2018 was wéér het jaar van Netflix, maar de concurrentie is klaar voor de strijd
Dit jaar bood Netflix meer dan ooit onderdak aan alles en iedereen, van popcornbinger tot cinefiel. Ondertussen bereidde de concurrentie, ook bij ons, zich met reusachtige overnames en wilde ideeën voor op een nieuwe slag om de kijker.
Meer dan tachtig films en zevenhonderd tv-programma’s, nieuw of in exclusieve licentie, liet Netflix in 2018 op de wereld los. De streamingmogol pompte in al die content maar liefst 13 miljard dollar. Wat de beurzen daarvan denken, lijkt het bedrijf niet te raken. Het is een kwestie van maken, kopen en nog meer maken en kopen op de groei.
Waren die duizenden uren aan kijkvoer dan allemaal briljant? Uiteraard niet, maar ook daar trekt Netflix zich steeds minder van aan. Elke nieuwe serie of film, hoe goed of slecht ook, trekt abonnees aan, zet bestaande abonnees aan om meer te kijken en zorgt voor meer data over wat de kijker wel of niet lust. Een sterke jongerenserie, zoals Thirteen Reasons Why vorig jaar, kan zo leiden tot een lawine aan young adult-series, van The End of the F***ing World tot The Rain dit jaar.
Maar kwaliteit wijkt niet altijd voor kwantiteit, getuige de prestigeprojecten waar Netflix dit jaar mee uitpakte. Zo liet Cary Fukunaga, de man achter True Detective, de critici watertanden met Maniac en pakte Netflix zijn eerste grote Europese filmprijs met de Gouden Beer voor Alfonso Cuaróns Roma.
Lees ons interview met Alfonso Cuarón:‘Ik heb mijn Hollywoodsucces al gehad.’
De gebroeders Coen vonden onderdak bij de streamingdienst met The Ballad of Buster Scruggs en krijgen volgend jaar het gezelschap van onder anderen Guillermo del Toro, die na The Shape of Water het fascisme wil tackelen met zijn versie van Pinocchio, en Martin Scorsese, die op de proppen komt met het maffiadrama The Irishman. Allebei vinden ze bij Netflix wat de traditionele Hollywoodstudio’s hen niet kunnen of willen geven: een stevig budget.
Een reus met tientallen gezichten
2018 was ook het jaar dat Shonda Rhimes, de showrunner van Grey’s Anatomy, naar Netflix verkaste, met in haar spoor een pak andere mindere goden van de Amerikaanse tv – onder wie een voormalige showrunner van Buffy The Vampire Slayer en de ex-baas van ABC – en het echtpaar Obama. Op comedyvlak praatte iedereen over Nanette van Hannah Gadsby – een show die zonder Netflix wellicht niet tot bij ons was geraakt -, maakte Ellen DeGeneres haar eerste special in vijftien jaar voor Netflix en begonnen de lucratieve deals die de afgelopen jaren met onder meer Jerry Seinfeld en Chris Rock werden gesloten op te brengen.
Anno 2018 is Netflix een reus met tientallen gezichten geworden, waarop zowat elke mogelijke analyse toepasbaar is. Is de streamingdienst een gevaarlijke kracht in tv-land, die alleen maar populairder maakt wat al geliefd is, of de redder in nood voor de strafste regisseurs ter wereld? Het klopt allebei minstens een beetje. Net door die veelheid en veelzijdigheid lijkt die grote rode N stilaan synoniem te staan voor Niet te verslaan, al deden Hulu en Amazon Prime de afgelopen jaren flink hun best.
Daarnaast plannen minstens drie mastodonten volgend jaar een aanval op de troon van Netflix met hun eigen streamingdienst. De eerste is WarnerMedia, ontstaan toen AT&T afgelopen zomer Time Warner definitief overnam voor 109 miljard dollar (95 miljard euro). He bedrijf dat zo ontstond, heeft onder meer HBO (Game of Thrones, Big Little Lies, The Deuce…) en Warner Bros. in zijn portefeuille. De tweede is Disney, dat voor 71 miljard dollar (62,1 miljard euro) 21st Century Fox opkocht en naast zijn eigen films ook kan uitpakken met de superhelden van Marvel en de Star Wars-franchise. De derde grote opkomende speler is Apple, dat de afgelopen jaren shopte in de personeelsbestanden van onder meer de Britse Channel 4 en Sony Pictures. Kortom, drie ervaren mediagiganten met geld willen in 2019 de nieuwe Netflix worden.
