‘The Politician’: eerste Netflix-serie van Ryan Murphy (Glee) stelt niet teleur

In ruil voor een slordige 300 miljoen dollar werkt Ryan Murphy, de bedenker van onder meer American Horror Story en Glee, vijf jaar lang exclusief voor Netflix. Met de in luxe, cynisme en over-the-tophumor badende satire The Politician stelt hij alvast niet teleur.

Bij Netflix weten ze sinds de komst van concurrenten als Amazon Prime, Apple TV+ en Disney+ dat kwantiteit op termijn niet zal volstaan om het gevecht om de abonnee te winnen. De streamingdienst die zonder echte uitdager iets te lang heeft kunnen teren op het succes van hits als House of Cards, Stranger Things en Narcos sloeg dan maar de grootst mogelijke vis aan de haak.

Netflix plukte vorig jaar Ryan Murphy weg bij 20th Century Fox, waar diens contract ten einde liep. Prijskaartje: 300 miljoen dollar voor een exclusiviteitsdeal die de showrunner van de eigenzinnige plastischechirurgenserie Nip/Tuck, de musicalreeks Glee en het immer verrassende American Horror Story vijf jaar aan hen bindt. En Murphy sleepte nog iets veel belangrijkers in de wacht: zo goed als totale creatieve controle. Dat geeft hem de kans om te kiezen met welke schrijvers, regisseurs en acteurs hij in zee gaat en de thema’s te behandelen die hij zelf belangrijk acht. ‘If you’re not writing about women or gender or race, you’re not writing’, is namelijk zijn devies. Dat is duidelijk.

Vijftien (!) Netflix-ijzers heeft Murphy in het vuur liggen, zowel reeksen, langspeelfilms als docu’s. Het felst kijken we uit naar de serie Ratched, de origin story van de gelijknamige psychiatrische verpleegster uit de filmklassieker One Flew over the Cuckoo’s Nest (1975). Staan verder onder meer in de steigers: een miniserie gebaseerd op de Broadwaymusical A Chorus Line en de langspeelfilm The Prom, ook al een musicaladaptatie, waarvoor Murphy zowaar Nicole Kidman en Meryl Streep aan boord kon hijsen. We horen het u denken: die Murphy moet de man zijn. Dat is hij ook. Het weekblad Time zette hem begin deze maand op zijn cover en noemde hem ’the new king of television’.

The Politician, een knotsgekke kruising tussen highschoolkomedie en politieke satire, is zijn eerste kroonjuweel voor Netflix. Broadwayster Ben Platt, een Sam Gooris-lookalike zonder basketsloefkes aan, speelt in de achtdelige serie Payton Hobart, de adoptiezoon van een puissant rijk koppel die er sinds zijn zevende van overtuigd is dat hij ooit president van de VS zal worden.

De eerste horde die de tiener op zijn weg naar het Witte Huis moet nemen, is niet de minste: voorzitter van de studentenraad worden op zijn middelbare school. Die strijd gaat hij aan met alle wapens waarover hij beschikt: een groot redenaarstalent, populistische standpunten en een staf van schoolgenoten die voor hem door het vuur gaan.

Helpt eveneens: hij is een onuitstaanbare etter die de smerigste trucs niet schuwt om het begeerde postje te pakken. Leest als een omschrijving van Frank Underwood? Klopt. Qua setting verschilt dit eerste seizoen dan wel aardig van House of Cards, met Netflix’ kijkcijferkanon heeft deze serie zowel de nietsontziende protagonist, de cynische toon als de boodschap gemeen: wie bereid is om iedereen behalve zichzelf weg te cijferen, kan het ver schoppen. In die zin lijkt Payton ook sterk op Tracy Flick, het rotambitieuze hoofdpersonage uit Alexander Paynes onvolprezen politieke highschoolsatire Election (1999). En net als bij Tracy gaat er onder Paytons krampachtig onderhouden imago een emotionele woestenij schuil.

Dat Murphy van Netflix een vrijgeleide heeft gekregen om te doen wat hij wil, spat van The Politician af. Het setdesign ziet er peperduur uit en dat is het ook. Kosten noch moeite werden gespaard om de serie stevig te verankeren in de protserige, overdadig gedecoreerde villa’s van Zuid-Californië. De juwelen van Paytons moeder zijn zo duur dat ze elke dag van en naar de set werden gebracht in een gepantserde wagen met bodyguards.

Die moeder wordt overigens gespeeld door Gwyneth Paltrow, die sinds haar doorbraakrol in Se7en (1995) nog maar één keer op het kleine scherm te zien was (in Glee van – jawel – Ryan Murphy). Nog opmerkelijker is dat haar personage wel heel erg lijkt op de zweverige, pseudofilosofische oneliners spuiende Paltrow die we kennen uit de spots voor haar lifestylemerk Goop. Naar verluidt moest haar man en Murphy-vertrouweling Brad Falchuk – die ook meeschreef aan de serie – heel wat moeite doen om zijn echtgenote te overtuigen. Ze maakt zichzelf namelijk een heel klein beetje belachelijk.

In The Politician gaat Murphy ook zonder gêne met zijn stokpaardjes aan de slag: gender en minderheidsgroepen. Oudere actrices als Jessica Lange en Bette Midler gaan lekker over the top in een rol die hen op het lijf is geschreven en tal van personages worstelen of pronken met hun seksuele identiteit. Zelfs Murphy’s liefde voor Broadway-musicals schemert regelmatig door. De new king of television vinkt dus alle vakjes netjes af, maar levert vooral een erg grappige, door en door cynische serie af die de tijdgeest perfect vat en waarmee hij zowel de lachers als de liefhebbers van uitdagend tv-werk op zijn hand zal krijgen. Seizoen twee kan er niet snel genoeg komen.