als het iconische personage Princess Leia Organa – de meest geliefde prinses van de afgelopen eeuw. Leia is sterk, slim, grappig en mooi, en ze heeft The Force aan haar kant. Het belang van Leia kan niet onderschat worden. Ze was lang de enige vaandeldrager voor vrouwen in het Star Wars-universum, en gaf meisjes wereldwijd een connectie met een scifiwereld gedomineerd door mannen. Leia begon als een dame in nood, maar bewees dat ze ook goed overweg kon met wapens. In de loop van de decennia evolueerde ze van een prinses naar een diplomaat en een undercoveragent. Later, in The Force Awakens, werd ze geen koningin maar een generaal.

Carrie Fisher
Carrie Fisher

Zo vanzelfsprekend is die evolutie niet. Tijdens Carrie Fishers eerste dag op de set, zei regisseur George Lucas haar: ‘Je kan geen lingerie dragen onder die jurk.’ Fisher viel uit de lucht en vroeg waarom. ‘Wel,’ twijfelde Lucas, ‘er bestaat geen ondergoed in de ruimte.’ Leia, afwisselend gekleed in een vloeiende muumuu en de beruchte gouden bikini, weerspiegelde in zekere zin de sociale onrust van de vrouwenbeweging. Ze belichaamde letterlijk een tijdperk dat niet helemaal zeker was of sterke vrouwelijke personages en vrouwelijkheid vreedzaam naast elkaar kunnen bestaan.

Mentale problemen

De turbulente jaren waarin Star Wars werd opgenomen, waren zwaar voor de actrice. Celebrities worden vaak op sokkels geplaatst en alle aspecten van hun leven staan in de schijnwerpers. Zelfs de slechte dingen. Vooral de slechte dingen. Carrie Fishers depressies en druggebruik ging niet onopgemerkt voorbij.

In 2010 klapte ze uit de biecht en vertelde ze de Britse pers dat er cocaine op de set van The Empire Strikes Back werd gebruikt. ‘Ik merkte dat ik de drugs begon te gebruiken om mijn manische periodes te onderdrukken. Langzaam maar zeker had ik in de gaten dat ik meer nodig had dan de andere acteurs’, vertelde Fisher.

De actrice stak haar mentale problemen nooit onder stoelen of banken, maar sprak er openhartig over. ‘Ik ben ziek. Ik kan dat zeggen. Ik schaam mij daar ook niet over. Ik heb het overleefd, en ik overleef het nog steeds’, zei ze over haar bipolaire stoornis. In 2016 ontving ze van Harvard een Lifetime Achievement Award voor haar humanisme. De school merkte op: ‘Het werk van Fisher helpt onze cultuur, geobsedeerd door beroemdheden, om sterren ook als mensen te zien. Haar openhartige activisme over verslaving en psychische aandoeningen hebben het publieke debat over deze kwesties vooruit geholpen dankzij haar creativiteit en empathie.’

Succesvolle schrijfster

Leia is van mij. Ze is van mij.

Carrie Fisher

Carrie Fisher was veel meer dan prinses Leia alleen. In 1975 maakte ze haar filmdebuut in Warren Beatty’s Shampoo, nadat ze eerder al in de Broadwaymusical Irene verscheen. De actrice was onder meer te zien in The Blues Brothers, Hannah and her Sisters en When Harry Met Sally, en ze verscheen in verschillende televisieseries. Zo nam ze een rol voor haar rekening in de sitcom 30 Rock – ‘Help me, Liz Lemon, you’re my only hope!’ – en speelde ze de egocentrische moeder in de Britse reeks Catastrophe.

Maar Fisher was vooral een getalenteerde schrijfster. Na Return of the Jedi groeide ze uit tot een eersteklas Hollywoodschrijfster, en haar gepubliceerde dagboeken werden stuk voor stuk bestsellers. ‘Als mijn leven grappig was, zou het enkel waargebeurd zijn – en dat is onaanvaardbaar’, vertelde ze daarover in Wishful Drinking, later ook de titel van haar Broadwayshow en een HBO-special.

Carrie Fisher
Carrie Fisher

Haar boek Postcards from the Edge, een onverschrokken verhaal over Hollywoodovermaat, werd een hitfilm met Meryl Streep die de rol van Fisher speelde. Jarenlang werkte Fisher achter de schermen als scriptconsultant, en regisseurs trokken aan haar mouw om hun films grappiger en sneller te maken. Spielberg nam haar onder de arm voor Hook en haar dialogen komen voor in Sister Act, The Wedding Singer en Lethal Weapon.

Nalatenschap

Toch zou ze altijd in één adem genoemd worden met Star Wars. ‘Het was één film. Het was nooit de bedoeling om zo groot te worden’, schrijft Fisher in The Princess Diarist, haar recent verschenen boek waarin ze de dagboekfragmenten die ze pende tijdens de opnames van A New Hope bundelde. ‘Films hoorden op het scherm te blijven, plat en groot en kleurrijk. Maar deze film misdroeg zich in zekere zin. Het trof een heleboel mensen zo diep dat ze zich verplicht voelden om ons bij zich te dragen in eindeloze talismannen en artefacten, gewoon om verbonden te blijven met het universum.’

Fisher voelde zich dan ook diep verantwoordelijk voor haar nalatenschap. Ze sprak zonder schroom over het seksisme in Hollywood en had geen geduld voor mensen die haar lichaam bekritiseerden. De actrice maakte er een erezaak van om zowel Daisy Ridley – Rey in The Force Awakens – als Felicity Jones – Jyn in Rogue One – te waarschuwen over het belang van hun rollen. ‘Trek nooit een gouden bikini aan zoals ik ooit deed’, tipte ze grappend. Op die manier gaf ze op de valreep nog hoop aan een volledig nieuwe generatie Star Wars-fans.

‘Ik draag Leia met mij mee waar ik ook ga, en ik ken haar beter dan wie ook’, vertelde ze vorig jaar aan USA Today, ‘Leia is van mij. Ze is van mij.’

Maar de rebelse prinses Leia was, uiteraard, van ons allemaal.

May the Force be with you, Carrie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content