Belooft dit jaar één van de hoogtepunten van Videodroom te worden: Mabe Fratti’s nieuwe soundtrack bij de culthorror Messiah of Evil. ‘De film is koning, en als componist ben je een dienaar die de beelden naar een hoger niveau tilt.’
Vorig jaar vertelde de Guatemalaanse celliste en avant-popartieste Mabe Fratti aan Knack Focus over haar strenge religieuze opvoeding. Haar liefde voor muziek was ontstaan in het huis van God. Volgens het cliché staat dat haaks op een appreciatie voor horrorfilms, waarin de duivel vaker wel dan niet aanbeden wordt. Niets blijkt minder waar: Fratti heeft zelfs een duidelijke mening over wélke horror ze graag ziet. ‘Vooral ouder werk, zoals The Exorcist of de films van Dario Argento. Ik hou van het analoge gevoel dat die films en vooral de special effects oproepen. Daarnaast speelden die oude films veel trager met de psychologische opbouw. Toen was horror gewoon anders, er waren andere motieven die ons angst aanjaagden. Moderne horror heeft minder beelden die door je hoofd blijven spoken en leunt meer op goedkope jump scares. Daarom vind ik Ari Aster bijvoorbeeld wel goed. Hij probeert je niet te doen schrikken met één gestoord beeld, maar gaat sober te werk.’
Toen Kunstencentrum Viernulvier aan Mabe Fratti vroeg of ze mee wilde werken aan Videodroom, de concertenreeks waar muzikanten live een nieuwe soundtrack spelen bij kunstfilms, kreeg ze een horrorprent ter beschikking die perfect bij haar smaak past. Messiah of Evil van Willard Huyck en Gloria Katz is een film uit 1974 waarin een jonge vrouw langzaam maar zeker de waanzin in gesleurd wordt. Het hoofdpersonage Arletty Lang wisselt brieven uit met haar vader, maar de correspondentie wordt vreemder en vreemder. Om uit te zoeken wat er precies met hem gaande is, beslist Lang om af te reizen naar het afgelegen dorpje waar hij woont. Langzaam maar zeker ontdekt ze dat niets in het dorp is wat het lijkt, waarna een eeuwenlange, bloederige geschiedenis weer opgerakeld wordt.
Wat trok je aan in Messiah of Evil?
Mabe Fratti: In het begin voelde ik me vooral aangetrokken tot de kleuren en de sfeer van de film. De film is griezelig, maar op een cheesy manier, zoals de films Argento. Alles voelt low budget, en dat geeft het enorm veel persoonlijkheid. Daarnaast heeft Messiah of Evil ook iets surrealistisch, vergelijkbaar met het werk van David Lynch.
Je bent zelf een drukbezette muzikant met verschillende projecten. Vind je nog tijd om veel films te kijken?
Fratti: Soms is het moeilijk, maar de laatste tijd doe ik actief moeite om er ruimte voor te maken. Films kunnen heel inspirerend zijn.
Van welke regisseurs houd je?
Fratti: De laatste tijd ben ik geobsedeerd met Rainer Werner Fassbinder! En ik ben ook grote fan van John Waters. Momenteel ben ik een van zijn boeken aan het lezen, Shock Value. Daarin heeft hij een heel interessante theorie over het verschil tussen goede slechte smaak en slechte slechte smaak. Dat brengt me terug naar de film. Toen ik de muziek schreef met Hector (Tosta, Fratti’s partner waarmee ze vaak samen muziek maakt en die ook meewerkt aan het project rond Messiah of Evil, nvdr) hoorden we in de originele film dat klassieke horrorgeluid. In The Shining hoor je het ook: twee noten die een halve toon van elkaar verschillen en zo een griezelig geluid maken. Die klank is heel in your face en kan je daarom ook als slechte smaak bestempelen. Zelf gaan we daar iets minder op focussen en de rock & roll van de seventies meer benadrukken.
In de trailer voor Messiah of Evil horen we inderdaad de klassieke synthesizers die veel horrors uit die periode gebruikten. Blijft jullie nieuwe soundtrack daar qua sfeer in hangen?
Fratti: De originele soundtrack hebben we geschrapt om iets volledig nieuws te maken. Er zijn wel enkele andere muzikale momenten in de film die we gehouden hebben. Tijdens een verleidingsscène in een supermarkt klinkt er bijvoorbeeld een meer jazzy nummer dat we als referentiepunt gehouden hebben. Zo sluipt de originele geluidsband er toch een beetje in, waarrond we ons aangepast hebben.
Wat mogen we verder verwachten?
Fratti: Met onze soundtrack heeft Messiah of Evil een ander sfeertje. Meer rock & roll. Geen synthesizers, maar elektrische gitaar en bewerkte cello. Ook hebben we andere momenten gekozen om muziek te spelen, waar de oorspronkelijke film net geluidloos was. We hebben gespeeld met de visuele aanwijzingen van de beelden. In een bepaalde scène waar en vrouw buiten loopt tussen allerlei verschrikkelijke dingen, merk je in het origineel bijvoorbeeld dat het sound design van de film niet zo’n hoge kwaliteit heeft. Ze wandelt over een straat, maar je hoort dat haar voetstappen in een of andere kamer opgenomen zijn. Door het ritme van die stappen in onze nieuwe muziek te verwerken, geven we er een nieuwe dimensie aan.
Jij en Hector zijn allebei muzikanten die graag met anderen samenwerken, omdat het nieuwe perspectieven biedt. Was het schrijven voor een film een gelijkaardig proces?
Fratti: Zeker! Je moet je aanpassen. Als filmcomponist ben je in zekere zin een dienaar. De film is de koning of de koningin, en je wil je best doen om de beelden naar een nieuw niveau te tillen, zonder in de weg te lopen. Voor dit project hebben we ons aantal ideeën beperkter gehouden dan wanneer we onze eigen albums schrijven. We hebben ons aan een bepaalde toonaard gehouden, er zijn motiefjes die terugkeren,… Anders krijg je een soort potpourri van ideeën, waardoor er geen consistente sfeer over de film hangt.
Was het voor herhaling vatbaar?
Fratti: Absoluut! In mijn stoutste dromen zou ik de ideale regisseur ontmoeten om voor altijd mee samen te werken, zoals Jonny Greenwood en Paul Thomas Anderson of Oneohtrix Point Never en de Safdie Brothers. Maar we moeten elkaar nog vinden.
Mabe Fratti X Messiah of Evil
Op 15.10 in de Vooruit.