Van ‘Orange is the New Black 6’ tot ‘Memento’: dit is er deze week op uw tv

Volg de gids en u weet weer wat te kijken van zaterdag 28 juli tot vrijdag 3 augustus 2018.

LUTHER (Seizoen 4 vanaf zaterdag 28/7, 20.35, Canvas)

Meer dan tien jaar geleden maakte Idris Elba indruk in The Wire, de iconische misdaadserie waarin hij drugdealer Stringer Bell vertolkte. Toch is zijn populairste tv-personage de getroubleerde rechercheur John Luther, die in de BBC-serie Luther de straten van Londen zuivert van psychopaten en satanisten. Als hij niet overhoop ligt met zijn eigen demonen, tenminste. Elba kreeg er een Golden Globe en meerdere Emmynominaties voor. Geen wonder dus dat de BBC een compact vierde seizoen bestelde, bestaande uit twee afleveringen. Luther is er even tussenuit na de gebeurtenissen in het vorige seizoen – zijn collega werd vermoord, zijn vrouw bijna – en leeft in een cottage aan zee. Wanneer enkele ex-collega’s op bezoek komen, kunnen die hem overtuigen om zijn wollen detectivejas opnieuw aan te trekken. Er waart namelijk een kannibalistische seriemoordenaar door de Britse hoofdstad.

BEETLEJUICE (Zaterdag 28/7, 22.40, Canvas)

Tim Burton, in Hollywood nog altijd de ongekroonde koning van het bizarre, zakt binnenkort naar Genk af voor de expo rond zijn werk die er vanaf 15 augustus te zien zal zijn. Als opwarmertje is er Beetlejuice, een film uit Burtons beginperiode die het aan de kassa zelfs beter deed dan opvolger Edward Scissorhands. Burtons universum wordt bevolkt door vreemde snuiters, en dat is hier niet anders. Betelgeuse (Michael Keaton) – roepnaam Beetlejuice – is een spook dat door een pas overleden koppel (Alec Baldwin en Geena Davis) wordt ingehuurd om de nieuwe bewoners uit hun voormalige huis weg te jagen. Deze krankzinnige spookhuiskomedie, een soort The Addams Family op speed, kan alleen maar bedacht zijn door iemand met een onuitputtelijke fantasie.

THE BLEEDING EDGE (Vanaf vrijdag 27/7, Netflix)

‘Mensen denken altijd dat de farmaceutische industrie veel macht heeft binnen de gezondheidszorg. Maar dan weten ze niets van deze sector.’ De gewaardeerde documaker Kirby Dick (The Invisible War, The Hunting Ground) duikt met The Bleeding Edge in de wereld van de medische apparatuur. Hoewel de VS, tenminste op technologisch vlak, een van de meest geavanceerde gezondheidszorsystemen ter wereld hebben, vormen mislukte medische interventies er doodsoorzaak nummer drie. Kirby onderzoekt hoe koosjer deze miljardenindustrie te werk gaat. Het is tenslotte beangstigend ironisch hoeveel levens er jaarlijks door ‘levensreddende technologie’ verloren gaan.

LOVE & FRIENDSHIP (Vrijdag 3/8, 23.40, NPO2)

Literaire reuzen als D.H. Lawrence, Joseph Conrad en Vladimir Nabokov vonden de boeken van de Britse schrijfster Jane Austen maar niets. Toch zien veel andere auteurs en ook filmmakers in Austen een rolmodel voor de #MeToo-generatie. Haar vrouwelijke personages, feministen avant la lettre, streden vastberaden voor hun eigen geluk en het recht om zelf te kiezen. Al is de protagoniste in Love & Friendship, een adaptatie van Austens brievenroman Lady Susan, wel héél vilein.

De Amerikaanse regisseur Whit Stillman is al lang begeesterd door Austens stijl en werk. In 1990 werd hij een indierevelatie met Metropolitan, een adaptatie van Austens Mansfield Park die zich afspeelt in het moderne Manhattan. Iets later wimpelde Stillman het aanbod af om Sense and Sensibility te regisseren, waarop Columbia Pictures een deal sloot met Ang Lee. Maar oude liefde roest niet: voor deze Austen-verfilming vertrok Stillman van Lady Susan, een lang genegeerde roman bestaande uit 41 brieven die zijn literaire muze schreef omstreeks 1795, tussen haar negentiende en twintigste.

In deze zwierige victoriaanse zedenfarce draait alles om Lady Susan Vernon (Kate Beckinsale), een duivelse intrigante die even meedogenloos is als haar Franse evenknie, markiezin de Merteuil uit Les liaisons dangereuses. De kokette weduwe, een eersteklas mannenverslindster, komt aan op Churchill, het landgoed van haar vervreemde schoonfamilie, met slechts één doel voor ogen: een geschikte echtgenoot vinden voor haarzelf en haar dochter Frederica (Morfydd Clark), en zo aan haar onzekere financiële toekomst ontsnappen.

Beckinsale trekt het laken naar zich toe, maar ook de rest van de cast levert fris acteerwerk af. Vooral Chloë Sevigny, als Lady Susans Amerikaanse confidente, en Tom Bennett, als de rijke dwaas die Lady Susan aan haar dochter wil koppelen, springen in het oog.

Stillman deelt in de complimenten. Zijn sprankelende en in ironie gedrenkte dialogen houden alles pittig. Ook zijn stijl oogt mooi en frivool: hoewel hij teruggrijpt naar situaties en attributen die je tegenkomt in elke film die zich afspeelt in riante achttiende-eeuwse kastelen en Londense herenhuizen – van theekransjes tot hoepeljurken – heb je nooit de indruk dat je naar een plechtstatige kostuumfilm zit te kijken.

ROBIN HOOD: MEN IN TIGHTS (Vrijdag 3/8, 00.10, één)

Mel Brooks werd lang beschouwd als Hollywoods lolbroek nummer een. Hij was vooral een kei in parodieën, en stak de draak met onder meer westerns (Blazing Saddles), scifi (Spaceballs), horror (Young Frankenstein) en de stille film (Silent Movie). In deze spoof die zich afspeelt in en om de bossen van Rottingham richt hij zijn pijlen op de legende rond de Engelse volksheld Robin Hood (Cary Elwes) – en in het bijzonder op Kevin Reynolds’ Robin Hood: Prince of Thieves. Vrijwel om de dertig seconden wordt een verse gag op je afgeschoten, waardoor de grappen afwisselend subliem en flauw zijn. Gelukkig zijn er Brooks’ dolle dialogen, zijn pythoneske humor, de bijrollen voor Isaac Hayes en Tracey Ullman en dat potsierlijke dansje van de mannen in kousenbroeken. Allemaal samen: ‘We’re men in tights/ We rob from the rich and give to the poor/ That’s right!’

MEMENTO (Vrijdag 3/8, 22.00, Canvas)

Met blockbusters als Inception, Interstellar en Dunkirk toonde Christopher Nolan zijn voorliefde voor ingewikkelde verhaalstructuren, maar nergens dreef hij die zo ver door als in zijn tweede film, de psychologische noir Memento (2000). Guy Pearce speelt de pannen van het dak als een ex-verzekeringsagent die na een ongeval met geheugenverlies kampt en ongeveer elke tien minuten alles vergeet. Dat is lastig, zeker omdat hij op zoek is naar de moordenaar van zijn vrouw. Daarom gebruikt hij zijn lichaam als notitieblok: hij laat de nummerplaat van de moordenaar en allerhande andere aanwijzingen op zijn lijf tatoeëren. Nolan deelde de film op in blokken van tien minuten om het verhaal in omgekeerde chronologie te vertellen. Opvallend: die ingenieuze structuur haalt de vaart niet uit de plot. Memento, gebaseerd op het kortverhaal Memento Mori van Nolans broer Jonathan, toont hoe hetmenselijke brein werkt en hoe makkelijk ons geheugen gemanipuleerd kan worden.

