Tine Embrechts is emotioneler dan Gert Verhulst: ‘Al is dat wellicht niet moeilijk’

Nooit eerder was Tine Embrechts zo aanwezig op het scherm als het voorbije televisieseizoen. En nooit eerder stond ze zo vaak als zichzelf voor de camera. Met De tafel van Tine treedt ze tijdelijk in de voetsporen van Gert Verhulst.

Tine Embrechts (49) zit er ontspannen bij wanneer we haar aantreffen op het terras van Bar Stark in het Antwerpse park Rivierenhof. Ze geniet nog na van een week New York met haar zoon van achttien. ‘Die vakantie was echt een cadeau’, zegt ze. ‘We hadden een geweldige gids, ik heb nog eens tijd kunnen doorbrengen met een oude vriend, en het is heerlijk om met een van mijn vier zonen alleen op stap te zijn. Dat komt er bijna nooit van.’ Al is de rust van korte duur. Vanaf volgende week presenteert Embrechts De tafel van Tine, het Play4-programma waarvoor ze drie weken lang de fakkel overneemt van Gert Verhulst.

‘Het is inderdaad stilte voor de storm’, glimlacht Embrechts. Ze kijkt ernaar uit om haar tanden erin te zetten. ‘Het is een live talkshow over de actualiteit, terwijl ik geen journalist ben. Dat het een klus is op het scherpst van de snee maakt het natuurlijk juist boeiend, maar ik ben me er tegelijkertijd van bewust dat je snel iets verkeerds gezegd hebt. Ik hoop dat de kijker me de tijd gunt om te wennen aan die nieuwe rol.’

Embrechts is al jaren bekend als komisch acteertalent, dankzij legendarische rollen in onder meer Het peulengaleis en De ideale wereld. Maar steeds vaker zien we haar ook als zichzelf op televisie. In programma’s als De expeditie: Groenland en De Columbus charmeerde ze met eerlijke getuigenissen over de scheiding van haar vorige partner en haar worstelingen als werkende ouder. Die openhartigheid bevestigde ze vorige herfst met Menopauzia, een driedelige docuserie over de menopauze die tot op vandaag nazindert.

Al was het geen bewuste keuze om minder te acteren en meer ‘als Tine’ op de buis te komen. ‘Ik ben opgetogen over het werk dat zich nu aandient’, zegt ze, ‘maar ik ben er wel een beetje ingerold.’

***

Het startschot voor die wending kwam er door Waarom wachten, het VRT-programma waarin Karine Claassen volwassen kinderen in gesprek laat gaan met een ouder. Pratend met haar vader zette Embrechts de spotlights op haar persoonlijke verhaal. Zo vertelde ze dat ze de impact had onderschat van als jonge veertiger opnieuw twee kinderen te krijgen met haar nieuwe partner, Laurent Bailleul, aka Guga Baúl.

‘Zowel mijn vader als ikzelf hebben vooraf moeten nadenken of we wel bereid waren om mensen zo dichtbij te laten komen’, vertelt ze. ‘Maar productiehuis Panenka heeft het heel integer aangepakt en het deed deugd om aan de reacties te merken dat ik door die getuigenis iets kon betekenen voor anderen.’

Vervolgens ging de bal aan het rollen. Het afgelopen seizoen was Embrechts te zien in Een echte job, Vrede op aarde, Ik vraag het aan, The Masked Singer en als jurylid in De slimste mens ter wereld. ‘Ik vond het zelf een beetje overkill’, zegt ze en haalt haar schouders op. ‘Maar je kunt die dingen niet altijd plannen: een heleboel zaken waren al vroeger ingeblikt.’

Nu is er dus De tafel van Tine waarin je weer een nieuwe rol uitprobeert. Ga je graag nieuwe uitdagingen aan?

