Beste Amerikaanse regisseur (Kwartfinale 4): Steven Spielberg vs. Gus Van Sant

‘De grote kracht van Spielberg is dat hij geen volwassene is die films maakt, maar een kind.’ Regisseur Joachim Lafosse (‘À perdre la raison’) over het duel ‘Steven Spielberg vs. Gus Van Sant’.

Zestien regisseurs, vijftien duels, één winnaar. Knack Focus gaat op zoek naar de grootste, nog steeds actieve Amerikaanse regisseur. Vandaag neemt Steven Spielberg het op tegen Gus Van Sant, met als ringmeester Joachim Lafosse, regisseur van ‘Nue propriété’, ‘Élève libre’ en ‘À perdre la raison’.

Mijn eerste kennismaking met Steven Spielberg was E.T. the Extra Terrestrial, dat ik samen met mijn vader in de bioscoop ben gaan bekijken. Na het verlaten van de film legde mijn vader uit wat een regisseur precies doet en wie Steven Spielberg was. E.T. was toen mijn eerste grote emotionele bioscoopervaring. Ik was zeven of acht jaar oud. Spielberg is een regisseur die films heeft gemaakt voor hele generaties, cinema die vooral entertaint. Het is zeer onderhoudend maar niet uniek. De grote kracht van Spielberg is dat hij geen volwassene is die films maakt, maar een kind. De andere gave die hij bezit is dat hij een geweldige verteller is van historische verhalen. Hij vergeet nooit om de balans tussen drama en spektakel te behouden. Spielberg is iemand met een groot bewustzijn over wat zijn publiek verlangt. Maar voor mij is hij ook een groot auteur. Van zijn regiestijl raak ik meer en meer overtuigd. Zijn classicisme en simplisme doen denken aan een grootmeester als John Ford. Op dat vlak is Spielberg dan ook een inspiratie.

Van Sant is dan weer iemand is die experimenteert en grenzen aftast. Van Sant is zowel een regisseur die voor een klassieke en formalistische vertelstijl durft te gaan, als voor een experimentele aanpak. Knap aan hem is hoe hij zijn thema’s uitwerkt en ook hoe hij adolescentie weet weer te geven, op een vaak krachtige manier. Denk aan Elephant of Paranoid Park. Dat is allesbehalve dezelfde adolescentie als bij Spielberg. Wat nog subliem is aan Van Sant is zijn samenwerking met wijlen cameraman Harris Savides. Een samenwerking van twee mannen die elkaar creatief begrijpen, met als resultaat een mise-en-scène die gekenmerkt wordt door finesse en naturalisme. Van Sant verdient volgens mij zeker zijn plaats in de filmgeschiedenis, al is het enkel maar vanwege Elephant. Daar ben ik ten zeerste van overtuigd.

De vergelijking tussen Spielberg en Gus Van Sant is zeer interessant. Spielberg is voor mij belangrijk omwille van zijn klassieke narratieve aanpak en zijn talent als een formalist, terwijl Van Sant dan weer iemand is die gevarieerder aan het werk gaat. Van Sant tegenover Spielberg plaatsen levert een moeilijke strijd op, omdat het beide regisseurs zijn die een integrale rol spelen in mijn leven. Recent bleek met Lincoln nogmaals wat voor een schitterend regisseur Spielberg is. Lincoln is een uitzonderlijke film, een auteursfilm in hart en nieren. Het is geen film bedoeld voor een massapubliek, maar hij weet toch een groot aantal mensen naar de bioscoop te lokken.

Het verdict volgens Joachim Lafosse: ook al gaat Gus Van Sant kwalitatief wel iets verder in zijn regie, mijn uiteindelijke keuze gaat uit naar Steven Spielberg, omdat hij een groot auteur is en geweldige publieksfilms aflevert. Het is ook dankzij hem dat ik mijn liefde voor de cinema heb ontwikkeld.

Winnaar: Steven Spielberg

Opgetekend door Jimmy Van der Velde