Tv-tip: ‘On the road zonder Jack’, een roadtrip door het Amerika dat je zelden ziet

‘Amerika is er nog slechter aan toe dan ik dacht’, zegt Luc Vrydaghs, die voor de vijfdelige docureeks On the road zonder Jack de Verenigde Staten van Donald Trump doorkruiste.

‘De Amerikaanse droom is een nachtmerrie geworden.’ Om dit schrikbeeld tijdens zijn trip van Miami tot Seattle te vangen, had de Vlaamse documaker niet meer nodig dan de geestdrift van Jack Kerouac – die de trekkersbijbel On the Road schreef – een portie durf en een oude Chevrolet.

‘Vier keer moest ik mijn Chevy laten wegslepen’, vertelt hij. ‘Pas vanaf de Rocky Mountains reed hij vlot omdat toen elk onderdeel ondertussen was vervangen. Uiteindelijk moest ik die bak, waar ik een ex-worstelaar vijfduizend dollar voor had betaald en waaraan ik daarna nog hetzelfde bedrag aan herstellingen had laten uitvoeren, voor tweehonderd dollar verkopen aan een Native American politiechef. Aan zijn glimlach te merken had die een koopje gedaan. Ik heb mijn broek stevig gescheurd aan dit project.’

Je hebt wel onbetaalbare ontmoetingen in ruil gekregen.

Luc Vrydaghs: Ik ben inderdaad veel bijzondere figuren tegengekomen. Allemaal toevallig, want ik had niets gepland. Zo ontmoette ik Leo ‘Bud’ Welch in een keet in Mississippi waar oude blueslegendes voor toeristen spelen. Een tragisch zicht, maar als hij begon te zingen nam hij me mee naar het begin van de blues, naar de slavernij. ‘The white man loves the blues now’, zei hij. Later zag ik dat hij ook in de Elvis Presley-docu The King opduikt.

Amerikanen staan bekend als vriendelijk, tot je over politiek, geloof of wapens begint. Herkenbaar?

Vrydaghs: Het is een cliché, maar het klopt. Zo ontmoette ik een cowboy die rustig op zijn porch zat. Na wat gezellig gebabbel en cowboygefluit begon die bompa zich op te winden over Mexicanen. ‘Als castreren aan de grens niet lukt: shoot, shovel and shut up. Zo kregen we de wolven ook weg!’ Racisme is, net als armoede, overal aanwezig in Amerika. Dat zijn de twee opmerkelijkste zaken die ik tijdens deze weinig opbeurende reis heb geconstateerd.

Heeft je nieuwsgierigheid je nooit in de problemen gebracht?

Vrydaghs: Jawel. In het Pine Ridge Reservation, een van de armste regio’s van de VS, deed het gerucht de ronde dat twee gewapende kerels mensen aan het ondervragen waren – ze dachten dat mijn camera en de microfoon van mijn klankman wapens waren. Ze vermoedden dat we voor een Mexicaans kartel twee kinderen kwamen ontvoeren, waardoor ze zich met geweren gingen beschermen. Schrijnend hoe de Native Americans daar, die vaak aan meth zijn verslaafd, bijna gedwongen worden om uit te sterven.

Heb je na deze reis het gevoel dat Trump een tweede termijn zal aanblijven?

Vrydaghs: Aangezien het geen journalistieke trip was, is het moeilijk om daar uitspraken over te doen. Al verwonderde het me wel dat ik slechts twee mensen heb ontmoet die tégen Trump waren en daar iets zinnigs over konden zeggen. Het zou me alvast niet verbazen mocht hij herverkozen worden.