Vergroot uw leeslust: dit zijn de beste 50
Nederlandstalige boeken van deze eeuw

Confrontaties

Simone Atangana Bekono

Als een dichteres zich aan proza waagt, liggen de verwachtingen hoog, en Simone Atangana Bekono stelt met haar debuutroman niet teleur. Dankzij haar kruip je in de huid en het hart van de zestienjarige Salomé – half Kameroens, half Nederlands – die in een jeugddetentiecentrum zit. Het boek mag dan als youngadultroman gepromoot worden, het verdiende zijn plaats op de shortlist van de Libris Literatuurprijs, en won terecht de Hebban Debuutprijs in 2021. (NLB)

Uit bij Overamstel uitgevers.

Noodweer

Marijke Schermer 

Emilia en Bruch zijn een ogenschijnlijk gelukkig getrouwd koppel, tot een ietwat onbenullig incident een einde maakt aan die illusie. Hun huwelijk berust op een leugen, gevoed door een onverwerkt jeugdtrauma. Niet alleen binnenskamers rommelt het. Buitenshuis wordt hun tot voor kort perfect bestaan bedreigd door het stijgende waterpeil. Een brute, eerlijke en meeslepende roman over de kwetsbaarheid van geluk. (MH)

Uit bij Uitgeverij Van Oorschot. Lees hier een interview met Marijke Schermer.

Wij

Elvis Peeters

Acht pubers, een lome zomer, en ze hebben zin in kattenkwaad. Wat begint als dwaze spelletjes (de meisjes tillen hun rok op voor automobilisten) wordt driester en driester. Hun fratsen ontaarden, hun moreel kompas gaat aan gruzelementen, maar nog krijgen ze er niet genoeg van. De groepsdynamiek heeft uiteindelijk fatale gevolgen. Kortom, Wij is een bruut generatieportret uit een bruut tijdsgewricht. Werd verfilmd. (FH)

Uit bij Uitgeverij Podium. Lees hier een interview met schrijversduo Elvis Peeters.

Het huis van de moskee

Kader Abdolah

1979. De ayatollah Khomeini keert vanuit zijn ballingschap in Parijs terug naar Teheran en brengt honderdduizenden op de been. Kort nadien is de islamitische republiek een feit. Dat ondervindt tapijthandelaar Aga Djan aan den lijve en aan zijn verwanten. De ene houdt zich gedeisd, anderen gaan in het verzet, nog andere kiezen radicaal voor de nieuwe machthebbers. Kader Abdollah weet waarover hij het heeft: hij was erbij in die dagen, en laat je de heftigheid van die periode beleven alsof je erbij bent. (FH)

Uit bij uitgeverij De Geus. Lees hier een interview met Kader Abdolah.

De Engelenmaker

Stefan Brijs

Na twintig jaar keert dokter Victor Hoppe terug naar zijn geboortedorp. Aanvankelijk wordt de zonderlinge, alleenstaande vader van een misvormde drieling met argwaan bejegend. De dag dat hij het leven van een kind redt (‘een mirakel!’) sluiten de dorpelingen hem in hun hart. Maar dan begint Frau Maenhout, die de drieling onderwijst, te vermoeden wat de huiveringwekkende waarheid achter hun misvormde uiterlijk is. De Engelenmaker doet nadenken over de grenzen aan geloof en wetenschap, opvoeding en erfelijkheid. Het is zo’n roman die je in één adem wil uitlezen, maar dat zou jammer zijn, want hoe langer je erover doet, hoe langer je geniet. (NLB)

Uit bij uitgeverij Atlas Contact.

Half leven

Aya Sabi

Met haar debuutroman Half leven schreef Aya Sabi het boek waarvan ze vond dat het nog ontbrak in de Nederlandstalige literatuur. Het is een verhaal over drie generaties Marokkaanse moslimvrouwen, en hoe ze elkaar afbreken, versterken of zichzelf bevrijden. In het boek zit de pijn vervlochten die moeders onbewust doorgeven aan hun dochters. Dat alles maakt dat je blijft lezen, hopend dat het overgeërfde trauma op een bepaald moment stopt. (EL) 

Uit bij uitgeverij Das Mag. Lees hier een interview met Aya Sabi naar aanleiding van haar boek

De goede zoon

Rob Van Essen

Een 60-jarige man gaat met een vriend op reis na het overlijden van zijn moeder: dit resumé doet geen eer aan deze roetsjbaan van een roman. In 2019 kreeg Rob van Essen voor dit boek de Libris Literatuurprijs. De jury: ‘Met al zijn bizarre invallen, groteske wendingen, lijnen en lagen laat Van Essens meesterwerk ons zien en voelen wat het betekent om te leven in deze tijd, met zijn overdaad aan vrije tijd en luxe, met zijn robots en computers, een tijd waarin alles en iedereen constant in de gaten wordt gehouden en waar nodig van bovenaf wordt gecorrigeerd.’ (NLB)

Uit bij uitgeverij Rainbow. Lees hier een uitgebreide review van De Goede Zoon.

