Tv-tip: ‘Ontoerekeningsvatbaar’ toont de mens achter het strafrechtelijk begrip

In deze nieuwe Canvas-reeks gaan tien kunstenaars de uitdaging aan om samen met een geïnterneerde kunst te creëren.

In films en series lijkt ‘ontoerekeningsvatbaar’ een pleidooi waarmee gewiekste advocaten hun cliënten voor een zware straf proberen te behoeden. In de realiteit dekt deze term veel verhalen van daders die als gevolg van psychische problemen een misdrijf hebben begaan. Om te tonen wat er écht achter dat strafrechtelijke begrip schuilt, gaan in deze vierdelige reeks tien geïnterneerden aan de slag met artistiek volk als kunstenares Charlotte De Cock en schrijver Herman Brusselmans.

Ook choreografe en dansleerkracht Min Hee Bervoets gaat met een geïnterneerde aan het werk. Zo leert zij Kristof beter kennen, die door drugs in de problemen raakte. ‘Bij dans is je lichaam je instrument. Jezelf verbergen is onmogelijk.’

Dat klinkt confronterend. Heb jij ooit aan je samenwerking met Kristof getwijfeld?

Min Hee Bervoets: Nee. Het was wel choquerend om te horen welke keuzes hij vroeger gemaakt heeft. Eerst dacht ik dat hij er de ernst niet van inzag. En omdat hij me vertelde dat hij op elk moment kon hervallen, was ik aanvankelijk ook bang. Toch heb ik nooit getwijfeld, want we voelden allebei meteen een klik. Kristof heeft echt mijn ogen geopend. Je weet dat er mensen achter de tralies of in de psychiatrie belanden, maar door nauw met hen samen te werken ontdek je dat het meer dan gewoon verhalen zijn.

Dit is iets compleet anders dan je tv-werk voor bijvoorbeeld So You Think You Can Dance.

Bervoets: Dit was veel zenuwslopender en spannender om te doen! Bovendien wist ik vooraf niet of mijn partner van dansen hield. Voor hetzelfde geld zei hij: ‘Zot, dat doe ik niet!’ (lacht) Het was fantastisch om met iemand te werken die buiten het uitgaansleven nooit heeft gedanst, en hem toch iets moois te zien neerzetten. Evengoed was dat niet gelukt. Andere geïnterneerden moesten schrijven of schilderen, maar dansen is naast mentaal ook fysiek zwaar. Het was een struggle om tot een resultaat te komen, maar de vrijheid die Kristof in dans vond, maakte dat helemaal goed.

Dat gevoel verklaart misschien waarom velen vandaag in quarantaine voor hun webcam staan te dansen?

Bervoets:(lacht) Dat kan kloppen! Ik vind het goed dat mensen op die manier een bepaalde vrijheid vinden en met elkaar delen. Anderzijds maak ik me steeds meer zorgen over – hoe zal ik het zeggen – de preventie van blessures. Ik heb al verhalen gehoord van mensen die zo hun been hebben gebroken in de keuken!

Hopelijk is Kristof blessurevrij gebleven.

Bervoets: Nee, hij lag er toch enkele weken uit omdat een oud zeer weer de kop opstak. Zijn rug.

Dus na Ontoerekeningsvatbaar zal hij niet veel meer met dans doen?

Bervoets: Tijdens onze laatste gesprekken zei hij dat hij zijn cardio- en krachttraining zou onderhouden. Ik heb hem op een ongelofelijke manier zien openbloeien, dus ik heb er vertrouwen in dat hij dat ook echt zal doen.