Roomies is de eerste queer reeks op Eén: ‘Maar daar draait het eigenlijk niet om’

Flo Van Deuren en Kato De Boeck, ooit twee zoekende kotgenoten in een kunstopleiding, schreven een reeks over twee zoekende kotgenoten in een kunstopleiding. Maar alle gelijkenissen berusten louter op toeval. ‘Als er al eigenschappen van onszelf in zitten, dan van onze vroegere versies. Wij zitten ondertussen eerder in seizoen 5. ’

– ‘Ik vind mijn onderbroeken niet meer mooi.’

– ‘Hebt ge daar al over gepraat met een psycholoog?’

(Ama tegen Bibi in Roomies)

Flo Van Deuren en Kato De Boeck leerden elkaar kennen aan de regieopleiding van het Ritcs. In hun masterjaar gingen ze ook samen op kot. Nadat Van Deurens masterfilm Bamboe (2018) was gekozen voor de Cinéfondationselectie van Cannes en De Boecks Provence (2018) een Ensor en een Ultima scoorde, bundelden de twee de krachten onder de noemer Floko Films. Vorig jaar leverde Floko met Echo – in de Lockdown-anthologie van Eén – al een bescheiden visitekaartje af. Maar op 13 oktober presenteren ze op het Film Fest Gent eindelijk Roomies, hun achtdelige coming-out-of-agereeks. Daarin proberen de lesbische kamergenoten Ama (Laura De Geest) en Bibi (Ahlaam Teghadouini, zus Nadia in Grond) zich een weg door Brussel, een opleiding interieurarchitectuur en het leven te banen – write what you know, enfin. Andere grote rollen zijn weggelegd voor Martha Canga Antonio, Romy Louise Lauwers en Khadija El Kharraz Alami.

Vanaf diezelfde dag is de reeks ook integraal op VRT Max te zien, op 17 oktober beginnen de uitzendingen op Eén. Wat het de eerste VRT-reeks maakt met twee lesbische hoofdpersonages. ‘Al draait het daar eigenlijk niet om’, verduidelijkt De Boeck. ‘Roomies gaat over verliefd zijn, over vriendschap, over ouder-dochterrelaties en over een nieuw leven uitbouwen. Allemaal vrij universeel.’

‘In het dagelijks leven vergeten wij tenslotte ook constant dat we lesbisch zijn’, vult Van Deuren aan. ‘We hoefden dat niet per se extra te injecteren in Roomies. Al kun je perfect een queer reeks voor iedereen maken. Wij kijken toch ook al jaren zonder morren naar heterobagger?’

***

We bestellen even koffie aan de toog. Uit onze ooghoek zien we Van Deuren en De Boeck meteen geanimeerd en gesticulerend bijpraten.

Opmerkelijk. Toen ik jullie vorige keer sprak, hadden jullie schrik dat jullie na drie jaar schrijven, draaien en monteren wat uitgepraat en uitgekeken op elkaar zouden zijn.

Flo Van Deuren: We zijn elkaar nog altijd niet beu.

Kato De Boeck: Wat misschien wel de grootste verrassing van het laatste jaar is.

Van Deuren: We lijken ondertussen echt een getrouwd koppel. Onze vriendschap is een soort fulltimerelatie geworden. En dat is soms hard werken, want wij hebben minstens een even sterke mening als onze cast. Maar echt botsen doen we nauwelijks.

Jullie cast heeft voorlopig nog geen afgewerkte versie gezien. Ahlaam Teghadouini vroeg zich inderdaad met een monkellachje af of dat misschien aan hun uitgesproken persoonlijkheden en hun al even uitgesproken meningen lag.

De Boeck:(lacht) Het zijn vijf karakters bij elkaar. We hebben hen heel veel ruimte en inputmogelijkheden gegeven, maar op een zeker moment moet je als regisseur alles toch weer naar je toe trekken.

Van Deuren: Ze hebben een sterke mening – op een goede manier – maar als je eigenlijk op set staat met vijf vriendinnen, dan dreigt ook het gevaar dat je…

Een groepswerk aflevert?

De Boeck: Precies. En dan wordt het allemaal te vaag. Het blijft onze reeks.

