De films van Gouden Palm-winnaar Michael Haneke

De Oostenrijkse regisseur Michael Haneke won met ‘Amour’ zijn tweede Gouden Palm. Het carrièreoverzicht van een eigenwijze en sociaal bewogen cineast.

Der Siebente Kontinent (1989)

Haneke maakte reeds in 1974 zijn regiedebuut met de tv-film ‘After Liverpool’ maar het duurde tot 1989 voordat zijn eerste langspeler in de bioscoopzalen kwam. ‘Der Siebente Kontinent’ is gebaseerd op een waargebeurd gezinsdrama waarbij moeder, vader en dochter zich van het leven beroofden.

De film is het eerste deel van Hanekes ‘Glaciation Trilogy’ – films over mensen met een schrijnend gebrek aan empathie dat (gedeeltelijk) veroorzaakt wordt door de moderne maatschappij.

In het onderstaande fragment spoelt het noodlottige gezin zijn geld door. Volgens Haneke was het publiek destijds -en vandaag nog steeds- meer aangedaan door die scène dan door het zelfmoordtafereel.

Benny’s Video (1992)

Hanekes kritiek op de massale consumptie van multimedia. De adolescent Benny raakt verslaafd aan het kijken van gewelddadige videofilms en verandert langzaam maar zeker in een sociopaat.

‘Benny’s Video’ is de eerste collaboratie tussen Haneke en Ulrich Mühe (Das Leben Der Anderen) – een van zijn fetisjacteurs. De film is het tweede deel van de ‘IJstrilogie’.

71 Fragmente einer Chronologie des Zufalls (1994)

Het laatste deel uit Hanekes trilogie. ’71 Fragmente’ bestaat uit 71 scènes waarin verschillende verhaallijnen aan bod komen over mensen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het prototype van een mozaïekfilm.

Das Schloß (1997)

Voor zijn eerste boekverfilming koos Haneke voor een klassieker uit de moderne literatuur: ‘Das Schloß’ van Franz Kafka. Ulrich Mühe stond opnieuw op post om Kafka’s alter ego K. te vertolken. Susanne Lothar -die jarenlang getrouwd was met Mühe en ook in menig Hanekefilm meespeelde- nam de rol van Frieda op zich. De film kende mede dankzij een 18plus-rating amper commercieel succes.

Funny Games (1997/2007)

‘Funny Games’ was het begin van de succesrelatie tussen Haneke en het filmfestival van Cannes. De film over twee inbrekers die een rijk gezin martelen door sadistische ‘spelletjes’ met hen te spelen behoorde in 1997 tot de officiële selectie. Ulrich Mühe en Susanne Lothar kropen in de huid van het onfortuinlijke echtpaar.

In 2007 maakte Haneke zelf een Amerikaanse remake met de ronkende naam ‘Funny Games U.S.’ De Oostenrijkse cineast wist onder anderen Naomi Watts, Tim Roth en Michael Pitt te strikken voor de herbewerking.

Code Inconnu: Récit incomplet de divers voyages (2000)

Haneke is een polyglot : buiten het Duits en het Engels maakt hij ook films in het Frans. ‘Code Inconnu’ is een omgekeerde ’71 Fragments’. Waar ’71 Fragments’ verschillende verhaallijnen volgde die in een catastrofaal einde samenkomen, vertrekt ‘Code Inconnu’ bij een scène waarin de hoofdrolspelers samenkomen en daarna hun eigen weg gaan.

Ongelijkheid, xenofobie en miscommunicatie zijn de thema’s in dit donkere sociale drama. Haneke mocht dankzij deze film opnieuw de Croisette bewandelen maar zag de Gouden Palm naar ‘Dancer in the Dark’ van enfant terrible Lars von Trier gaan.

La Pianiste (2001)

Van een film met de titel ‘La Pianiste’ verwacht je een prent over een sobere en gereserveerde pianolerares maar dat is deze film allerminst. Erika Kohut (Isabelle Huppert) leeft namelijk een dubbelleven: overdag is ze een pianolerares maar haar nachten spendeert ze met het kijken van pornofilms en het stalken van verliefde koppels. Deze disfunctionele levensstijl werkt voor haar totdat ze Walter (Benoît Magimel) leert kennen.

Voor La Pianiste won Haneke de Grand Prix in Cannes. Hoofdrolspelers Isabelle Huppert en Benoît Magimel wonnen respectievelijk de prijzen voor beste actrice en beste acteur.

Le Temps Du Loup (2003)

In dit postapocalyptisch drama speelt Isabelle Huppert opnieuw de hoofdrol. ‘Le Temps Du Loup’ werd in Cannes buiten competitie getoond. De film kon niet meedingen naar de Gouden Palm omdat Patrice Chéreau -die dat jaar in de jury zat- een rol had in ‘Le Temps Du Loup’.

Caché (2005) Caché draait rond een koppel dat erachter komt dat het bespioneerd wordt. Daniel Auteuil en Juliette Binoche vertolken de hoofdrollen. De film werd genomineerd voor de Gouden Palm maar kon zijn nominatie niet verzilveren. Haneke wist wel de prijs voor beste regisseur in de wacht te slepen.

Das Weiße Band (2009)

Na een rist aan nominaties, een Grand Prix en een prijs voor beste regisseur schoot Michael Haneke in 2009 eindelijk de hoofdvogel af in Cannes. Voor ‘Das Weiße Band – Eine Deutsche Kindergeschichte’ won de Oostenrijkse regisseur zijn eerste Gouden Palm. Hij ontving de Palm uit de handen van zijn poulain en juryvoorzitster Isabelle Huppert. ‘Das Weiße Band’ won verder de Golden Globe voor beste niet-Engelstalige film en werd in die categorie ook genomineerd voor een Oscar.

Amour (2012)

Eentje is geentje. Dit jaar won Haneke zijn tweede Palm voor ‘Amour’ – een hartverscheurend liefdesdrama over een aftakelend echtpaar. (BW)