Tine Embrechts: Zeker. Dat ik die gesprekken nu mag leiden, is een mooie stap. Ik nam in het verleden geregeld deel aan De tafel van Gert als ‘tafelspringer’ en er gebeurt in dat programma vaak iets interessants door de verschillende meningen of energieën rond de tafel. Ik heb enkele proefopnames achter de rug. Het is wennen aan de autocue en het oortje waarin ik de stem hoor van een redacteur die me bijstuurt, maar het is vooral heel leuk. Ik denk dat ik dit vijf jaar geleden niet zou hebben aangedurfd. Maar bon, uiteindelijk heeft Gert in het begin ook moeten zoeken. Hij vertelde me dat het intussen voor hem een feestje is om het te doen. Zo wil ik er ook naar kijken.

Je bent op zijn zachtst gezegd een ander type dan Gert Verhulst. Op welke vlakken denk je het verschil te maken?

Embrechts: Het is moeilijk om dat op voorhand in te schatten. In grote lijnen doe ik natuurlijk hetzelfde als hij. Ik stap in een concept dat al bestaat en het is niet de bedoeling dat ik het hele programma omgooi. Tegelijkertijd kijk ik anders naar de wereld omdat ik een vrouw ben, en vanuit een ander perspectief vertrek. Ik heb een andere financiële situatie en misschien een andere politieke voorkeur dan hij. Ik denk ook dat ik emotioneler ben dan Gert Verhulst, al is dat wellicht niet moeilijk. (lacht) En dat zeg ik, voor alle duidelijkheid, met alle liefde. We hebben trouwens evengoed overeenkomsten. We houden beiden van humor en zijn geïnteresseerd in mensen en in de actualiteit. Maar bon, als gastvrouw draait het uiteindelijk niet om mij of om mijn persoonlijke smaak.

Wil dat ook zeggen dat je je niet moeit met de keuze van de gasten? Of heb je op dat vlak inspraak?

Embrechts: Ik heb wel degelijk inspraak, maar ik zal niet snel met een veto komen. Het is van belang dat mensen goed kunnen praten en graag aan het programma meedoen. Voor de rest denk ik: hoe meer verschillen, hoe beter. Laat al die uiteenlopende maten en kleuren maar komen.

Een programma presenteren vraagt vakmanschap. Ben je je zwaar aan het voorbereiden?

Embrechts: Allereerst volg ik de actualiteit uitgebreider dan vroeger. Ik wil elke dag het journaal zien, kranten lezen en volgen welke televisieprogramma’s er lopen. Al krijg ik het niet altijd gebolwerkt, hoor, ik merk nu al hoeveel tijd erin kruipt. Ik weet niet hoe Gert dat doet, maar als ik thuis met alles klaar ben en de kinderen in bed liggen, is het soms half elf voordat ik het nieuws kan zien. Maar goed, gelukkig is de redactie van De tafel geweldig professioneel en betrokken. Er wordt met veel zorg aan dat programma gewerkt en ik voel me echt gesteund. Ik kreeg ook mediatraining en interviewtechnieken van Jo De Poorter. Met hem analyseerde ik bijvoorbeeld wat ik eerder deed voor de zomertalkshow Café congé; we bekeken ook de proefopnames van De tafel om te bepalen waar het scherper en beter kan. In Amsterdam ben ik naar de Nederlandse talkshowpresentator Eva Jinek gaan kijken. Heel inspirerend was dat. Het is eigenlijk echt leuk om op mijn leeftijd nog eens op de schoolbanken te zitten en bij te leren.

Was dit de carrière die je voor ogen had toen je vijfentwintig jaar geleden afstudeerde aan Studio Herman Teirlinck?