De opgang

Stefan Hertmans

Er werden heel wat exemplaren verkocht van dit in zes talen uitgebrachte werk. Net als Oorlog en terpentijn is dit een roman met documentaire allures. ‘Het boek is voortgekomen uit een eenvoudige vraag: wie waren de bewoners van mijn huis in Gent, waar ik tussen 1978 en 1999 heb gewoond?’ vertelde Hertmans in Knack Focus. Hij reconstrueerde op zijn eigen manier het verhaal van de collaborateur Willem Verhulst en zijn vrouw Mientje.  (NLB)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij. In dit interview blikt Hertmans terug op het broeierige literaire jaar na het verschijnen van De Opgang.

Trofee

Gaea Schoeters

Geen seconde ademruimte geeft Gaea Schoeters je in dit broeierige, doortimmerde boek. In de eerste zin land je met trofeejager Hunter White in Tanzania. In zes hoofdstukken – van ‘De jager’ tot ‘De doden’ – trekt White op pad om een neushoorn te schieten. Die tocht wordt erg turbulent. Schoeters schrijft in messcherpe, filmische en jachtige zinnen, en laakt de jacht op wilde dieren – en op mensen. (EVS)

Uit bij uitgeverij Querido.

De buitenkant van Meneer Jules

Diane Broeckhoven

Het leven van Alice en Jules hangt aan elkaar van gewoontes en rituelen. De koffie die hij elke dag voor haar zet, luidt hun routineuze dagen in. Tot Alice hem op een ochtend dood op de bank vindt. Dit juweeltje van amper 79 pagina’s haalde zeven drukken en ontroerde honderdduizenden lezers in de verschillende vertalingen. Een klein verhaal, puur en mooi, zonder ook maar een gram sentimentaliteit. Wie gecharmeerd is door mevrouw Alice, komt haar opnieuw tegen in een volgende novelle, Reiskoorts. (NLB)

Uit bij uitgeverij Pelckmans. Stijn Tormans ging met Diane Broeckhoven in gesprek over haar levenstwijfels. Herlees het gesprek hier.

Dit zijn de namen

Tommy Wieringa

Meesterverteller Tommy Wieringa beschrijft de levens van een groepje mensen dat vanuit de steppe naar de stad strompelt. Ze zijn op zoek naar geluk. Onderweg stoten ze op commissaris Pontus Beg. Hij zoekt uit wat er met hen moet gebeuren. Deze secuur opgebouwde roman zuigt je mee in Begs onderzoek. Wieringa schotelt je een cruciaal en nog steeds brandend actueel vertoog over menselijkheid voor. (EVS)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij.

Drift

Bregje Hofstede

Op een winternacht besluit Bregje Hofstede om haar echtgenoot en jeugdliefde Luc te verlaten. Met een zak vol dagboeken, waarin ze haar jarenlange relatie minutieus en meedogenloos heeft vastgelegd, trekt ze van bed naar bed. Angstvallig gaat ze in haar notities op zoek naar een rechtvaardiging voor het einde van haar relatie. Drift is een autofictioneel boek over een eerste liefde die eindig blijkt te zijn. Maar bovenal is het een boek over de rol van verhalen in een mensenleven, hoe ze structuur en verklaringen bieden, maar ook misleiden en ons vastzetten in een scenario waar we niet altijd voor gekozen hebben. Tot alles barst. (LL)

Uit bij uitgeverij Das Mag. In dit interview geeft Bregje Hofstede een inkijk in haar schrijverschap.

