BASTA

Maandag, 21.05 – één

Nadat hij een gouden handdruk had gekregen, schoolde mijn schoonvader zich om tot helpdeskterrorist. Tijd is zijn wapen. Desnoods blijft hij een halve dag aan de lijn hangen tot er eindelijk iemand zich bereid toont zijn vraag te beantwoorden. Als hij beet heeft, laat hij meestal pas los als de partij aan de andere kant van de lijn hem geld aanbiedt op voorwaarde dat hij ‘nooit, nóóít’ meer terugbelt. Hij begint steeds met dezelfde vraag: ‘Stoort het u als ik dit gesprek opneem?’ Sowieso drukt hij op ‘record’.

Basta is een programma naar zijn en mijn hart, en dat alleen maakt me blij – het is geruststellend een zekere interesse te delen met de vader van je lief. In tegenstelling tot het gros van de consumentenprogramma’s die zich vooral lijken te specialiseren in zagen en klagen over alle bedrog en onrecht waarmee bedrijven en overheidsinstanties ons gijzelen, kiezen de vier van Neveneffecten voor het doeltreffendste middel bij overmacht: wraak. Ze stellen niet de vraag: wat kunt u hieraan doen? Of erger: wat bent u van plan hieraan te doen? Ze doen er zélf iets aan. En dus wordt Mobistar, dat volgens onderzoek de slechtst werkende klantendienst van het universum heeft, getrakteerd op een container op zijn geleeg. Om die container vakkundig te verwijderen, moet Mathieu van security Mobistar via de voor de gelegenheid door de Neveneffecten bevolkte klantendienst van het containerbedrijf passeren. Drie uur lang sturen ze hem begeleid met aangepaste muziek van helpdesk over dispatching naar ‘ mijne chef’ en weer terug.

In interviews willen de Neveneffecten zelden zo ver gaan te beweren dat ze een vorm van maatschappijkritiek beoefenen, maar dat doen ze natuurlijk wel. Het dametje van Radio Nostalgie dat met de fijngevoeligheid van een rund loeit dat twee keer een bedrijfsnaam noemen prima is, maar dat je vanaf de derde keer moet betalen, zegt minstens evenveel over de media als alle valse persberichten die het fictieve onderzoeksbureau Data Driven gepubliceerd kreeg. Hoe vettiger het bericht, hoe groter het plezier en de haast waarmee het op nieuwssites wordt gesmeten. ‘Welke kiezers hebben het meeste seks’, vroeg Lieven Scheire zich af. Hij gooide een dartspijl naar een bord met alle partijnamen en noteerde: Open VLD. Geen krant laat het bericht onbesproken en de Open VLD-voorzitter roemt de enquête om zijn juistheid.

Als het niet om te lachen was, was het intriest. Het deed me denken aan de dag waarop een man in driedelig pak de redactie binnenstapte van de krant waarvoor ik toen werkte. Hij stelde zich voor als de man van Censydiam. Wat een gekke naam voor een vrouw, dacht ik. Hij wilde weten hoeveel tijd ik voor een artikel nodig had. ‘Te veel tijd’, noteerde de man en hij raadde me aan wat meer via de telefoon te doen in plaats van nodeloos de straat op te gaan. ‘Tijd is geld, meisje’, knipoogde hij. ‘Tijdverspilling is verlies.’

Basta is om te lachen, en lachen heb ik gedaan. Ergens koester ik echter de naïeve hoop dat Basta het begin is van een grote middelvinger die we met z’n allen opsteken tegen te veel marketing, nodeloze producten en holle woorden. Als ik hier enkele weken na datum nog wat nieuwjaarswensen mag lanceren, dan is het dit: Basta! Na de uitzending keek ik opzij naar mijn schoonvader. Hij had het telefoonnummer van de containerfirma in zijn Blackberry genoteerd. ‘Je weet nooit waarvoor het goed is’, grijnsde hij.

Lees nog meer recensies en bedenkingen in de nieuwe blog Testbeeld op KNACKFOCUS.BE

TINE HENS

‘Ergens hoop ik dat ‘Basta’ het begin is van een grote middelvinger die we met z’n allen opsteken.’