ORANGE IS THE NEW BLACK (Seizoen 6 vanaf vrijdag 27/7, Netflix)

U raakt niet uitgekeken op Orange Is the New Black, en dat beseft Netflix maar al te goed. Hoewel seizoen zes nog online moet komen, zijn er al plannen voor een zevende seizoen. Er staat uw favoriete bajesklanten dus nog veel te wachten, en dat wordt in de eerste afleveringen van het zesde seizoen pijnlijk duidelijk. Nadat de dames Litchfield drie dagen lang bezet hebben, worden ze ondergebracht in een andere gevangenis. Het regime in het nieuwe onderkomen van Piper (Taylor Schilling) en co. is nog strenger dan het vorige. Bovendien hangt de dood van twee cipiers de vrouwelijke gevangenen als het zwaard van Damocles boven het hoofd.

ANIMALS. (Seizoen 3 vanaf zaterdag 4/8, Play More)

Een kalkoen die zijn vrouw wil wreken door op Thanksgiving de burgemeester van New York om te brengen, hedonistische eendagsvliegen en duiven met een gendercrisis: dat zag u al in Animals. Ook seizoen drie van de HBO-serie wordt Aesopus op lsd en speed. De reeks – opnieuw geanimeerd door het team van Dan Harmon (Rick & Morty) – houdt u weer een spiegel voor met haar absurde en/of zwarte, existentialistische dierenhumor. Al vertellen bedenkers Mike Luciano en Phil Matarese dit keer een rechtlijnig verhaal: nadat de mensen New York hebben verlaten is het aan de dieren om een nieuwe samenleving op te bouwen. De stemmen van een pak sterren – onder meer Demi Moore, Lucy Liu, Michael Sheen, Moby en Dinosaur Jr. – krijgt u er als vanouds zomaar bij.

FLICKERING LIGHTS (Zondag 29/7, 23.25, NPO2)

Geen VPRO in juli zonder Zomergasten. Bij dat avondvullende praatprogramma hoort ook een keuzefilm. De Nederlandse actrice en theatermaker Romana Vrede kiest voor Flickering Lights van Anders Thomas Jensen, de Deense cineast van gitzwarte komedies als Adam’s Apples en The Green Butchers. In dit tarantineske verhaal volgt hij vier criminelen uit Kopenhagen (onder wie Mads Mikkelsen) die in opdracht een tas geld buitmaken en overeenkomen die zelf te houden. Ze proberen te vluchten naar Barcelona, maar komen vast te zitten in een verlaten herberg op het platteland. De bizarre humor en de eigenzinnige genremix maken van Flickering Lights een leuke ode aan de mannelijke vriendschap.

IN THE BASEMENT (Donderdag 2/8, 00.00, NPO2)

Hij maakte documentaires over aan coke verslaafde modellen, Thaise postorderbruiden en weinig platonische mens-dierrelaties. Zijn fictiedebuut Hundstage is een soort arthouse- Big Brother. En in In the Basement (2014), zijn terugkeer naar de docu na zijn imposante Paradise-trilogie, speurt Ulrich Seidl naar excessen in Oostenrijkse souterrains. Hij belandt bij een operafanaat met een schietbaan in de kelder, en in het met nazirekwisieten volgestouwde repetitiehok van een marsorkest dat twee leden van de Volkspartei in zijn rangen telt. Seidl laat u ook kennismaken met een fetisjiste en een extreme meesteres-slaafverhouding. Tussen realiteit en verbeelding – het stuk over de poppenverzamelaarster die latex baby’s troost zette Seidl in scène: In the Basement laat u binnenloeren in de ondergrond en -buik van Oostenrijk.