Lift in, chip aan: zeven vragen over het tweede seizoen van ‘Severance’

Na drie jaar mogen we weer inklokken bij Lumon Industries. In het geanticipeerde tweede seizoen van Severance geven bezielers Ben Stiller en Dan Erickson eindelijk de bedrijfsgeheimen bloot. Apples beste reeks van het moment, uitgelegd voor leken.

‘Waarom kijken zo veel mensen na hun werkuren naar een kantoordrama?’

Toen Severance in 2022 in première ging, kon de timing niet beter zijn. Het was het jaar waarin we na de pandemie zo gedemotiveerd raakten op kantoor dat schijnbaar elke maand nieuwe termen als ‘quiet quitting’ en ‘the great resignation’ het licht zagen. Dat net toen Dan Erickson en Ben Stiller hun gestileerde, surrealistische thriller over de pure horror van de werkvloer losten, leek een snuggere bedrijfsstrategie van Apple.

In realiteit was het lang niet evident dat zo’n vreemde high concept-reeks een hit werd. Pro memorie: in Severance krijgen de werknemers van biotechbedrijf Lumon een chip ingeplant die hun hersenen in twee splitten. Wanneer ze om negen uur ’s ochtends door de lift stappen, treedt de chip in werking en worden ze gesevered: ze vergeten alles over hun leven buiten de kantoormuren en worden zogenaamde innies. Als ze acht uur later de deur achter zich dicht trekken, wordt de chip uitgeschakeld en weten ze niets meer van hun werkdag: ze zijn weer outies. Voor de depressieve weduwnaar Mark (Adam Scott) klinkt veertig uur per week het bewustzijn verliezen als muziek in de oren. Voor zijn innie is het een hel: zijn hele leven bestaat uit die gifgroene bunker zonder vensters.

Gesevered zijn is als de ultieme NDA (non-disclosure agreement of geheimhoudingsovereenkomst) tekenen. Wat het plot voortstuwde, en de reeks zo intrigerend maakte, is het geheim dat Lumon zo graag wil verbergen. Door net genoeg clues te droppen, werd Severance de eerste mystery box-reeks die zijn kijkers zo in zijn greep kon houden sinds True Detective. Toegegeven: hoeveel dat er waren, is onduidelijk. Ook Apple is niet het meest transparante bedrijf en het weigert bijgevolg kijkcijfers te delen. Liever laat het de veertien Emmy-nominaties (waarvan de reeks er twee verzilverde) voor zich spreken.

‘Wacht even. Is Ben Stiller die gast uit Meet the Parents?’

Jup. Het grote publiek kent hem als een soort clownfiguur uit films als There’s Something about Mary (1998) en Meet the Parents (2000), maar Stiller zelf wil graag herinnerd worden als de producent, regisseur, scenarist en executive die 3,3 miljard dollar opbracht aan de box office en een succesvol productiebedrijf runt. Dat is niet onterecht. Stiller gaf Erickson, die al acht jaar met het idee voor de reeks rondliep, een kans. Hij overtuigde Erickson ook om te focussen op de psychologie achter de geseverde werknemers, in plaats van op de vreemde werkomgeving van Lumon – in Ericksons versie dwaalden er afgehakte benen rond in de gangen. Met de zes afleveringen die hij regisseerde voor het eerste seizoen leverde Stiller uitmuntend werk. Ook in het tweede seizoen is hij verantwoordelijk voor de helft van de afleveringen. Geinig weetje: Stiller is ook degene die besloot om het seizoen op die vreselijke manier te laten eindigen.

‘Waarom liet Severance ons zo lang wachten na die waanzinnige cliffhanger?’

Goede vraag. Erickson en Stiller wezen geregeld naar de Hollywood-staking, maar er is duidelijk meer aan de hand. Severance heeft een nieuwe scenarist aan boord gehaald: House of Cards-bedenker Beau Willimon. Hij werd aangenomen toen seizoen twee naar verluidt voor onbepaalde duur stillag. Volgens de Amerikaanse cultuurjournalist Matthew Belloni was de reden een flinke ruzie tussen Erickson en coscenarist Mark Friedman. Al tijdens het eerste seizoen konden ze elkaar niet luchten. De tweede ronde bracht weinig beterschap. Scripts werden voortdurend herschreven en op een gegeven moment weigerden de twee zelfs met elkaar te praten.

‘Dat klinkt als een dure grap.’