Antoinette

Robbert Welagen

Een man wacht in Boedapest op een vrouw. Ze daagt niet op. De vrouw is Antoinette, zijn  echtgenote. Van lieverlee neemt hij dan maar een ticket voor de thermen. Terwijl hij in het water dobbert, overpeinst hij wat er tussen hen is gebeurd. Hij denkt terug aan de eerste kus, hun enthousiaste verliefdheid, het samenleven. Maar het paar bleef kinderloos, en uiteindelijk verwoest dat, zo stellen we met hem vast, hun relatie. Antoinette is een roman die het jammere dat ieders leven kan treffen geraffineerd in woorden vat. (FH)


Uit bij uitgeverij Nijgh & Van Ditmar. Lees hier een uitgebreide recensie van Antoinette.

De bewaker

Peter Terrin

Peter Terrin voert twee bewakers van een luxe appartementencomplex op. Dat doet hij in zijn typische stijl: onderkoeld, met een rafelrandje humor. Harry en Michel doden de tijd starend, zuchtend, en wachtend op de rantsoenleveringen van hun baas. Met dit boek hekelt Terrin jobs die werknemers veroordelen tot hersendodend werk. Voorts spat vooral het schrijfplezier van het papier. Voorbeeld? De passage waarin de twee turen naar een oude flatbewoonster wier lijf geen verweer meer biedt aan winderigheid… (EVS)

Uit bij uitgeverij de Arbeiderspers. Lees hier een duointerview met Tommy Wieringa en Peter Terrin.

De trooster

Esther Gerritsen

‘Het Nieuwe Testament was het eerste fictieverhaal in mijn leven en Jezus was mijn eerste, niet te evenaren superheld,’ zei Gerritsen in Knack Focus over deze prachtige roman. Ze toont daarin de vriendschap tussen de politicus Henry en de kloosterling Jacob. Allebei zijn ze verschoppelingen, de een omdat hij in een schandaalsfeer is moeten aftreden, de ander omdat hij een scheef hoofd heeft en half doof is. Gerritsen toont op een inlevende manier wat het betekent om uitgespuwd te worden en hoeveel deugd een paar welgemeende woorden dan kunnen doen. (MV)

Uit bij Singel Uitgeverijen.

Wildevrouw

Jeroen Olyslaegers

Jeroen Olyslaegers duikt met zijn hoofdpersonage Beer in het Antwerpen van de 16e eeuw, een bijzonder interessante periode voor de stad. Het verhaal gonst van de roezige, avondlijke gesprekken in een herberg, tot de komst van – jawel – een wildevrouw.  Met zijn wervelende en prachtig gesmede stijl loodst Olyslaegers je recht het leven in van de meest zonderlinge figuren die mogelijks in de Scheldestad hebben geleefd. (WF)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij. In dit interview legt Olyslaegers uit waarom hij in dit boek terugkeert naar de 16e eeuw.

Het wordt spectaculair, beloofd

Zita Theunynck

‘Het is een liefdesverhaal. En het is er geen’, zo staat er op de achterflap van Het wordt spectaculair, beloofd, het debuut van Zita Theunynck. Als lezer word je meegenomen in de briefwisseling tussen Anna en Leonard, twee twintigers wier zoektocht naar de liefde en zichzelf niet altijd over rozen gaat. Het is een verhaal dat tegelijk grappig en hartverscheurend is. Het is een mooi voorbeeld van de kracht van pen en papier, in een tijd waarin papieren brieven steeds minder geschreven worden. (JH)

Uit bij uitgeverij Pelckmans. Lees hier een interview met Theunynck naar aanleiding van haar boek.

Dertig dagen

Annelies Verbeke

In Dertig dagen verhuizen Alphonse en zijn kat naar de Westhoek. Alphonse ontpopt zich tot een klusjesman met een luisterend oor. Maar daardoor wordt hij te populair… Verbekes gebalde zinnen voeren de lezer in sneltreinvaart door een verhaal dat je niet loslaat en je, op pagina 312, loslaat met de prachtzinnen: ‘Nog een keer zien hoe mooi het hier is. Hoe mooi het hier nu is. En dan is hij weg.’ (EVS)

Uit bij Singel Uitgeverijen.

Schaduwkind

P.F. Thomése

‘Een vrouw die haar man begraaft, wordt weduwe genoemd, een man die zonder zijn zoon achterblijft, weduwnaar. Een kind zonder ouders is wees. Maar hoe heten vader en moeder van een gestorven kind?’ Schaduwkind is het relaas van een radeloze vader die een kind heeft verloren en op zoek gaat naar woorden voor het onbeschrijflijke. Dit boek is een pijnlijk mooie poging om dat kind terug te vinden in taal. Schaduwkind betekende de internationale doorbraak van een schrijver die in Vlaanderen te weinig naar waarde wordt geschat. (JDP)

Uit bij uitgeverij Atlas Contact.

