De opkomst van ‘Mid TV’: waarom er nog geen opvolger van ‘Succession’ is

Exact een jaar na het einde van Succession oogt het televisielandschap kaler dan ooit. Wat kunnen we nog verwachten van de grote streamingdiensten? En weten ze dat zelf wel?

Eind april riep Paramount+ zijn ­inves­­teerders samen voor een ­earnings call. Gezellig zou het niet worden: ­enkele uren voordien was CEO Bob ­Bakish na een kwarteeuw aan de deur gezet en vervangen door drie nieuwe executives. Het surreële tafereel dat volgde had niemand zien aankomen. Chris McCarthy, een van de drie, ­somde op negen ­minuten de kwartaal­cijfers en de nieuwe ­structuur op en sloot de call af. Zonder ­traditionele vragen­ronde, maar mét de themesong van Mission: Impossible. Op repeat.

Daarmee is de chaos compleet. Paramount+ hoort met zijn 71 miljoen abonnees bij de grootste streamingdiensten van de VS, maar boekte in het eerste kwartaal van dit jaar een verlies van 286 miljoen dollar. Een ­verbetering tegenover 2023 (toen ging het om 511 miljoen dollar), maar on­voldoende: Paramount+ staat op het punt overgenomen te worden.

Ook bij Disney+ oogt de toekomst grauw. In april trachtte de ­activistische belegger Nelson Peltz de plek van CEO Bob Iger in te nemen op de raad van bestuur. Zijn coup mislukte, maar het bedrijf (dat nochtans winst boekte) zakte recent met tien procent op de beurs. Resultaat: Het Huis van de Muis kondigde aan dat het minder nieuwe series en films zou uitbrengen.

Een nieuwe fase van de streaming­­oorlog belooft nog meer malaise. Uit onderzoek van Antenna blijkt dat ­Amerikaanse kijkers meer dan ooit van de ene streamingdienst naar de ­andere hoppen. De afgelopen twee jaar zegden meer dan 29 miljoen ­abonnees drie of meer diensten op. Zo’n 32 ­procent van hen keert wel binnen de zes maanden terug. Om daarop een antwoord te ­bieden, zijn in de VS de ­eerste streamingbundels in de maak: ­Peacock, Apple TV+ en Netflix ­bieden een kortings­pakket aan, ­Disney+, Hulu en Max troepen ook samen. De strijd gaat vandaag tenslotte niet meer om het hoogste aantal abonnees ­halen – ­Netflix is huiskamer­meubilair ­geworden – maar om de huidige ­abonnees ­behouden.

De tv-markt lijdt onder krimpflatie

Het eerste slachtoffer dat in die strijd valt, is Peak TV. In 2015 gebruikte John Landgraf, tv-executive en voorzitter van FX Networks, die term om een naam te plakken op de historische hoeveelheid televisie die gemaakt werd. Maar Peak TV (ook bekend ­onder de naam ­Prestige TV) stond net zozeer ­synoniem voor kwaliteit. HBO bewees met The Sopranos, Six Feet Under en The Wire begin de jaren 2000 dat het inderdaad ‘geen televisie’ maakte, of toch niet ­televisie zoals we het toen kenden. Wat op ons kleinste scherm kwam, hoefde niet meer het kneusje onder de kunst­vormen te zijn. Het kon ook baan­brekend of artistiek zijn. In de twee ­volgende decennia ­zagen we enkele van de beste series ­aller tijden. Mad Men, Breaking Bad, Bojack Horseman, Girls, I May Destroy You, Fleabag, Atlanta, Game of Thrones.

Peak TV in zijn eerste ­betekenis is al dood. Het was Landgraf zelf die ­begin februari de grafrede voorlas. Hij ont­hulde zijn berekeningen waaruit bleek dat het aantal ­gescripte televisie­reeksen met 14 procent gedaald was: van 600 in recordjaar 2022 naar 513 in 2023. Het staat vast dat we in 2024 een nog beperkter aanbod voor­geschoteld ­zullen krijgen. De oorzaken zijn ­bekend: de schrijvers- en acteursstaking van ­vorige zomer, financiële verliezen bij mediaconglomeraten, paswoord­delen, peperdure ­investeringen, een ver­snipperd streaminglandschap, over­names en dalende advertentie-­inkomsten. Kortom, de zoektocht naar een duurzaam verdienmodel die – zoals Disney+ en Paramount+ bewijzen – nog volop gaande is.

Het wordt cruciaal om kijkers te blijven lokken met een aantrekkelijk aanbod. Dat hoeft niet per se slecht nieuws te zijn. Het is een opportuniteit voor HBO en consorten om alles uit de kast te halen. Om nog één keer de beste schrijvers op te trommelen om een ­Barry uit de duim te zuigen. Om ­regisseurs te pushen om lef te tonen. Om iemand als pakweg Donald Glover nog eens carte blanche te geven. Om Prestige TV te blijven maken. Maar het huidige aanbod toont helaas iets ­anders.

Peak TV ruimt plaats 
voor Mid TV

Het was The New York Times die ­begin deze maand een term plakte op wat zetel­hangers al een geruime tijd instinctief aanvoelden. Dat het zo ­zoeken is naar iets dat op ­Prestige TV lijkt, ligt niet alleen aan het over­aanbod. Er wordt ook simpelweg ­minder écht goede tv gemaakt. Het echte over­aanbod is dat van de middel­matige televisie. Of zoals The New York Times het noemt: Mid TV.

Mid TV is televisie die herkenbaar is. Gebaseerd op een boek, een misdaad, een film of een stuk ­geschiedenis dat je kent. Met gezichten die je ­eerder aan het werk zag, geschreven door een maker die al eens een ­geweldige show heeft gemaakt. Het heeft een hoog productie­budget. Het lijkt op die ene reeks die vijf jaar geleden een groot kassasucces was. En het is ­prima ­televisie. Niet potsierlijk, niet ­fantastisch. Gewoon mid.

Je vindt Mid TV tegenwoordig op iedere streamingdienst. ­Apple TV+ had Masters of the Air voor fans van Band of Brothers (check), ­gemaakt door John Orloff (check), met in de hoofdrol recente Oscargenomineerden Austin Butler en Barry Keoghan (check) en met een ­prijskaartje van 250 miljoen dollar (check). ­Masters of the Air was ­misschien ­enkele ­afleveringen te lang, maar het was smaakvol. Goed zelfs. Maar gaf het ons dezelfde stomp in de maag als het origineel? Lang niet (check). ­Prime pakte uit met het ­entertainende Mr. & Mrs. Smith met Donald Glover en Maya ­Erskine, een remake die de film oversteeg, maar niet aan de ­enkels kwam van de ­reeksen waarvan we het duo kennen (Atlanta en PEN15). ­Deze week kunt u naar Netflix ­zappen voor ­Eric, een thrillerreeks van Abi ­Morgan (The Hour, The Iron Lady) over een ­hallucinerende poppen­speler ­(Benedict Cumberbatch) die een vriendschap sluit met een in­gebeeld monster. Benedict Cumberbatch is een mopperende alcoholist, het ­monster een reflectie van zijn onderbewuste. De stijl? Een donkerblauwe noir. Klonk spannend, blijkt mid.

Mid TV, zo schrijft The New York Times, is wat je krijgt als ­producenten ‘ambitie inruilen voor betrouwbaarheid’. En daar zit wat in. Erin ­Underhill, directeur van Universal ­Television, heeft het in The Hollywood Reporter over ‘beslissingsmoeheid’: ‘Kijkers willen iets opzetten waarvan ze zeker weten dat het hun een ­geweldige tijd zal geven.’

Nu het aanbod krimpt, zoeken streamingdiensten successen die zich al bewezen hebben. Een agent bevestigt in The Hollywood Reporter dat hun ­cliënten vandaag maar 50 tot 60 ­procent van hun pitches verkocht krijgen, tegenover 80 ­procent voor de stakingen. ‘De ­projecten die uit de boot vallen zijn degene die goed in­geburgerde ­genres origineel ­willen ­benaderen. Maar ­minder en ­minder outlets zijn bereid om een gok te ­wagen’, klinkt het. Ténzij er een ­bekende schrijver aan ver­bonden is, en als het even kan, betrouw­baar ­intellectueel eigen­dom.

