Theater: Wij zijn het zwarte gat

Ontroerend Goed maakt met ‘A History of Everything’ een bij momenten pakkende en soms iets te vlak gespeelde geschiedenis van de/een mens.

‘Shakespeare is dead, get over it!‘, het had de lijfspreuk van de Gentse enfant terrible-bende Ontroerend Goed kunnen zijn. Dat is het (nog) niet. Al benoemt deze titel van Paul Pourveurs theaterstuk (uit 2002) wel de drive waarmee dit performancegezelschap de (internationale) scène bestormt. Voor hen geen herkauwen van klassiekers maar gefundeerde zoektochten naar een nieuwe theatertaal die aansluit bij het levensritme van de hedendaagse mens.

Tot vorig jaar was dit gezelschap de (geliefde) vrees van het publiek. Want regisseur en artistiek leider Aexander Devriendt streeft en zoekt als een ijverige mier naar een intieme interactie met het publiek. Die inventiviteit zorgde voor enkele kaskrakers zoals hun doorbraakstuk The Smile of Your Face of het meest recente Audience. Na Audience was het tijd voor wat anders. Eventjes(!) geen actieve participatie van het publiek. Wat dan wel?

Devriendt & co wagen zich aan het grootste (ongeschreven) repertoirestuk ooit: de geschiedenis van de mensheid. ‘Saai’, horen we daar iemand zuchten. Terecht! Dat dachten we ook toen de voorstelling net uit de startblokken was geschoten. De performers vertellen de geschiedenis van de mensheid van nu tot het prille begin en ze doen dat al spelend op een grote wereldkaart (met dank aan scenograaf Sophie Desomere) en al gebruikmakend van allerhande attribuutjes (speelgoedpistolen, vliegtuigjes om in WTC-torens te boren en naambordjes met ‘WAR’ erop). Het stuk transformeert de wereldgeschiedenis tot een revelerend ‘zottekespel’ van te veel mensjes die te veel willen.

Devriendt doet gelukkig meer dan feitjes op een rijtje zetten. Subtiele tekstfragmenten (waaronder een rakende beginmonoloog) evenals de lichaamstaal en kijkrichting van de performers verraadt dat dit stuk evengoed de geschiedenis van elke mens vertelt. Iedereen komt verwonderd op de wereld, bemint, maakt kunst (of iets anders), ruziet en verdwijnt weer. Hoe verder Devriendt teruggaat in de tijd, hoe mooier de beelden worden die hij componeert. Hij transformeert geschiedkundige gebeurtenissen tot frisse, soms droogkomische tableaux vivants. Het enige nadeel is dat niet alle acteurs een even groot stembereik en scherpe lichaamscoördinatie hebben. Jammer, omdat Devriendt net nu opmerkelijk sterk op die details en visuele taal inzet.

A History of Everything ( * * * ) begint onheilspellend saai maar groeit uit tot een ongemeen rakend portret van dat wriemelende wezen dat denkt alles en iedereen te kunnen overheersen maar eigenlijk niets meer is dan een stofje dat zich in een zwart gat tot mens(je) ontwikkelt en enkele decennia later terug tot stofje verwordt. Devriendt creëert met dit stuk een zekere rust in en over onze nietigheid. Mooi!

Een voorsmaakje:

Els Van Steenberghe

Meer info: www.ontroerendgoed.be