In de marge zag Instagram TV dit jaar het levenslicht, lanceerde YouTube een betalende videodienst en stak Facebook Watch zijn hoofd boven het maaiveld met het goed onthaalde, maar voor zover we weten matig bekeken Sorry For Your Loss. Te veel tv in 2018? You ain’t seen nothing yet.
Brits, Duits of Deens
Net zoals de Disneys van deze wereld zochten ook de Vlaamse spelers dit jaar naar een antwoord op de vraag hoe om te gaan met de almacht van Netflix. Zowel Proximus als De Persgroep/Medialaan, het bedrijf achter onder meer VTM, lanceerden dit jaar het idee om de beste programma’s van eigen bodem te bundelen in een nieuwe abonnementsdienst. Mediaminister Sven Gatz (Open VLD) is fan van het idee. Ook VRT en SBS noemden het voorstel ‘bespreekbaar’ ook al zou dat voor de openbare omroep betekenen dat ze topreeksen eerst via die Vlaamse Netflix zou moeten aanbieden, achter een betaalmuur, voor ze op Eén of Canvas uit te zenden.
Telenet, dat dit jaar de enige eigenaar werd van SBS (Vier/Vijf/Zes), schoot het idee later wel af bij monde van CEO John Porter. ‘Ik zie ons niet op Vlaams niveau een eigen online entertainmentservice uit de grond stampen die zoveel anders of beter is dan het huidige aanbod op de markt’, zei hij in De Tijd.
Niet onbelangrijk daarbij is dat Telenet niet snel zal meewerken aan een nieuw platform dat de strijd aangaat met Play More en Play. Dat laatste pakket werd dit jaar bovendien duurder én groter, dankzij onder meer een pak HBO-series. Daarnaast kondigde Porter in februari aan dat Netflix geïntegreerd is in de nieuwe generatie decoders, iets wat bij Proximus al langer het geval is.
Een belangrijke kanttekening bij ‘de Vlaamse Netflix’ is dat het echte Netflix ook steeds meer investeert in Europese producties. Dit jaar liep de rekening zelfs op tot 1 miljard euro.
Nog een belangrijke kanttekening bij een Vlaamse Netflix is dat het echte Netflix ook steeds meer investeert in Europese producties. Dit jaar liep de rekening zelfs op tot 1 miljard euro. Dat geld geeft Netflix uit omdat het moet – ook Vlaanderen besliste dit jaar dat streamingdiensten moeten bijdragen aan Vlaamse fictie – maar ook omdat het opbrengt. Kijk maar naar het Duitse Dark, het Deense The Rain of het Britse The Crown. Volgend jaar kunnen we kijken naar Undercover, de eerste Nederlandstalige reeks die mee gefinancierd is door Netflix. Ook de eerste exclusief Nederlandse original is onderweg. Hetis niet ondenkbaar dat Netflix ‘de Vlaamse Netflix’ nog voor de opstart heeft doodgeknepen op eigen terrein.
Toegegeven, er zijn dit jaar ook hoopgevende stappen gezet in televisiemakend Vlaanderen. De dag van Jonas Geirnaert en Julie Mahieu had geen lineaire tv-zender nodig om te scoren en werd zo de eerste Vlaamse bingewaardige reeks die effectief te bingen was. Eén volgde pas op kousenvoeten door de hele eerste reeks van Over water in één klap online te gooien.
In de marge experimenteerden de Vlaamse zenders met online formats die de jongere kijkers aan de klassieke tv moeten binden, van Thuis-spin-off Secrets tot, en vooral, Vier-tienerserie WTFock. Voor volgend voorjaar is het uitkijken naar Dertigers, nog een ‘jonge’ serie van Eén die integraal online te bekijken zal zijn en in de plaats komt van Van Gils en gasten.
Na een paar jaar snoozen lijkt iedereen in tv-land, van Los Angeles tot Vilvoorde, in 2018 voor eens en voor altijd te zijn wakker geschud. Hoe al die diensten en platforms het zullen doen, is koffiedik kijken, maar voor Netflix lijkt 2019 toch iets minder chill te worden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier