In deel 2 van de 5-delige reeks ‘Hoe zou het nog zijn met de Arabische Lente?’: Drie vragen aan Knack-redacteur Hubert Van Humbeeck.
Drie vragen over de Arabische Lente aan Hubert Van Humbeeck, senior writer bij Knack. Hoe ziet u de toekomst van de Arabische Lente verder evolueren? Wat met de vonk die zou overslaan naar Azië, Rusland, midden- en zwart-Afrika? De Arabische Lente werd en wordt historisch genoemd. Is die inderdaad te vergelijken met bijvoorbeeld de Val van de Muur en de implosie van de Sovjetunie? Hoe ziet u de toekomst van de Arabische Lente verder evolueren?
Ik denk dat de toekomst van de Arabische Lente erg verschilt van land tot land. Het zal ook nog even duren voor er daarover echt duidelijkheid is.
In Egypte, bijvoorbeeld, moet de Moslimbroederschap toch een modus vivendi vinden met de seculiere oppositie voor het tot een echte botsing komt. De huidige regering moet haar belofte nog waar maken, dat ze kan tegemoet komen aan de verzuchtingen van de Egyptenaren. Egypte eist ook het leiderschap van de Arabische wereld weer op. Het is ook nog niet duidelijk wat daar de consequenties van zijn. De moord op enkele Amerikaanse diplomaten in Libië toont aan hoe moeilijk de overheid het in dat land heeft om haar gezag te vestigen. Moslimextremisten daar beschikken over wapens en zijn niet van plan om die snel af te geven.
In Tunesië neemt de vrees toe dat de moslimpartij die de verkiezingen won, de bocht helemaal neemt naar een extreme islampolitiek. Het wordt dus allemaal kantje boord.
Een democratie wordt gekenmerkt door respect voor de rechtsstaat en een afwisseling van de macht. Het is pas van zodra partijen accepteren dat ze na verkiezingen van de macht naar de oppositie worden verwezen, dat er voorzichtig van een democratisch proces kan worden gesproken. Zover zijn we in Noord-Afrika eigenlijk nog niet.
Wat met de vonk die zou overslaan naar Azië, Rusland, midden- en zwart-Afrika?
Dat was een idee die eerst leefde: dat de golf van opstanden zich zou verderzetten, naar Rusland en Azië. Ik denk dat de situatie daar toch helemaal anders is, dan ze in Noord-Afrika was. De dictaturen in Tunesië en Egypte waren totaal uitgewoond en versleten. Het gaat er al helemaal anders aan toe in Syrië. De botsing daar is ook van een andere aard.
De Arabische Lente werd en wordt historisch genoemd. Is die inderdaad te vergelijken met bijvoorbeeld de Val van de Muur en de implosie van de Sovjetunie?
De Arabische Lente is zeker van historisch belang. De vraag blijft of die lente snel een zomer wordt, en of de democratie in de woestijn wortel kan schieten. Is ze te vergelijken met de val van de Muur en de implosie van de Sovjet-Unie?
Bij de val van de Muur was meteen duidelijk dat er zich iets voordeed wat onomkeerbaar was. We leefden sinds de Tweede wereldoorlog met een verdeeld Berlijn in een verdeeld Duitsland in een verdeeld Europa. In Berlijn stortte dat wereldbeeld in, met de implosie van de Sovjet-Unie als een bijna onvermijdelijk gevolg.
Kortom: bij de val van de Muur was direct duidelijk dat de wereld veranderde, dat is nu toch nog niet het geval. (SD)
