Ik keek een hele avond naar VTM XMAS en beleefde een wel heel witte kerst
Aftellen naar Kerstmis zonder elke dag een miezerig chocolaatje uit een adventskalender te peuteren? Dat kan met VTM XMAS. Of hoe VTM dankzij de fusie van twee christelijke kabelnetwerken in Amerika zeven weken lang zouteloze kerstfilms kan uitzenden.
Sinds 16 november is VTM Non-Stop 90’s omgetoverd tot VTM XMAS. Daarvoor put VTM uit een rijke bron van zeemzoete films. Enter Hallmark Channel, in de Verenigde Staten een waar begrip. Dat kabelnetwerk ontstond door een fusie van twee christelijke zenders. In 1993 werden het American Christian Television System (ACTS ) en Vision Interfaith Satellite Network (VISN) samengevoegd tot The Faith & Values Channel, dat drie jaar later alweer omgedoopt werd tot Odyssey Network. Onder die naam maakte de religieuze programmatie plaats voor warmhartige, neutralere familiefilms. Die evolutie werd voortgezet toen Hallmark Entertainment – dat tegenwoordig Halcyon Studios heet – een hoop aandelen van het netwerk kocht. En dat zorgde ervoor dat het kanaal in 2001 Hallmark Channel werd gedoopt.
Kalkoen en peperkoek
Hallmark Channel bracht aan de lopende band familiefilms en romcoms uit die rond bepaalde feestdagen of seizoenen draaiden. Niet toevallig creëerde het zo een synergie met die andere bron van inkomsten: postkaartjes. Voor een kaartje met een mooie paaswens en een gezellige paasfilm was je zo bij één bedrijf aan het juiste adres.
Het seizoen waarin Hallmark veruit het best scoort is Kerstmis. Meer dan 20 miljoen mensen stemmen in november en december af op de zender, waardoor die regelmatig de grootste van de States wordt. Daar zet Hallmark dan ook gretig op in. Dit jaar alleen produceert het maar liefst 32 nieuwe kerstfilms. Originaliteit is daarbij duidelijk niet de belangrijkste factor. Wie op de website van Hallmark door het aanbod scrollt, krijgt tientallen keren zo goed als dezelfde poster te zien. A Royal Christmas, A Royal Christmas Crush en A Royal Queens Christmas staan er naast elkaar te blinken. Sommige titels zijn zo absurd dat je even moet fronsen – Never Kiss a Man in a Christmas Sweater – maar verder wordt alles al snel één grote soep die naar kalkoen en peperkoek smaakt. Het kleurenpalet helpt ook niet om die films van elkaar te onderscheiden. Niet alleen zijn alle posters uit dezelfde groen- en roodtinten samengesteld, ook alle casts zijn monochroom. In de catalogus vind je meer honden dan mensen van kleur.
Dit jaar alleen produceert Hallmark maar liefst 32 nieuwe kerstfilms. Originaliteit is daarbij duidelijk niet de belangrijkste factor.
Bovendien hebben al de films dezelfde moraal. De christelijke wortels van het kanaal zijn nog aanwezig in de waarden die de films uitstralen. Het gaat altijd over het belang van traditionele familiebanden en bijna altijd over een vrijgezelle vrouw met een leven dat niet compleet is tot ze haar droomprins ontmoet. Hoogopgeleide vrouwen met een job in de grote stad ontdekken dat het knusse leven in hun geboortedorp aangenamer is. En als dat nog niet Amerikaans genoeg is: er zijn ook verschillende kerstfilms die expliciet rond militairen draaien, zoals Private Princess Christmas of A Veteran’s Christmas.
Maakt Hallmark bewust films om een bepaalde ideologie naar voren te schuiven? Niet echt. De films spelen zich vooral af in een fantasiewereld – het Amerika uit advertenties van de jaren vijftig – die voor een traditioneel publiek veilig en vertrouwd aanvoelt. Precies die voorspelbaarheid maakt van de films zo’n succes. De Hallmark-kijker is op zoek naar films die als een warm dekentje aanvoelen, zonder verder te hoeven nadenken.
De films worden bijzonder formulematig geschreven en hebben doorgaans ook geen spectaculaire decors of bekende acteurs nodig. Daardoor is het makkelijk om ze aan de lopende band uit te braken. Dat maakt van Hallmark een schatkist voor kanalen als VTM XMAS, dat zeven weken lang melodramatische kerstfilms programmeert.
Hoe overleef ik 6 u kerstfilms?
Hoe voelt het om non-stop aan Hallmarkfilms blootgesteld te worden? Onze redacteur nam de proef op de som, trok zijn lelijkste kersttrui aan en keek een hele avond naar VTM XMAS.
1) 19.05u: A Heidelberg Holiday
Mijn premature kerstavond begint met Heidi, een Amerikaanse met Duitse roots, die haar zelfgemaakte kerstballen mag verkopen op de kerstmarkt van het Duitse stadje Heidelberg. Daar wordt ze opgevangen door een warme familie – er is meteen een klik, deels dankzij de Amerikaanse schoonzoon van de familie die in Duitsland is blijven plakken na zijn legerdienst. Er loopt een en ander fout met de pakketjes waarin Heidi’s kerstballen overgevlogen zouden worden, maar gelukkig vindt ze troost bij Lukas, de knappe zoon van haar gastgezin die aan houtbewerking doet. Door de warme kerstsfeer weten ze hun minimale culturele verschillen te overbruggen en eindigen ze in elkaars armen.
A Heidelberg Christmas is een artificiële nachtmerrie. Alle beelden zijn competent geschoten, maar ook met net zo veel gevoel voor stijl of persoonlijkheid als de gemiddelde stockfoto. Ook de dialogen klinken onnatuurlijk. Ze worden afgerateld zonder adempauzes. Hoewel er niets noemenswaardig in de film gebeurt, ben ik na een halfuur mentaal uitgeput. Alles – van de copieuze kerstdiners tot de barmhartige uitspraken – geeft me het signaal dat de film mijn hart moet verwarmen. Maar het voelt vooral als een akelige simulatie.
2) 20u35: #XMAS
Dat gevoel zal de rest van de avond bepalen, want ik krijg vooral meer van hetzelfde te zien. De volgende film toont weer een jonge vrouw, deze keer eentje die een campagne op sociale media faket om haar business beter te laten lopen. Om online een warm gezinsleven te imiteren, doet ze samen met haar beste vriend (met wie ze eerder een korte relatie had) alsof ze een koppel vormen. En dan ontdekken ze gaandeweg dat ze van die leugen misschien wel werkelijkheid willen maken.
3) 22u05: A Tale of Two Christmases
En hup, nog een jonge vrouw in de volgende film: zij ontmoet een ambitieuze advocaat, waarna twee versies van haar leven zich tegelijk afspelen. In de ene blijft ze in de stad waar ze werkt en viert ze Kerstmis met haar nieuwe scharrel, in de andere vliegt ze terug naar haar familie en haar jeugdvriend die eigenlijk nog altijd een oogje op haar heeft. Drie keer raden: welk levenspad wordt als het meest positieve afgeschilderd?
4) 23u30: Christmas on Cherry Lane
Het buitenbeentje van de avond, want deze film gaat over drie families die elkaar kruisen terwijl er in de aanloop naar kerst van alles fout loopt. Er is een gay koppel met een kapotte keuken dat daardoor geen kerstdiner kan maken – net nu hun adoptiekind zal aankomen. In een ander huishouden heerst onenigheid omdat moeder gaat hertrouwen en het huis op Cherry Lane wil verkopen, tot ontsteltenis van de kinderen die daar hun jeugd beleefden. Nog ergens anders breekt het water van een hoogzwangere vrouw twee weken te vroeg, wat het kerstfeest op stelten zet. En dan zijn er nog een hoop perikelen: van een inbraak in een tankstation tot mensen die de feestdagen in hun eentje moeten doorbrengen.
Een originele kerstfilm? Nee, dat is het niet – er zijn al oneindig veel kopieën van Love Actually. Maar het is tenminste geen verhaal over een jonge, vrijgezelle vrouw die de liefde van haar leven ontmoet. Ook qua casting was dit de meest diverse film. Er doet zowaar een homoseksueel koppel mee! En een hoofdpersonage met Filipijnse roots!
Een originele kerstfilm? Nee. Maar het is tenminste geen verhaal over een jonge, vrijgezelle vrouw die de liefde van haar leven ontmoet.
Helaas is dat niet genoeg om een memorabele film te maken. Ook hier worden dezelfde zeemzoete waarden naar voren geschoven, met het traditionele kerngezin als het ultieme doel dat iedereen hoort na te streven. Bovendien zien de andere personages er nog altijd allemaal hetzelfde uit, wat het moeilijk maakte om bij te houden wie nu weer met welk probleem te kampen had. Uiteindelijk is het een grote puinhoop van diverse akkefietjes die nooit belangrijk of interessant aanvoelen.
Kortom
Zo heb ik zes uur naar kerstfilms gekeken. Gelukkig had ik wat notities gemaakt over elke individuele film. Want een dag later zijn al mijn herinneringen al samengesmolten tot één grote kerstgoulash. Ik kan me geen enkele naam van een personage herinneren. Behalve Heidi Heidelberg, maar dat heeft niets met de kwaliteit van de film te maken.
Je hoeft die films helemaal niet van het begin tot het einde te kijken, je kunt gewoon op een willekeurig moment inpikken.
De films van Hallmark zijn duidelijk niet bedoeld om een blijvende indruk te maken. Ze moeten een vage kerstsfeer oproepen zo lang ze duren. In die zin is de non-stop beeldenstroom van VTM XMAS ideaal: je hoeft de films helemaal niet van het begin tot het einde te bekijken, je kunt gewoon op een willekeurig moment inpikken. De verhaallijnen en personages zijn zo cliché dat het tegendraads voelt om er veel aandacht aan te spenderen. Alles wat je moet doen, is de beelden van kerstbomen, de indrukken van besneeuwde stadjes en de morele lessen over familiewaarden vlotjes naar binnen gieten. Een beetje zoals de rode wijn tijdens je kerstdiner straks.
Al hoop ik wel dat in dat diner iets meer smaak zal zitten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier