Twee jaar geleden zoomde de Deense documentairemaker Joshua Oppenheimer in ‘The Act of Killing’ in op de Indonesische genocide die midden jaren zestig een miljoen slachtoffers maakte en dat door de moordenaars van toen te vragen om hun gruweldaden van weleer voor de camera na te spelen. In opvolger ‘The Look of Silence’ geeft Oppenheimer echter een stem aan de slachtoffers en hun nazaten.
Twee jaar geleden leverde de Deense documentairemaker Joshua Oppenheimer, die al tien jaar in Indonesië woont en werkt, één van de meest verbijsterende en angstaanjagende documentaires van het jongste decennium af met The Act of Killing. Daarin zoomde hij in op de Indonesische genocide die midden jaren zestig een miljoen slachtoffers maakte en dat door de moordenaars van toen, die nog steeds vrij rond lopen en door een deel van de bevolking als helden worden gevierd, te vragen om hun gruweldaden van weleer voor de camera na te spelen.
In opvolger The Look of Silence geeft Oppenheimer echter een stem aan de slachtoffers en hun nazaten die nooit eerder gehoor kregen en wier verdriet vijftig jaar lang in stilzwijgen werd gesmoord, en hoewel het shock- en verrassingseffect van The Act of Killing deels weg is, levert dat ook nu een intense, boeiende en filmische documentaire op over de o zo moeizame, door levende en andere spoken bevolkte route richting verzoening.
Hoofdpersonage is Adi, die weliswaar net na de slachtpartijen geboren werd, maar zijn oudere broer verloor tijdens de genocide, iets wat zijn ouders tot op de dag van vandaag achtervolgt hoewel ze uit reële angst voor represailles nooit durfden om de confrontatie met de algemeen gekende daders aan te gaan. Met Oppenheimer als discreet aanwezige gids, kijkt Adi naar de schaamteloze getuigenissen van de beulen van diens broer, om vervolgens stap voor stap en met de nodige omzichtigheid tot bij hen te komen en hen te confronteren met hun wandaden.
Net als in The Act of Killing levert dat de nodige brok-in-de-keel-momenten op en het feit dat de moordenaars geen spatje spijt betonen doet de haren ook nu te berge rijzen, al verliest Oppenheimer – noch Adi – zich in rancuneuze propaganda of sensatiegeile pathetiek. Terwijl de krekels continu tsjirpen op de klankband en elke scène doordesemd lijkt met een filmisch gevoel van sensuele doem zwelt The Look of Silence aan tot een emotionele slowburner, een urgente ode aan wilskracht en waardigheid, waarbij het passen van een bril – Adi is opticien in het dagelijkse leven – plots een wel heel erg toepasselijke, symbolische dimensie krijgt, aangezien de beulen van toen zelfs na vijftig jaar nog steeds weigeren om de bloederige, onder staatspropaganda weggemoffelde waarheid onder ogen te zien.
Nu maar hopen dat deze krachtige, pakkende film, in tegenstelling tot het klein uitgebrachte The Act of Killing, in België wel een uitgebreide distributie krijgt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier