Theater / dans: Radical Wrong, Ultima Vez

Wim Vandekeybus bekoort maar hoopte ook te kunnen imponeren en zelfs choqueren. Wrong. Radical wrong…

Lente 2002. We komen sprakeloos uit de dansvoorstelling Bericht aan de bevolking. Choreograaf Wim Vandekeybus is er – in opdracht van Het Groot Beschrijf – in geslaagd om de energie waar zoveel jongeren van bulken tot een overrompelende en wervelende dansvoorstelling te kanaliseren. Sindsdien keken we uit naar meer jongerenwerk van deze choreograaf. In 2006 creëerde hij Bêt Noir in de KVS met 14 kinderen tussen 8 en 16 jaar. In die voorstelling ging Vandekeybus succesvol aan de slag met Jan Decortes bewerking van Sofokles’ Oedipousmythe. De voorstelling was theatraler dan Bericht aan de bevolking. Ze liet een Vandekeybus zien die een prachtige synergie tussen live muziek, scène- en filmbeelden wist te creëren.

Met Radical Wrong ( * * 1/2 ) dient zich een nieuwe voorstelling voor jongeren aan waarbij de meesterhand voor de choreografie (en de regie) tekent. En ietwat teleurstelt.

Voorspelbare rebellen

Hoe de voorstelling begint, verklappen we niet. Want die stuiterende start is zowat de climax van de voorstelling. Het begin blaast een mens van zijn sokken, doet je in het verste pluchehoekje van jouw stoel kruipen (of meteen onder die stoel duiken) en doet watertanden naar het vervolg.

Damn. Dat vervolg stelt enigszins teleur. Vandekeybus tapt uit een voorspelbaar vaatje. De jonge dansers – stuk voor stuk jonge twintigers met karakterkop – verrassen met hun danstechnisch niveau en de virtuositeit waarmee ze hun gretige jonge lijven naar de wil en wensen van Vandekeybus plooien. (Al beweren ze, lekker rebels, het omgekeerde en steken ze een welgemeende middelvinger op naar hun regisseur).

Die rebelsheid is leuk en uiterst herkenbaar (zeker voor de leeftijdgenoten in de zaal). Maar de wijze waarop de jongeren rebels zijn is oppervlakkig en weinig inventief. Vandekeybus stuwt zijn rebellen danstechnisch dan wel naar virtuoze hoogten maar op choreografisch en dramaturgisch vlak blijft hij steken in een verbeelding die te expliciet en voor de hand liggend is. Nochtans is het net de kracht van deze choreograaf om in zijn voorstellingen een dansant, abstraherend portret van de realiteit te creëren dat even herkenbaar als bevreemdend is.

Typische camping

Die bevreemding zoekt Vandekeybus in deze Radical Wrong nauwelijks op. Zoals de titel (en de beginscène) doet vermoeden, hengelt hij naar het schokkende. Maar hij weet dat choquerende aspect niet te handhaven tijdens de voorstelling. Enkel het begin grijpt werkelijk naar de keel. En het slot is opnieuw interactiever maar niet sterk noch verrassend.

Radicaal is de voorstelling dus geenszins. Vandekeybus daagt noch zichzelf noch de performers uit. Zijn zeven ‘rebellen’ dagen bij aanvang van het stuk wél u, de toeschouwer, en elkaar uit. Ze tieren, ze plagen en ze dansen wervelend op een – aanvankelijk kale – knap belichte scène. Die scène transformeert gaandeweg tot een camping alwaar er allerlei hitsige, gelaten, grappige en ronduit vertederende ontmoetingen tussen de jonge helden plaatsvinden. Het levert soms heerlijk pittige scènes op. Maar net te vaak bereiken de scènes niet meer dan een paffend hoogtepuntje. Omdat die scènes vaak niet meer doen dan typische jongerenstreken, -gedachten en -dromen illustreren. Neen, ook dit in de voorstelling geweven kampeerverhaal verrast niet.

Wispelturig

Radical Wrong toont de taal van een gevestigde choreograaf die graag en vaak de grenzen van die taal opzoekt. Daarom laat hij zich inspireren door nieuwe media, zijn performers of de kunstenaars waarmee hij samenwerkt, zoals choreograaf Sidi Larbi Cherkaoui in IT 3.0. Maar Radical Wrong toont ook dat de regisseur nu mogelijk iets te weinig ‘incubatietijd’ incalculeerde. De kwaliteit van de dansscènes en de meer geacteerde scènes is vrij wisselvallig. Sommige scènes zijn ronduit geniaal, andere zijn net te weinig ‘gerijpt’.

Radical Wrong is een wispelturige mengeling van vooral sterke dansmomenten en zwakkere toneelscènes, in een zorgvuldig belichte maar net te weinig ingenieuze enscenering.

De voorstelling toont dat Vandekeybus die onrustige, vinnige meester blijft die zijn taal onvermoeibaar exploreert en steeds zoekt naar nieuwe confrontaties. Het nadeel van die woelige, zoekende aard is dat sommige confrontaties niet in een meesterwerk resulteren maar in een haakwerk van voltreffers en missers.

Els Van Steenberghe

Radical Wrong, Ultima Vez. Meer info: www.ultimavez.com