‘We moeten het even hebben over racisme in Temptation Island’

Na de laatste aflevering van ‘Temptation Island’ moet auteur Vincent Merckx iets van het hart: ‘Zou het kunnen dat hij ‘kutneger’ zei? Ik gok maar.’

Ik had niet verwacht dat ik het zou zijn die deze brief schrijft. Drie afleveringen zou het duren voor iemand zou reageren, dacht ik. Maar vrijdag is de laatste aflevering van Temptation Island uitgezonden, en er is niets gebeurd. Dan doe ik het maar.

In het trashy tv-programma Temptation Island worden vier koppels uit elkaar gehaald en elk twee weken op een apart eiland ondergebracht. Ze worden gemarineerd in alcohol, waarop een dozijn hitsige vrijgezellen hen het hoofd op hol probeert te brengen. Dat heet een relatietest te zijn, waarop er altijd wel enkelen falen.

Toegegeven: dat is hoogst amusant om te zien. Dat geldt ook voor dit seizoen dat aflevering na aflevering duidelijker en duidelijker met spuug en plaktouw aan elkaar hing. Maar ik ging dit jaar ook een heel seizoen lang plichtsgetrouw naar de thuismatchen van AA Gent kijken. U begrijpt hoe ik in elkaar zit.

Terug naar de kern van de zaak. Op die eilanden zat, ver weg van elkaar, één Nederlands koppel, Demi en Sidney. Eén verleider had een boontje voor Demi, en zij voor hem: Gaetan, een kerel met een sappig Brussels accent. Een Belg dus, zou je denken.

Fout. In Temptation Island is hij ‘die Congolees’.

Dat zit zo. Zodra Sidney begreep dat op dat andere eiland een ‘donkere jongen’ (we houden het voor het gemak even bij Temptation Island-jargon) een oogje had op zijn Demi, liet Sidney zijn frustratie de vrije loop over Gaetan – excuus: ‘die Congolees’.

De andere vrijgezelle mannen van het gezelschap, van wie er nota bene twee zelf ‘een tintje’ (nogmaals: Temptation-jargon) hebben, knikten gedwee dat het niet kon, dat met ‘die Congolees’. Aflevering na aflevering.

Het doet wat denken aan onze nationale voetbaltrots Romelu Lukaku. In een interview met de Britse pers klonk het in maart zo: ‘Als het slecht met mij gaat, wordt er in België altijd mijn afkomst bij gesleurd. Daarom dat ik altijd zeg dat ik Congolees ben, maar ik ben ook Belg.’ Onze vaderlandse voetbaljournalisten vielen (misschien wel terecht) over elkaar heen om te verklaren dat ze niet wisten waar hij het over had, maar de kern van de zaak blijft dezelfde. Lukaku voelde zich ook al eens ‘die Congolees’.

Zo moet Gaetan uit Brussel zich ook gevoeld hebben, toen hij de uitlatingen van Sidney te zien kreeg. Ach, je kan je misschien afvragen of dit nu racisme is, zeker als je ziet hoe casual het allemaal passeert in het programma. Hoe er niemand echt op reageert, niet op die eilanden en niet in de media.

Tot dat ene moment, waarop je het zeker weet. Sidney heeft weer eens beelden te zien gekregen van zijn vriendin met Gaetan, en ontploft. ‘Mijn vriendin – what the fuck – met een of andere – sorry dat ik het zeg, vieze kut…’ Op de plaats van die laatste drie puntjes is een woord weggebliept. Sidneys donkere metgezellen in de auto kijken een beetje beduusd.

Zou het kunnen dat hij ‘kutneger’ zei? Ik gok maar.

Een van hen, Roger (gemeenzaam bekend als de-broer-van-Sugar-Jackson), gaat die avond nog een rondje boksen met Sidney op het strand. Frustraties afreageren. Roger ontvangt alleen, slaat niet terug wanneer Sidney uithaalt. Dat doen bro’s nu eenmaal voor elkaar.

En opnieuw: niemand reageert. Alleen bij De Ideale Wereld lijken ze iets in de mot te hebben. Daar wordt Sidney in het briljante satirische item Debation Island gedubd met een zwaar Duits accent, en begroet hij presentator Rick met een vrolijke ‘Sieg Heil!’

Maar de makers van Temptation Island zelf, die lijken het allemaal niet eens zo erg te vinden. Natuurlijk niet, eindelijk gebeurt er nog eens iets in dit seizoen. Niet voor niets is de wankele mentale toestand van Sidney (noodgedwongen, kunnen we ons voorstellen) een van de belangrijkste verhaallijnen geworden.

De mensen van de productie gedragen zich alsof Sidney hen heeft gegijzeld. Tja, hoe zou je zelf zijn, oog in oog met zo’n opgefokte bodybuilder die ei zo na een cameraman te lijf ging. Uiteraard werd ook dat getoond.

Eén keer, tijdens het laatste, confronterende kampvuur waarin de gewezen tortelduifjes elkaar weer terugzien, bood presentator Rick Brandsteder enig weerwerk. ‘Hij heet Gaetan’, piepte die, wanneer Sidney weer over ‘die Congolees’ begon te razen. Het passeert.

Moet dit allemaal zomaar passeren? Dat – sorry dat ik het zeg – vieze kutracisme?