Muidhond

Inge Schilperoord

Jonathan heeft pedofiele gevoelens. Het boek begint wanneer hij de gevangenis verlaat. Hij is doodsbang voor zichzelf. Dan ontmoet hij een buurmeisje dat hem lief vindt… ‘Thuis vluchtte hij het washok in, trok zijn ceintuur los en wrong zijn hand zijn broek in.’ Muidhond is adembenemende literatuur omdat Schilperoord zo zorgvuldig – in sobere, trefzekere zinnen – de lezer tot getuige maakt van Jonathan terwijl hij met een hond wandelt, zijn vis verzorgt of met het meisje speelt. (EVS)

Uit bij Uitgeverij Podium.

In Europa

Geert Mak

Wie beweerde ooit dat geschiedenis saai en stoffig is? In zijn magnum opus uit 2004 brengt de Nederlandse historicus Geert Mak de geschiedenis van Europa in de twintigste eeuw in kaart. Die geschiedenis voert hem langs luxueuze paleizen en theaters, langs slagvelden en concentratiekampen. Ondanks de enorme hoeveelheid ellende is In Europa een liefdesbrief aan het continent, zijn diversiteit en zijn weerbarstigheid.

Uit bij uitgeverij Prometheus. Herlees hier een interview met Geert Mak naar aanleiding van het vervolgboek op ‘In Europa’.

De consequenties

Niña Weijers

‘Misschien was liefde iets wat je op een gegeven moment kon wegstoppen in een la, samen met andere dingen uit het verleden die je niet meer nodig had.’ Dat vraagt Minnie zich af. Minnie is kunstenares. Maar geen levenskunstenares. Ze worstelt met zichzelf. Ze is zoekende. De lezer zoekt mee – zonder ooit verward te raken, dankzij Weijers’ heldere, filmische pen – en ontdekt gaandeweg waarom Minnie gefascineerd is door Marina Abramović, de kunstenares voor wie leven, pijn en kunst synoniem zijn… 

Lees hier de volledige review van het boek. Herlees hier een interview met Niña Weijers.

Jij zegt het

Connie Palmen

Connie Palmen is een van de grootmeesteressen van de Nederlandstalige literatuur. Dat bewijst ze opnieuw in Jij zegt het. Voor deze roman dook ze in het tragische leven van dichters Sylvia Plath en Ted Hughes. De twee huwden, kregen kinderen. Toen verliet Hughes haar. En Plath stapte uit het leven… Palmen geeft Hughes briljant het woord. Ze laat hem de kolkende liefde voor elkaar, voor taal én voor de dood analyseren in volle, langoureuze zinnen. Zinnen die bij de lezer lang nazinderen.

Uit bij uitgeverij Prometheus.

Woesten

Kris Van Steenberge

Een tweeling wordt geboren: Valentijn, een prachtig kindje en zijn broertje, dat zo mismaakt is dat zijn ouders hem geen naam geven. Omdat zijn verschijning iedereen – zijn eigen vader incluis – doet huiveren, gaat Nameloos, zoals hij genoemd wordt, gesluierd door het leven. En dan doet de Eerste Wereldoorlog zijn intrede en verandert alles. Het verhaal wordt verteld vanuit het standpunt van achtereenvolgens vader Guillaume, moeder Elisabeth, Valentijn en Nameloos, waardoor al snel blijkt dat niets is wat het lijkt. Een debuut dat overladen werd met lof.

Uit bij uitgeverij Vrijdag.

Het onverwachte antwoord

Patricia De Martelaere

‘Ik ken hem niet eens, denkt Esther, terwijl hij zijn hand uitdrukkelijk onder haar rok schuift.’ De ‘hij’ uit deze eerste zin van het boek is Godfried H. Hij wordt beschreven door vijf vrouwen. Onder hen kunstenares Esther en de manisch-depressieve Sybille, die hem een te lange liefdesbrief schrijft. Met een vinnige, gracieuze pen schetst De Martelaere vijf belevingen van de liefde. In dit boek excelleert De Martelaere in het poëtisch observeren van de liefhebbende mens. (EVS)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij.