Embrechts: Niet echt. Ik zat aanvankelijk totaal niet in dit circuit. Ik speelde theater bij Tg Stan en had rollen in Canvas-programma’s en in Het peulengaleis. Ik heb in het begin zelfs getwijfeld over commerciëlere opdrachten, omdat ik vreesde dat ze me niet meer zouden willen in het theater. Vroeger werd er in sommige kringen echt neergekeken op een zender als VTM. Maar op een bepaald moment werd ik een alleenstaande moeder van twee kinderen die een huis moest afbetalen. Dan heb je niet de luxe om neerbuigend te doen over commerciële opdrachten. Daarmee bedoel ik niet dat ik dat soort werk versmaad. Het stoort me juist dat mensen daar een mening over hebben.

Bovendien is het wellicht net mijn rijkdom dat ik op allerlei uiteenlopende zaken ‘ja’ heb gezegd. Ik vind het een pluspunt om nieuwsgierig te blijven. Misschien heb ik net daardoor vandaag zoveel werk, terwijl heel wat van mijn collega-actrices andere wegen zijn moeten inslaan. Je wilt ze niet te eten geven, de actrices van boven de veertig die bijvoorbeeld therapeut zijn geworden of voor de klas staan omdat ze te weinig opdrachten hadden.

Krijgen vrouwen vanaf een bepaalde leeftijd te weinig kansen in de media?

Embrechts: Ken jij veel vrouwen die na hun veertigste of vijftigste nog een bloeiende tv-carrière hebben? Ja, voor duidingsprogramma’s of als weervrouw zijn ze er wel, maar de rest wordt stilletjes naar de uitgang gebonjourd. Waar zijn ze, de vrouwelijke tegenhangers van Bart Peeters, Koen Wauters, Gert Verhulst, Erik Van Looy en co.? Ook in fictie vinden we het doodnormaal dat een mannelijke acteur van zestig een vrouw heeft die makkelijk vijftien jaar jonger is. Mocht het andersom zijn, dan zouden mensen dat een gigantisch leeftijdsverschil vinden. Nochtans zijn er tig prachtige actrices van boven de vijfenvijftig. Waarom casten we hen niet? Ik klink nu misschien fel, maar ik vind het nodig om dat te blijven benoemen. Ik zie om me heen constant vrouwen die zich daarbij neerleggen, ik weiger dat te doen. Het kán anders en ik hoop bij te dragen aan een verandering. Alleen al daarom vind ik het geweldig dat ik De tafel van Tine mag doen, ook als boodschap voor toekomstige generaties.

***

Het onderwerp brengt ons bij Menopauzia, misschien wel een van de moedigste programma’s van het voorbije seizoen. Niet alleen is er nog steeds te weinig bekend over de impact van de menopauze op vrouwenlevens, heel wat vrouwen schamen zich om toe te geven dat ze zich in de (peri)menopauze bevinden. In dat licht is het fris dat Embrechts besloot om haar persoonlijke zoektocht met het brede publiek te delen.

‘Die openhartigheid ontstond al doende’, vertelt ze. ‘Je zou kunnen zeggen dat we het programma gemaakt hebben terwijl we al aan het draaien waren. Ik was een heleboel vrouwen aan het interviewen en ze waren allemaal zo open en eerlijk dat ik vond dat ik zelf niet aan de oppervlakte kon blijven.’

Dat resulteerde bijvoorbeeld in een scène waarin ze het met haar man over haar verminderde libido heeft. ‘Ik loop niet graag te koop met mijn privéleven,’ vertelt ze, ‘maar ik vind niet dat ik iets raars gezegd heb: het is iets waar veel vrouwen mee kampen. Waarom moeten we ons schamen voor onze veranderende lichamen? Je kiest er zelf niet voor.’

Wat haar wel stoorde, is de manier waarop sommige fragmenten in de media een eigen leven begonnen te leiden. ‘We hebben met veel zorg en liefde aan dat programma gewerkt, en dan staat er opeens een kop in de krant als “Tine heeft geen zin meer in seks.” Maar bon, ik heb er niet van wakker gelegen.’

Het was ook een delicaat gesprek voor je partner Guga Baúl. Wat vond hij ervan?

Embrechts: Laurent schaamt zich sowieso niet snel, maar wij kunnen ook anders heel goed praten over alles. Ik zie veel koppels in de val lopen van niet over seks te praten. Voor je het weet, ga je dan leven als broer en zus. Dat wil ik helemaal niet. Alleen werkt ons lichaam niet altijd goed mee, meer heb ik eigenlijk niet gezegd op tv. Je wilt je lief niet meer bespringen zoals in het begin, maar daar zijn oplossingen voor. En met verdere details heeft niemand zaken. (lacht)

Je benadrukt dat ouder worden te vaak als iets negatiefs wordt neergezet.

Embrechts: Weet je wat ik een inspirerende ontdekking vond tijdens het maken van Menopauzia? Vrouwen in de menopauze zijn geboren leiders. Hun zorghormonen dalen, terwijl ze de juiste levenservaring hebben om anderen te gidsen. Er zit zoveel positiviteit en kracht in een ouder wordende vrouw, en we boren dat potentieel te weinig aan in onze cultuur. Ik dacht dat de menopauze een afgrond is waar je invalt, maar het was zo verrijkend om te ontdekken dat dat niet klopt. Ik zie zoveel vriendinnen die eindelijk foert zeggen en voor zichzelf kiezen, heerlijk is dat. Ik voel me nu ook veel minder schuldig tegenover mijn kinderen over het feit dat ik graag werk en daar ook voor kies. Tegelijkertijd ben ik heel graag mama. Enfin, ik heb vanochtend nog tegen mijn jongste staan roepen omdat hij zijn kleren niet wou aandoen. Vermoeiend! (lacht)

Je straalt levenslust uit. Is dat een bewuste levenshouding?

Embrechts: Dat lukt me niet altijd, hoor. In mijn dagelijkse rol als moeder van vier jongens voel ik vooral veel verantwoordelijkheid. Maar ik probeer inderdaad met een zekere blijdschap en verwondering in het leven te staan. Dat heb ik geleerd van mijn eigen moeder. Zij is 79 en heeft nog steeds levenslust. Natuurlijk ben je op je vijftigste niet meer zo vrij als toen je twintig was, maar ik wil niet dat de sleur het overneemt en de mondhoekjes naar beneden trekt. Ik wil blijven sprankelen.

Embrechts vertelt dat die levenshouding twee jaar geleden wegviel. ‘Ik begon alles in vraag te stellen: mijn job, mijn relatie. Ik voelde me geleefd door alles en iedereen. Ik ben toen in therapie gegaan. Sindsdien neem ik alleen jobs aan waarvan ik voel dat ik er blij van word. Als ik langer dan een dag twijfel over een opdracht, doe ik ze beter niet.’

Al geeft ze toe dat dat financieel niet evident is. ‘Ik heb geen grote spaarpot. Ik ben bijvoorbeeld nooit aan een zender verbonden geweest zoals andere collega’s, die daardoor echt goed hebben kunnen verdienen. Bovendien heb ik er lang financieel zo goed als alleen voorgestaan voor de zorg van de twee oudsten. Ik moet met andere woorden zorgen dat ik blijf werken. Ik kan wel even voort, maar zes maanden niks doen is geen optie.’

Tegelijkertijd weet ze dat ze zakelijk niet het onderste uit de kan haalt. Met haar 162.000 volgers op Instagram zou ze goed kunnen bijverdienen als influencer, maar dat ligt haar niet. ‘Ik doe wel eens een publiciteitsopdracht, maar als geld de enige drijfveer is, lukt het me gewoon niet’, zegt ze. ‘Ik krijg dat niet aan mezelf uitgelegd. Ik heb een sponsordeal met een kledingmerk dat me kleren schenkt die ik draag op tv, en that’s it. Ik droom er wel eens van dat ik een auto krijg of zo. (schatert) Ik rijd al jaren met een oude Berlingo, dus dat zou me niet slecht uitkomen.’

***

Het feit dat ze haar Instagrampagina niet uitbuit, past bij Embrechts’ zoektocht naar authenticiteit. Geen wonder dat het gesprek terugkeert naar haar eerste professionele liefde: het theater. Want dat blijft de plek waar ze ultiem thuiskomt.

Embrechts: Ik was zo blij dat ik me begin dit jaar even volledig mocht toeleggen op mijn rol in de musical Annie. Het contact dat je hebt met het publiek als je op de planken staat, blijft uniek. Televisiewerk is heerlijk, maar toneel is het leukste wat er is. Ik ben dan ook blij dat er volgend jaar weer wat theaterprojecten op stapel staan. Ik speel mee in een productie van Het Kwartier en ga daarnaast zelf iets maken met Janne Desmet, Peter De Graef en Bruno Vanden Broecke.

Het valt op dat je op het scherm tot nu toe weinig dramatische rollen hebt gespeeld. Is dat een keuze?

Embrechts: Nee hoor, ik ben daar zelfs een tijdje gefrustreerd over geweest. Dat is het hokjesdenken, dat nog meer bij televisie meespeelt dan in het theater. Ik word haast standaard gecast voor komische rollen. Ik weet natuurlijk dat er profielen zijn die meer drama uitstralen dan ik. Natali Broods is een van mijn beste vriendinnen en zij doet bijna uitsluitend arthouse en drama, en ze ís natuurlijk ook zowat de mooiste actrice van Vlaanderen. Maar toch hoop ik dat sommige makers eens durven te kiezen voor een dwarse casting. Kijk naar Ini Massez. Die straalt ook humor uit, terwijl ze gewoon een steengoede, veelzijdige actrice is. Mensen schrikken dan van haar prestatie in Rough Diamonds, terwijl ik al lang wist dat ze zulke reeksen perfect aankan. Maar voor alle duidelijkheid, van mijn frustratie ben ik af. Ik ben heel blij met mijn carrière en met wat zich heeft aangediend, en ik geniet ervan om collega’s in mooie rollen te zien.

We ronden af. Embrechts werpt nog een blik op de tuin van de koffiebar. ‘Rivierenhof is mijn favoriete park in Antwerpen. Het is de enige plek waar je rondjes van tien kilometer kunt lopen, dus ik kom hier vaak trainen. Het is wel onbegrijpelijk dat er nog steeds geen geluidsschermen staan’, zegt ze, met een knikje naar het zware verkeer dat achter de bomen voorbij dendert over de snelweg.

Komt hier haar maatschappelijke engagement naar boven? Recent dook ze op in de campagne I Speak Up For Palestine. Al vindt ze zelf dat het wel meevalt met haar maatschappijkritiek. ‘Mijn broer Pieter is veel activistischer dan ik. Maar ik kom wel uit een politiek nest. Mijn beide grootouders aan moederskant zaten in de politiek. En mijn vader, professor economie, ondersteunde via zijn werk steevast projecten in derdewereldlanden.’

Dat ze zich profileert op I Speak Up For Palestine vindt ze vanzelfsprekend. ‘Ik kan niet begrijpen dat ons land toekijkt terwijl die gruwel zich voltrekt. Ook in oorlogstijden gelden er wetten en regels, en die worden voortdurend geschonden. Waarom grijpen we niet in? Ik snap de negatieve reacties van sommigen op die campagne niet. Ik spreek me uit voor menselijkheid, en vind het maar normaal dat ik verontwaardigd en gechoqueerd ben. Dus ja, als de vraag komt om deel te nemen, dan doe ik dat, het is ook maar een kleine moeite’, zegt ze terwijl ze haar jas aantrekt. Het is tijd om haar twee jongsten van school op te pikken. ‘Op vrijdag haal ik hen graag wat vroeger op. Laat het weekend maar beginnen.’