In Luchino Visconti’s Morte a Venezia (1971) blaast een componist met een bijzondere fascinatie voor een Poolse tienerjongen te midden van een epidemie zijn laatste adem uit in een strandstoel.
De locatie
Grand Hotel des Bains, Lido, Venetië, Italië.
De film
Begin twintigste eeuw. Gustav von Aschenbach (Dirk Bogarde), een componist met een zwak hart, komt tot rust in het luisterrijke Grand Hotel des Bains op het Venetiaanse Lido. Zijn oog valt er op Tadzio (Björn Andrésen), een veertienjarige Poolse jongen met lang blond haar. Terwijl de stad ten prooi valt aan een cholera-epidemie, raakt de kunstenaar steeds meer in de ban van Tadzio, die hem hernieuwde levenslust lijkt te geven. Hij volgt de jongeling door de straten van de historische binnenstad en belandt uiteindelijk op het strand voor het hotel, waar de dood hem wacht.
De scène
In de overrompelende eindscène van de film krijgt Von Aschenbach op de tonen van het Adagietto uit Mahlers vijfde symfonie een hartaanval in een stoel op het strand voor het hotel. Terwijl er haarverf vanonder zijn witte hoed langs zijn wang sijpelt, ziet hij hoe Tadzio in fel tegenlicht het water in wandelt. Daar draait de jongen zich om in de richting van Von Aschenbach en wijst hij naar de zon. Met zijn laatste krachten richt de componist zich op en strekt hij een arm naar de onbereikbare Tadzio uit. Enkele seconden later geeft Von Aschenbach de geest, waarna zijn lijk door hotelpersoneel en omstanders van het strand wordt gedragen.
De trivia
In Der Tod in Venedig (1912), de roman van Thomas Mann waarop regisseur Luchino Visconti zijn film baseerde, is Von Aschenbach een succesvol schrijver met een writer’s block. Voor de rest blijft de Italiaanse grootmeester achter onder meer Il gattopardo (1963) en Götterdämmerung (1969) vrij trouw aan Manns origineel.
Björn Andrésen, de jongen die Tadzio speelde, werd ondanks het succes van Morte a Venezia nooit ernstig genomen als acteur – iedereen wilde hem enkel voor zijn looks. Ari Aster castte de intussen 66-jarige Zweed onlangs wel voor zijn folknachtmerrie Midsommar (2019), en ook in de Zweedse serie Jordskott duikt hij op. Andrésens tragische levensverhaal staat ook centraal in de gloednieuwe documentaire The Most Beautiful Boy in the World.
Het bezoek
Het Grand Hotel des Bains was decennialang het zenuwcentrum van de internationale filmindustrie. In 2010 sloot het 191 kamers tellende art-nouveaugebouw in libertystijl de deuren, al gebruikte het filmfestival van Venetië in 2018 nog enkele vertrekken als randlocatie. Meerdere plannen om het hotel om te bouwen tot luxeresidenties vielen in het water, en sindsdien staat het te verkommeren. Het aanpalende strand is privédomein, maar daar laat een echte rugzakcinefiel zich niet door afschrikken.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