Van Deuren: ‘Dit is precies een thee-uurtje’, bedacht onze ervaren regieassistente zich op de eerste draaidag. ‘Je mag echt wel dingen van je actrices eisen in plaats van telkens te overleggen. Zo doen andere regisseurs het ook.’ Maar dat is nu eenmaal hoe wij willen regisseren. Al heb ik ook geleerd dat je niet eindeloos kunt blijven discussiëren en soms gewoon de knoop moet doorhakken.

Gevraagd naar jullie onderlinge dynamiek, bedacht Teghadouini zich: ‘Kato zal het sneller zeggen wanneer ze iets niet goed vindt. Maar ze laat Flo wel haar ding doen.’ Akkoord?

Van Deuren: We vechten minder koppig voor onze eigen ideetjes dan vroeger. We hebben leren erkennen dat we elkaar soms iets moeten laten proberen, zelfs al is een van ons zeker dat dat het niet zal worden.

De Boeck: Ik ben zeer gevoelig, maar op set kom ik wat stoïcijnser over, denk ik. Toen we bijvoorbeeld een zeer emotionele scène draaiden waarin Bibi het voor het eerst met haar moeder over haar geaardheid heeft, was Flo aan het huilen achter de monitor. Ik voel die emotie net zo goed, maar wanneer ik aan het werk ben, laat ik die niet toe. Ik wil die take. Dan ben ik diegene die naar Ahlaam stapt: ‘Top. We gaan dat nog eens proberen. En Flo vindt het ook heel mooi, maar kan dat even niet zeggen, want die zit daar even wat verderop helemaal stuk te gaan.’

Van Deuren: Ik heb hooguit twee keer gehuild.

De Boeck: Twee keer?

Van Deuren: Drie?

De Boeck: Als jij het zegt.

Ik neem aan dat ik een reeks over twee lesbische, samenwonende kunststudenten in Brussel geschreven door twee lesbische, ooit samenwonende kunststudenten een autobiografische reeks mag noemen?

De Boeck: De reeks is níét autobiografisch. Er zit echt heel veel fictie in.

Van Deuren: Wij zijn zelf niet interessant genoeg.

De Boeck: Al ben ik wel benieuwd hoe hard vrienden en familie me zullen herkennen in een bepaald personage. Op de een of andere manier sluipt er toch altijd veel van jezelf in zo’n scenario. Zo identificeerde ik me ook niet met mijn tienjarige hoofdpersonage in Provence, maar blijkbaar zag mijn omgeving mij er wel in.

Van Deuren:(lacht) What are you doing, woman? Je had gewoon kunnen stoppen bij ‘Roomies is níét autobiografisch’.

De een is een flapuit die vindt dat hamsters niet in een kooi horen, de ander een schijnbaar timide scoutsmeisje. Wie jullie een klein beetje kent, haalt jullie er toch zo uit?

De Boeck: Als er al eigenschappen van onszelf in zitten, dan wel van vroegere versies van onszelf. Wij zitten zelf ondertussen eerder in seizoen vijf.

Van Deuren: Laat ons zeggen dat niemand daar ooit al verkeerd over gegokt heeft. (lacht) Tegelijkertijd hebben we Ama en Bibi om fictieredenen in het extreme tegenover elkaar geplaatst, terwijl onze karakters best dicht bij elkaar liggen.

Als de reeks weinig met de realiteit te maken heeft, is het ook niet erg dat ik Ama op basis van de eerste afleveringen niet echt de beste vriendin vind? Ze meent het goed, maar is ook wat losgeslagen.

Van Deuren: (slikt dramatisch) Geen probleem. Nee, echt.

De Boeck: Terechte bedenking. Maar onze personages evolueren in die acht afleveringen. Ons testpubliek was blijkbaar meteen verliefd op Bibi, terwijl het karakter van Ama wat moeilijker lag. Maar er komt een kentering.

Van Deuren: Ama vindt de weg naar je hart nog wel. (lacht)

Is die verhuisscène in de trappenhal in de eerste aflevering een knipoog naar de iconische Friends-scène met de zetel die halverwege klem komt te zitten?

Van Deuren: Als je goed luistert, hoor je Bibi heel stil zelfs ‘pivot’ zeggen.

De Boeck: We hebben hen daar ook afgebeuld. Ze moesten die zetel keer op keer de trap op zeulen, terwijl we uiteindelijk toch gewoon de eerste take gebruikt hebben. (grinnikt) Dat is ook een reden waarom we Laura en Ahlaam de reeks nog niet hebben getoond.

Er zitten nog wel enkele knipogen in. We konden het niet laten. Soms iets kleins, zoals de eerste zin die Bibi uitspreekt – ‘Fucking Ama!’ – een verwijzing naar Fucking Åmål (1998). Soms iets groters, zoals die ene scène in de laatste aflevering die we vierkant van La vie d’Adèle (2013) hebben gestolen.

Van Deuren: Laat het ons reclaimen noemen. (lacht) We hebben ooit gedacht om de hele reeks tjokvol queer easter eggs te stoppen – voor de goede verstaanders – maar dat is helaas gesneuveld. Iets voor seizoen 2 misschien.

Jullie doken tijdens het schrijven ter inspiratie terug in reeksen zoals Friends tot Girls en Fleabag,

Van Deuren:I May Destroy You. Broad City. De Facebook-reeks Strangers. Friends eigenlijk niet meer, maar dat is natuurlijk canon.

Een collega noemde Roomies ook in één adem met het Nederlandse Anne+.

De Boeck: Dat is inderdaad een reeks met lesbische hoofdpersonages, maar de toon zit daar helemaal anders. Zo koos men daar terecht voor queer joy, waarbij gender en seksualiteit nooit geproblematiseerd worden. Die weg wilden wij niet op. We hebben zelf ook wel conflict gekend in onze zoektocht, al was dat voornamelijk intern.

Van Deuren: Het is een beetje als zou je Friends en Strangers Things op één hoop gooien omdat het toch allebei met hetero’s is.

De Boeck: Door reeksen als Anne+ zijn we wel steeds harder in het bestaansrecht van onze reeks gaan geloven. Er is duidelijk een publiek voor. (vergrijpt zich aan de Chocotoff bij de koffie) En Hanna van Vliet (die de protagoniste speelt in Anne+, nvdr.) is altijd welkom voor een gastrol in Roomies.

Van Deuren: Kato, gij player!

Bibi en Ama vervloeken regelmatig Vandensande, een onzichtbare, maar blijkbaar zeer conservatieve lector in hun opleiding. Hadden jullie ook een Vandensande aan het Ritcs?

Van Deuren: Vandensande vertegenwoordigt eigenlijk iedereen die Ama en Bibi probeert uit te leggen – en op te leggen – wat ze moeten doen. Iedere neerbuigende mansplainer die overtuigd is dat het vroeger allemaal beter was.

Ze lijken weer in opmars in Europa, zij die geloven dat het vroeger allemaal beter was. Denk maar aan de recente verkiezingsoverwinning van Fratelli d’Italia van Giorga Meloni. Meloni trekt graag van leer tegen ‘genderindoctrinatie’ en ‘de lgbtqia+-lobby’.

Van Deuren: Ah, de lgbtqia+-lobby, dat zijn wulle. (denkt na) Soms vraagt men waarom wij nog altijd ‘klagen’. ‘Want je mag toch al trouwen? En zelfs adopteren?’ Wel, dat is een van de redenen waarom wij nog altijd ‘klagen’. En het eerste wat we vorige maand zagen toen we Lissabon binnenreden, was een groot billboard tegen zogeheten ‘genderindoctrinatie’ en ‘lgbtqia+-propaganda’. ‘Blijf van onze kinderen af!’ Ah fijn, dacht ik, Lissabon heet ons warm welkom.

De Boeck: Ik voel mezelf al uitzoomen wanneer je het thema nog maar aanhaalt. Een soort zelfbescherming, denk ik. Ik heb alleen maar respect voor activistes – zonder hen zou alles nog kutter zijn – maar het is zo verdomd vermoeiend. Zelfs de gesprekken binnen mijn familie vind ik al vermoeiend, en dan zijn die zeer open van geest en voel ik me er zeer goed. Ik kan alleen maar hopen dat Roomies ergens een steen verlegt. Voor de lesbische, Brusselse meisjes die me al stuurden dat ze ernaar uitkijken. En misschien ook voor enkele verdwaalde kijkers die zich daarna toch net iets warmer en inclusiever gaan gedragen.