Dat is het ook. Gelukkig is Apple TV+ tot op heden de gulste streamingdienst op de markt. Volgens Bloomberg kost iedere aflevering minstens 20 miljoen dollar. Ter vergelijking: zelfs House of the Dragon was niet zo duur en daar zijn er CGI-draken. Stiller ontkent het drama op de set, maar uit recente interviews blijkt dat de productie op zijn minst chaotisch was. De opnames startten al in de herfst van 2022, lagen stil in mei 2023 en konden pas hervatten in januari vorig jaar. Sommige sets en locaties werden uiteindelijk volledig geschrapt, vertelde Erickson aan Vanity Fair. ‘Dat zijn niet de leukste telefoontjes. Hey, je weet wel dat ding waar je al veel geld in gepompt hebt? Dat gaan we niet meer doen.’

Je kunt het hen niet helemaal kwalijk nemen: nu fans op Reddit elke frame binnenstebuiten keren, moest ieder detail in het tweede seizoen goed zitten. In Time getuigt Adam Scott bijvoorbeeld hoe er meerdere takes nodig waren om een scène te filmen waarin Marks innie een hemd dichtknoopt. Kan een innie, die zich nooit hoeft aan te kleden, tenslotte zomaar met knoopjes overweg? Na enkele pogingen bleek dat een personage dat zich verbaast over een paar mouwen niet de interessantste televisie oplevert.
Het budget bewaken was trouwens nooit hun sterkste kant. Marks witte bureau in de afdeling MacrodataRefinement alleen al kost 100.000 dollar. Misschien moet Lumon daar toch eens een consultant op afsturen.

‘Heeft Lumon dan consultants?’

Géén idee. Na één seizoen weten we nog altijd niet goed wat Mark precies doet als hij nummertjes sorteert, hoeveel macht Lumon exact heeft of wat die ene man in vredesnaam van plan was met die babygeitjes. De grote uitdaging van Severance dit seizoen is een bevredigend antwoord verzinnen op minstens een déél van dat mysterie (er komt al zeker nog een derde seizoen). Daar zijn ze volgens Erickson in geslaagd. ‘Je kunt je publiek niet blijven meezeulen zonder antwoorden te geven’, zei hij aan Time.

‘Het is ondertussen drie jaar geleden. Waar waren we ook alweer gebleven?’

Spoileralert: wie aan seizoen 1 wil beginnen, kan nu beter stoppen met lezen.

Onthoud dat de innies een minirevolutie ontketenden en ontsnapten uit Lumon. In de buitenwereld wachtten hen enkele ongemakkelijke waarheden. Als innie is Helly (Britt Lower) een rebel, als outie de kleindochter van Lumons CEO. Marks overleden vrouw bleek dan weer niet dood, maar is de sadistische HR-medewerker Ms. Casey. En Irving (John Turturro) moest vanuit zijn wagen toekijken hoe zijn gepensioneerde kantoorliefje (Christopher Walken) in de echte wereld al een partner had. Dat was misschien wel de wreedste plotlijn van Severance tot nu toe.

‘Zijn er al spoilers voor het tweede seizoen?’

Jazeker. Op kerstavond deelde Apple TV+ de acht eerste minuten van seizoen twee. Daaruit leerden we dat de gangen van Lumon nog steeds héél erg lang zijn, dat het bedrijf drie nieuwe collega’s aanwierf op de Macrodata Refinement Division en dat het de personeelszaken voortaan laat uitvoeren door een kind. Van Helly, Dylan en Irving ontbreekt ieder spoor. Verder mag Milchick zich voortaan de grote baas noemen nu Mrs. Cobel ontslagen werd omdat ze een ‘erotische fixatie’ ontwikkelde voor zowel Marks innie als outie. Naar verdere plotlijnen is het gissen.

Het enige dat we nog weten, is dat Gwendoline Christie (u kent haar als Brienne of Tarth in Game of Thrones) een rol krijgt, Lumon Mark op een erg bizarre excursie in de sneeuw zal sturen en het contrast tussen de innies en outies nog meer in de verf gezet wordt. Dat geldt zeker voor Helly, die gesplit is in een onderdrukte rebel en een tiran. ‘Soms is het enige verschil tussen beiden succes’, zegt Erickson. ‘Iemand met macht kan een dictator worden, terwijl die zonder macht zijn hele leven voor vrijheid zou vechten.’ Wel delen de twee Helly’s een trauma dat ook drie jaar later nog herkenbaar blijft: werken voor een kutbedrijf.