‘Toch gek, hoe vrijheden beperken altijd een heel pak sneller gaat dan vrijheden teruggeven’

Paul Baeten is schrijver van romans en tv-reeksen – Twee zomers is heel binnenkort te zien op Eén. Elke week bijt hij zich hier vast in maatschappij en popcultuur.

We hebben bijna twee jaar alles gedaan om het virus terug te dringen, nu wordt het tijd om hetzelfde te doen met de inmenging van onze overheden.

Onlangs hoorde ik in het nieuws: ‘Als we van 21 naar 6 procent btw gaan op de energiefactuur, dan krijgen we die beslissing nooit teruggedraaid als politici.’ Simpel gezegd: niemand wil de mens zijn die dat aan de mensen moet gaan uitleggen. Dus doen ze het niet. Zie je dat? Heel het land kreunt onder de energiekosten, maar uit schrik dat ze die 15 procent btw voor altijd kwijt zijn, doen ze daar toch maar niks aan. Ja… een aalmoes van 200 euro, waar je vandaag toch bijna een uur het licht mee kan laten branden.

Toch gek, hoe vrijheden beperken altijd een heel pak sneller gaat dan vrijheden teruggeven.

Ik reed onlangs over een autosnelweg en was zoals wel vaker heel de tijd TikTok aan het checken hahaha grapje ik bedoel natuurlijk op de baan aan het letten, en plots keek ik recht in de ogen van zo’n clusterbom aan ‘slimme camera’s’ die in een paar frames je nummerplaat, reisdoel, muzieksmaak, seksleven, politieke voorkeur, gemoedstoestand en hartconditie kunnen aflezen. Nee, grapje, dat is natuurlijk een overdrijving met als doel dit stukje luchtig en leuk te houden. Wat denken jullie dat die camera’s zijn, misschien? Je telefoon?

Maar ken je van die momenten waarvan je niet wist dat ze er zaten aan te komen, en plots zijn ze daar, als een hongerige krokodillenbek die onverwacht uit het stilstaande water klapt? Wel, dit was een moment van dat type. Ik dacht: wie denken jullie eigenlijk dat jullie zijn? Kijk zo niet naar mij! Het was de architectuur van heel die installatie, denk ik. Een hoop computers met ogen waar je voorbij moet. Hier even scannen, danku, prettige dag, daag. ‘ALS JE NIKS FOUT DOET, DAN HEB JE NIKS TE VREZEN.’ Maar wie beslist wat fout is, dummy? Scannen op de autosnelweg, scannen om een koffie te gaan drinken, scannen om je huis uit te mogen.

Iedereen overal in de gaten houden is geen oplossing. Of zullen we meteen de Chinese vlag aan het paleis hangen? En dat kan je heel makkelijk doortrekken naar de aanpak van het virus. Blind tegen een nieuwe vijand vechten, zoals dit ooit begon, was één ding. Politici zijn ook maar mensen, het was toen improviseren om te overleven, dan kan je vaak niet genuanceerd of te voorzichtig te werk gaan. Maar dat is seffens twee jaar geleden.

Intussen moeten we onze identiteit laten scannen omdat er anders te veel mensen, wat? Goed verkouden worden?

Het is goed geweest.

Koeien krijgen 3D-brillen om hen wijs te maken dat ze in het grote groen staan te grazen en die heel slechte acteur van De buurtpolitie wil nu de politiek in, wat als heel slechte acteur misschien niet eens een onlogische keuze is. Maar meer bewijs dan die twee feiten heb ik niet nodig om te beseffen dat de dystopie al lang hier is. So be it. Maar stop met mij heel de tijd te scannen.