Intellectueel eigendom, ­intellectual property of kortweg IP is de crack van het streamingtijdperk. Het staat voor alles waar je een reboot, remake of adaptatie van kunt maken, zoals ­boeken, games, comics, films, series of speelgoed. Alleen al deze maand werd er een prequelserie op Dune en Legally Blonde aangekondigd, een remake van Wizards of Waverly Place én The Office. Dat is een remake van de remake.

En het werkt. Alle break-out­reeksen van dit seizoen zijn ­gebaseerd op ­geliefd IP. Shogun was eerst een roman en een eightiesreeks. One Day een ­roman en een film. Van ­Ripley ­waren er al vijf romans en vier films (met ­respectievelijk Alain Delon, ­Dennis Hopper, John Malkovich en Matt ­Damon als Ripley) gemaakt. Zelfs Baby Reindeer is een adaptatie van een onemanshow. De succes­formule van IP is dat er altijd wel nieuwe IP te ­vinden is. Dat alle ­leven uit ­Marvel en Star Wars gezogen is, maakt geen ­donder uit nu ­executives ontdekt hebben dat de ­helden voor het rapen liggen bij videogames. ­Fallout werd op één maand tijd de tweede meest ­bekeken titel op Prime ooit. Het ­cinematic ­universe van Sonic the ­Hedgehog is ­recent uitgebreid met een Knuckles-reeks waarin Idris Elba de knalrode egel speelt.

En het is niet dat we die reeksen niet konden smaken. Het voelt alleen alsof we elke dag een uitstekende vol-au-vent eten, terwijl we af en toe ook hunkeren naar een verrassende ­hartige canneloni van mortadella en room, ­afgewerkt met kaviaar, à la The Bear.

Een nieuwe gok 
van Netflix kan het tij 
keren

Experiment op het kleine scherm is nog niet dood. Het is er in de vorm van The Bear, The Rehearsal of The ­Sympathizer. En recent nog het meest bizarre experiment van allemaal: ­Everybody’s in L.A. Misschien wel Netflix’ grootste gok sinds het in 2013 in één ruk alle afleveringen van House of Cards online zwierde.

De streamingdienst die bingewatchen wanneer en waar je maar wil heeft ingevoerd en daarmee kabeltelevisie op de martelbank heeft gelegd tot het bijna leegbloedde, zond op 3 mei om 22 uur stipt vanuit LA live een talkshow uit. Eén week lang voerde komiek John Mulaney elke avond een indrukwekkend arsenaal aan sterren op, waaronder Jerry Seinfeld, Hannah Gadsby, Bill Hader en Will Ferrell. Hij liet hen vrijuit praten over de coyotes en palmbomen in Los Angeles. ­Iedere show startte hij met dezelfde drie mede­delingen. Het uur. Het weer. En dat het live was.

En het meest verrassende van al: het was een overdonderend succes. Dat kan aan het surrealistische randje van de show liggen (op een gegeven moment moesten twee gasten Red Hot Chili Peppers’ bassist Flea zoeken in LA). Maar er is meer. Live TV lijkt hét antwoord te zijn voor streaming­diensten die zoeken naar een werkbaar model. Netflix experimenteert niet ­alleen met live-comedy, maar gaat de boxmatch tussen influencer Jake Paul en Mike Tyson in juli ook realtime uitzenden. Ze azen zelfs op NFL-­matchen. Twee weken geleden ­kondigden ­Disney, Fox en Warner nog Venu Sports aan, een sportstreamingbundel.

Het is moeilijk om het cynisme daarvan niet in te zien. Het lijkt alsof streamingdiensten plots beseffen dat je een massa volk voor het scherm kan krijgen met lineaire tv. Hetzij omdat het live gebeurt (zoals bij sport), hetzij omdat je geen spoilers wil, of – belangrijker misschien – omdat live kijken een sociaal gebeuren is.

Bingen heeft ons kijkgedrag ­individualistisch gemaakt. Wie wil, kijkt Bridgerton op één avond uit. Dat maakt de periode om over een reeks te praten erg kort. Wie niet meteen met alles mee is, mist de conversatie. Live TV maakt van televisie opnieuw een gemeenschappelijk event. ­Everybody’s in L.A. bewijst dat die nood niet weg is. Een comedyshow live brengen is nog geen terugkeer naar lineaire ­televisie, maar het stelt wel een ­interessante vraag: wat als lineair kijken het streamingtijdperk kan redden?