Plots zegt de remake van ‘The Day of the Jackal’ (1973) meer over onze tijden dan bedoeld was

Eddie Redmayne speelt een gevoelige huurmoordenaar in The Day of the Jackal. Grote kans dat hij u recht in het hart zal treffen in deze verslavende nieuwe reeks.

Misschien zien we Eddie Redmayne het liefst als hij niet op zichzelf lijkt. In 2014 verzilverde hij meteen zijn eerste Oscarnominatie voor zijn vertolking van de door ALS gevelde Stephen Hawking in The Theory of Everything. Een jaar later ontving hij een Oscarnominatie (én bakken kritiek) voor zijn transformatie in The Danish Girl, waarin hij een 20e-eeuwse trans vrouw speelt. In de spionagethriller The Day of the Jackal speelt hij de iconische Jackal, de koelbloedige huurmoordenaar met uitstekende metamorfoseskills uit de gelijknamige roman en films. Ook dat werd een hit. Het leverde hem een Golden Globe-nominatie op en verbrak streamingrecords in de VS én het VK. Seizoen twee is besteld.

Grensverleggend zijn zo’n dikke lagen make-up en protheses natuurlijk niet, maar Redmaynes Jackal is zo verslavend dat ook u zult blijven plakken, nu de reeks bij ons wordt gelost. De Jackal spreekt elke taal met de juiste tongval. De Jackal draagt dure coltruitjes. En vooral: de Jackal is cool. De eerste aflevering heeft geen moeite om u daarvan te overtuigen: in twintig adembenemende minuten ziet u hoe een doorleefde grijze conciërge een kantoor binnendringt op de tonen van Radioheads Everything in Its Right Place, er een bloedbad aanricht, vervolgens een twintigtal verdiepingen naar beneden abseilt, zichzelf onthult als – wat had u gedacht – de Jackal, en tot slot vanuit een hotelkamer met een ingenieus DIY-wapen het genadeschot afvuurt. Het doelwit? Een prominente populistische politicus uit Duitsland. De Jackal schiet in één keer raak. Dat is heel cool.

Er was Frederik Forsyths oorspronkelijke roman uit 1971. Er was Fred Zinnemanns eerste, geslaagde adaptatie in 1973. Er was een minder geslaagde adaptatie met Bruce Willis in de nineties. Wat het meest tegen The Day of the Jackal spreekt, is de vraag of iemand zat te wachten op nog een remake. Zoals bij de meeste remakes is het antwoord: niet echt. Zelfs Gareth Neame, uitvoerend producent en CEO van het productiehuis Carnival Films, zag het idee aanvankelijk niet zitten. Dat vertelde hij tijdens een nogal cynisch panelgesprek in Londen. ‘Maar de collega’s bleven maar herhalen dat we de rechten toch al hadden’, zei hij. ‘Uiteindelijk nam de zakelijke noodzaak het over.’

Dat deze remake ondanks zijn bedenkelijke oorsprong alsnog werkt, ligt aan Neames bereidheid om kilometers af te wijken van zijn bronmateriaal. Enkel het klassieke kat-en-muisspel tussen de ongrijpbare Jackal en een obsessieve rechercheur werd behouden. Dit keer zit Bianca (een magnetische Lashana Lynch) hem op de hielen, een fanatieke MI6-agente, afwezige moeder en workaholic. En ook de Jackal zelf krijgt een ietwat menselijker inborst. Hij is zowel een stoïcijnse kameleon als een warme familieman die zijn vrouw en baby vertroetelt in een luxueuze villa in Spanje.

Terwijl de originele The Day of the Jackal bloedserieus is, is deze 21e-eeuwse adaptatie een tikje theatraal. Zo wordt wel heel vaak herhaald dat het ‘impossible’ is dat de Jackal een politicus neerhaalde vanop 3851 meter afstand. Er is een opdrachtgever die een kinderachtige fuck you naar de Jackal stuurt. En het geinigste: de Jackal verkleedt zich uitsluitend als oude grijze man. Alsof het enige middel om aan de arm der wet te ontsnappen een wandelstok is.

Bewust of niet: telkens als de vele decorwissels en gemiste kansen langdradig dreigen te worden, zijn het die dwaze details die ons bij de les houden.

Het perverse randje van het spionagegenre is dat je hoe dan ook sympathie begint te voelen voor een massamoordenaar. Maar The Day of the Jackal kreeg er nog een sinister laagje bovenop. Jackals belangrijkste doelwit is Ulle Dag Charles, een techbro en CEO van een bedrijf dat alle transacties van de globale, superrijke elite online te grabbel wil gooien. Dat klonk al vrij actueel toen de reeks in november 2024 in het buitenland in première ging, maar voelde ronduit omineus toen enkele weken later UnitedHealthcare CEO Brian Thompson op straat vermoord werd door een activistische schutter. Al zeker toen op sociale media vooral de kant werd gekozen van de moordenaar (herinner u de hashtag #FreeLuigi) en niet het slachtoffer. Plots zei de Jackal meer over onze tijd dan allicht bedoeld was.

Het valt op: wie voor het geld aan het moorden gaat, betaalt daar in fictie steeds vaker een emotionele prijs voor. Zo zag u Glen Powell als huurmoordenaar vallen voor zijn opdrachtgever in Hit Man, kan Michael Fassbender in de film The Killer niet moorden zonder The Smiths in zijn oortjes, en saboteert diezelfde Fassbender zijn internationale missies voor een vrouw in The Agency. Ook reeksen als Black Doves en Slow Horses draaien in essentie rond spionnen wier gevoelens hun job in de weg staan. Emotionele conflicten hebben de plaats ingenomen van de politieke conflicten waarvoor ze staan.

Daar zijn verschillende redenen voor. Zo werd het politieke wereldtoneel sowieso complexer en werd het genre minder steriel en mannelijk dankzij reeksen als Killing Eve. Maar misschien zit onze toegenomen bezorgdheid rond de werk-privébalans er ook voor iets tussen? Sinds corona is er regelmatig sprake van een burnoutepidemie. Zijn we niet allemaal onze rol op het werk gaan verwarren met wie we echt zijn?
Als u meeleeft met de Jackal, is het misschien wel daarom: hoe goed hij zich ook vermomt, ook hij neemt zijn werk mee naar huis.