Orgelman

Mark Schaevers

Er waren superlatieven te over voor De levens van Claus, Mark Schaevers’ monumentale biografie van Vlaanderens bekendste schrijver. Minstens zo aangrijpend is de eerdere, dunnere biografie Orgelman (2014). Nussbaum was een antinazistische Joods-Duitse schilder die na omzwervingen in België belandde, maar na verraad samen met zijn vrouw op het laatste konvooi naar Auschwitz werd gezet. De beschrijving van het steeds wanhopiger bestaan van een Joods kunstenaarsechtpaar grijpt naar de keel – Nussbaum schilderde met de dood voor ogen. Orgelman hoort bij de allerbeste literaire non-fictie die in het Nederlands verschenen is. (WP)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij.

Waagstukken

Charlotte Van den Broeck 

Charlotte Van den Broeck schreef dertien essays over het leven en werk van evenveel architecten. Ze kregen te maken met persoonlijke en professionele opdoffers. Hun leven en lot zijn het vertrekpunt voor reflecties over thema’s als faalangst, ambitie, perfectionisme en creativiteit. Die overpeinzingen trekt Van den Broeck door naar haar eigen leven. Het maakt van Waagstukken een gedurfd boek met filosofische inslag, dat zich op het kruispunt bevindt van essayistiek, new journalism en biografie. (LL)

Uit bij Singel Uitgeverijen. Lees hier de review van Waagstukken.

Vallen is als vliegen

Manon Uphoff

Het is niet min wat Manon Uphoff aansnijdt in deze autobiografische roman. Overdag is haar vader een keurige, gecultiveerde heer, ’s nachts vergrijpt hij zich aan zijn dochters. De pijnlijke penetraties, de kindermondjes vol sperma, hij doet alsof het allemaal vanzelf spreekt en geeft in het bijzonder zijn prinsesje, de schrijfster, het gevoel uitverkoren te zijn. Al zijn haar herinneringen bezoedeld, ze erkent dat haar jeugd net zo goed leuke kanten had. Het is juist die schrijnende dubbelheid en de toon waarop Uphoff erover vertelt, die dit een roman maken die je niet licht vergeet.

Uit bij Singel Uitgeverijen. Lees hier een uitgebreide review van Vallen is als vliegen.

Congo

David Van Reybrouck

Omdat we op school allemaal te weinig over de geschiedenis van Congo geleerd hebben, zou dit boek verplichte kost moeten zijn voor elke Belg. En dat is absoluut geen straf, omdat Van Reybrouck een excellente schrijver is die je echt meeneemt naar Congo en met persoonlijke verhalen de verbijsterende historiek van dat land schildert. Recensenten gebruikten woorden als ‘krachttoer’ en ‘virtuoos’, maar ook ‘opgeschoond’. Ze maakten gewag van weggevijlde scherpe kanten, de kolonisatie en de kolonisten zouden er iets te makkelijk vanaf komen. Maar Van Reybrouck schreef ‘een geschiedenis’ en misschien zelfs ‘zijn geschiedenis’ van Congo. Met die nuance in het achterhoofd is dit dus verplichte lectuur. (NLB)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij.

Geheime kamers

Jeroen Brouwers

‘Ik was begonnen te zweten en voelde dat ik mijn beven niet meer beheerste. In een impuls wilde ik mijn arm om haar middel slaan en haar wegleiden…’ Deze zin uit het eerste hoofdstuk toont wat Geheime kamers briljant maakt: de soepele, beeldrijke taal van Brouwers, die je inkijk geeft in Jelmers labyrintische liefdesleven. Brouwers bouwt de spanning zo grandioos op dat je zou willen blijven dolen in dat labyrint. (EVS)

Uit bij uitgeverij Atlas Contact. Herlees hier het laatste Knack-interview met Jeroen Brouwers.

De Bourgondiërs

Bart Van Loo

Wie meent dat historische non-fictie saai is vanwege te veel jaartallen, te veel Filipsen e te veel droogheid, kent Bart Van Loo niet. Gevat, empathisch en met een speelse kennis van zaken neemt hij je mee naar de veertiende eeuw om het ontstaan van de Nederlanden te schetsen. Plunderende legers, hoofse geliefden, briljante schilders en ploeteraars, Van Loo flitst zo enthousiasmerend van het ene personage naar het andere dat je niet eens doorhebt hoe diepgaand deze geschiedenisles is. Want Van Loo is een schrijver, maar ook een beetje een teletijdmachinebestuurder. Lees het boek voor je volgende bezoek aan Frankrijk, en de kans bestaat dat je je reisroute aanpast. (NLB)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij. Lees hier een analyse over het werk van Bart Van Looi.

Paravion

Hafid Bouazza

‘Een beeldboetseerder van grote klasse’, zo omschreef De Groene Amsterdammer Hafid Bouazza. In Paravion, dat in 2004 bekroond werd met De Gouden uil, trekken op een dag alle mannen uit een Marokkaans dorp weg. Tussen de luchtspiegelingen van vroeger doemen al gauw de teleurstellingen op die ze opdoen op hun nieuwe bestemming, Amsterdam. In zijn eigen, erg barokke stijl, zet Bouazza verbeelding en werkelijkheid kunstig in elkaar. Paravion is een verhaal over migratie dat al die jaren later nog niet aan relevantie heeft ingeboet. (JH)

Uit bij uitgeverij Prometheus. Lees hier een uitgebreide review van Paravion.

Mijn lieve gunsteling

Lucas Rijneveld

Je weet al na de eerste zin dat dit geen doordeweekse leeservaring wordt. Rijnevelds vloeiende, bezwerende, lyrische stijl doet je zelfs de weerzinwekkende kern van dit verhaal soms vergeten. De ‘lieve gunsteling’ waarvan sprake in de titel is een 14-jarige boerendochter, die obsessief begeerd wordt door een veearts op middelbare leeftijd. Veel in dit boek is afstotelijk. En toch fascineert het bovenmatig.  Het zegt veel over het onwaarschijnlijk schrijftalent van Lucas Rijneveld. (JDP)

Uit bij uitgeverij Atlas Contact. Herlees hier enkele belangrijke levensinzichten van Lucas Rijneveld.

De geschiedenis van mijn seksualiteit

Tobi Lakmaker

In zijn debuutroman vertelt Lakmaker op meeslepende wijze over zijn ervaringen met identiteit, seksualiteit en genderdysforie. Aan de hand van openhartige anekdotes biedt hij zijn lezer een intiem inzicht in deze thema’s, die hij aaneenrijgt met een rake mix van zelfspot en maatschappijkritiek. Het resultaat is ontwapenend, verfrissend en nodig. (LL)

Uit bij uitgeverij Das Mag. Lees hier een interview met Lakmaker.

Bonita Avenue

Peter Buwalda

Alleskunner Siem Sigerius – rector aan de Universiteit van Twente, ex-judoka en schijnbaar volmaakte vader – ontdekt dat zijn stiefdochter niet zo’n heilig boontje is als hij altijd had gedacht. Wanneer dan ook nog eens zijn biologische zoon uit de Scheveningse gevangenis vrijkomt, begint zijn zorgvuldig opgebouwde bestaan te wankelen. Auteur Peter Buwalda staat bekend als perfectionist en elke zin is een kunstwerk, van in het begin tot aan het spectaculaire slot. Nadien wil je meer, meer, meer. (BS)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij. Lees hier een uitgebreide review van het boek.

Godenslaap

Erwin Mortier

Vanuit haar sterfbed blikt de hulpbehoevende Helena terug op haar kinderjaren, de liefdes die ze heeft gekend en de Eerste Wereldoorlog, die zij meemaakte vanuit Frankrijk. Mortier slaagt er als geen ander in om grote geschiedenis te verweven met kleine menselijke verhalen in een intiem portret van België, het vaderland van Helena. Dit boek is een stilistisch meesterwerk dat de rijkdom van onze taal ten volle benut. (MH)

Uit bij De Bezige Bij.

Het smelt

Lize Spit

In Het smelt rijdt de 27-jarige Eva terug naar haar geboortedorp met een blok ijs in de kofferbak en een hoofd vol jeugdherinneringen die ze het liefst zou uitgommen. Spit blinkt uit in rake observaties, waarmee ze een kinderleven schetst dat genadeloos door elkaar wordt geschud. Dat het boek intussen in meer dan vijftien landen verschenen is, toont aan dat lezers tot ver buiten onze landsgrenzen smelten voor een van onze populairste pennen. (JL)

Uit bij Das Mag. Herlees hier ons gesprek met Lize Spit na het verschijnen van haar debuut.

De helaasheid der dingen

Dimitri Verhulst

De schrijver kijkt terug op zijn leven in de marginaliteit in het dorp Reetveerdegem, met zijn werkloze vader en zijn nonkels, en onder de zorg van een grootmoeder die niet opgewassen is tegen de drankzucht van haar zoons. Het boek begint als de vader zijn zoontje, amper een paar uur na zijn geboorte, in een postzak op de fiets meeneemt op kroegentocht. De anekdotes, met het wereldkampioenschap zuipen als tragikomische uitschieter, zijn even schrijnend als vermakelijk, en dat alles verwoord in Verhulsts rauwe, rake taal. (AW)

Uit bij Atlas Contact. Lees hier ons meest recente interview met Dimitri Verhulst.

Het lied van ooievaar en dromedaris

Anjet Daanje

Anjet Daanje baseerde deze kanjer van 700 pagina’s losjes op het leven van Emily Brontë (in het boek Eliza May Drayden) en haar zussen, beginnend bij Eliza Mays dood in 1847 en eindigend in onze tijd. De elf afzonderlijk te lezen hoofdstukken voeren eigenzinnige, bijzondere vrouwen op wier levens op de een of andere manier een link hebben met dat van Eliza May. Op het einde blijf je verbluft achter. (AW)

Uit bij uitgeverij Passage.

 Omega Minor

Paul Verhaeghen

Het gebeurt zelden dat een Vlaamse roman van meer dan 600 bladzijden tal van prijzen wegkaapt en in het buitenland vertaald raakt (tot in Griekenland toe). Terecht, want Omega Minor is ambitieus en kosmopolitisch. Het verhaal: twee wetenschappers diepen een theorie uit over de Oerknal. Dat zegt niks, natuurlijk. Enkele kernwoorden dan maar: deeltjesfysica, Auschwitz, de atoombom, neonazi’s, de hindoegod Sjiva, de DDR, seks. Zit ook vol slimme verwijzingen naar kunst, muziek, literatuur. Epic, noemt men dat vandaag. (FH)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij. Lees hier ons meest recente gesprek met Verhaegen.

Wil

Jeroen Olyslaegers

Een onverwerkt collaboratieverleden. Het is niet het meest originele onderwerp voor een Vlaamse roman, maar Jeroen Olyslaegers schreef er een Grote Roman over waar de Vlaamsheid vanaf spat. De Britse krant The Times vond Wil in 2019, toen de Engelse vertaling uitkwam, de beste historische roman van het jaar en daar valt niets tegenin te brengen. Wil is een spook van een boek dat je niet snel vergeet als je het dichtslaat, er zitten weerhaken aan en het zal je een beetje achtervolgen. En ja, het is absoluut beter dan de film. (NLB)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij. Lees hier waarom Knack dit boek zo bijzonder vindt.

La superba

 Ilja Leonard Pfeijffer

La superba is Ilja Leonard Pfeijffers ode aan Genua, stad van dromen en (des)illusies. Door fictie met autobiografische elementen te verweven, neemt hij je op sleeptouw door een doolhof van rauwe verhalen over migratie, identiteit en vervreemding, waarvan sommige een bijzonder wrange nasmaak hebben. Zijn scherpe observaties en ironie maken van dit boek een literair avontuur vol lagen en contrasten. Het leverde hem de Libris Literatuur Prijs op in 2014. (AR)

Uit bij Singel Uitgeverijen.

De avond is ongemak

Lucas Rijneveld

Door de ogen van Jas, een tienjarig kind uit een gereformeerd boerengezin, zien we hoe een familie uiteenvalt na de dood van de oudste zoon. De ouders zitten zo diep in de rouw dat ze niet doorhebben hoe hun andere kinderen verregaand ontsporen. Met De avond is ongemak, dat indruk maakt door zijn zintuiglijke, beklemmende en poëtische stijl, won Lucas Rijneveld als eerste Nederlander de prestigieuze International Booker Prize. (BS)

Uit bij uitgeverij Atlas Contact.

Lampje

Annet Schaap

Emilia is de dochter van een vuurtorenwachter. Hij laat Emilia – of beter: ‘Lampje’ – elke avond het vuurtorenlicht aansteken. Tot het stormt en er geen lucifers zijn. Daar komen ongelukken, straffen en toverachtige ontmoetingen van. Schaap schetst met dit secuur gecomponeerde fantasieverhaal een loepzuiver beeld van een eenzaam kind in overlevingsmodus. Ontroerend voor elke lezer vanaf negen jaar. (EVS)

Uit bij Singel Uitgeverijen.

Tirza

Arnon Grunberg

In deze meermaals bekroonde roman schetst Grunberg een portret van Jörgen Hofmeester, wiens succesvolle leven langzaam maar zeker uit elkaar valt als hij zijn vrouw, zijn job en zijn spaargeld verliest. Het hek is helemaal van de dam wanneer zijn lievelingsdochter Tirza naar Afrika reist met een dubbelganger van een terrorist. Wat volgt, is een verontrustende afdaling in de psyche van een man die in zijn wanhopige pogingen om controle te behouden zichzelf en zijn morele grenzen verliest. Grunbergs scherpe observaties en donkere humor maken Tirza tot een must-read over ouderliefde, obsessie en de destructieve kracht van onverwerkte trauma’s. (TVM)

Uit bij uitgeverij Nijgh & Van Ditmar. Herlees hier ons interview met Grunberg over zijn schrijverschap.

Oorlog en Terpentijn

Stefan Hertmans

Kort voor zijn dood liet de grootvader van Stefan Hertmans hem zijn grootste schat na: een paar volgeschreven cahiers. Lezend in die oude dagboeken en kijkend naar de schilderwerken die hij achterliet, schrijft Hertmans het leven van zijn grootvader neer: van zijn armoedige kinderjaren in het Gent van voor 1900, over zijn ervaringen als frontsoldaat in de Eerste Wereldoorlog tot het afscheid van zijn grote liefde in een naoorlogse wereld. Een prachtig eerbetoon van een kleinzoon aan zijn grootvader. (AW)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij.

De draaischijf

Tom Lanoye

Het zijn de oorlogsjaren, en omdat de Duitse bezetter de regels bepaalt, moet de Antwerpse theaterdirecteur Alex Desmedt balanceren tussen kunst en collaboratie. Zijn Joodse vrouw en steractrice Lea Liebermann mag niet langer de bühne op en inhoudelijke beperkingen vlakken zijn werk af. Hoe ver kan een artiest meegaan in een regime zonder medeplichtig te worden? Een oorlogsverhaal als dit ontbrak nog in het rijke oeuvre van Lanoye. (JL)

Uit bij uitgeverij Prometheus.

Sprakeloos

Tom Lanoye

Met Sprakeloos schetst Tom Lanoye een beklijvend portret van zijn moeder, die na een beroerte haar spraakvermogen verliest. Met een mix van humor en tragiek beschrijft de auteur haar leven als flamboyante slagersvrouw en amateuractrice. Het boek wisselt meesterlijk af tussen rauwe emoties en scherpzinnige observaties, en doet dat in een rijke, beeldende taal. Lanoyes krachtige stijl en persoonlijke invalshoek maken van dit boek een bijzonder ontroerende leeservaring. (AR)

Uit bij uitgeverij Prometheus.

Grand Hotel Europa

Ilja Leonard Pfeijffer

Ilja Leonard Pfeijffer pende met Grand Hotel Europa een grootse roman neer over de liefde en Europa. De protagonist, een schrijver genaamd Ilja, neemt zijn intrek in het illustere Grand Hotel Europa. Hij overpeinst er zijn mislukte relatie met Clio en raakt gefascineerd door de vergane glorie van het hotel en zijn excentrieke gasten. De roman onderzoekt de spanning tussen nostalgie en globalisering, en reflecteert op de Europese cultuur en het massatoerisme. Zoals wel vaker bij Pfeijffer spat het taalplezier van de pagina’s. 

Uit bij Singel Uitgeverijen.

Joe Speedboot

Tommy Wieringa

In een dorp wordt de natuurlijke orde plots verstoord door een nieuwkomer met de flitsende naam Joe Speedboot. Gefascineerd kijkt Fransje, de invalide verteller van het verhaal, toe hoe Joe schijnbaar achteloos onmogelijke jongensdromen waarmaakt. Er ontstaat een hechte vriendschap tussen de twee, en Fransje trekt zich op aan de daadkracht van Joe. Met Joe Speedboot bracht Wieringa iets van de vertelkracht van García Márquez in de Lage Landen. Joe Speedboot verscheen in 2005, en is daarmee het oudste boek in de top tien. Dat de roman bijna twintig jaar later nog de eerste plaats wegkaapt in dit referendum, zegt iets over de onvergetelijke indruk die hij bij veel lezers heeft nagelaten. (JDP)

Uit bij uitgeverij De Bezige Bij. bij Lees hier ons interview met Tommy Wieringa naar aanleiding van deze boekenlijst.