In Masters of the Air probeert de bloederigste Amerikaanse eenheid Hitler te treffen met welgemikte bommen. Band of Brothers-trio Tom Hanks, Steven Spielberg en Gary Goetzman zit achter het stuur. Bombs away!
Een gevechtspiloot salueert zijn collega’s. Een vloot B-17’s. Loopgraven. Bommen. Een innige kus. Een huilende militair in de ziekenboeg. En tot slot: een luchtmachteenheid uitgeteld voor een verschroeide bommenwerper.
Epische titelsequenties zijn al een paar keer doodverklaard, maar daar trekt Masters of the Air zich met zijn twee en een halve minuut durende montage aan dramatische beelden, onderstreept met trompetten en violen, niets van aan. Wanneer producenten Tom Hanks, Steven Spielberg en Gary Goetzman de Tweede Wereldoorlog aansnijden, doen ze dat graag met wat bombast en een intro die op zichzelf al als ode aan de strijders mag gelden. Deze miniserie over de Amerikaanse luchtmacht is nu al hun derde, na het met lof overladen Band of Brothers (2001) en The Pacific (2010). Het is ook wat persoonlijker: Steven Spielbergs vader was zelf actief in de Amerikaanse luchtmacht in de jaren veertig. Hij overleed in de zomer van 2020, toen de reeks net in de startblokken stond.
Luchtziekte, frostbite, de Luftwaffe: oorlog in de lucht is radicaal anders dan op de grond.
Na de infanterie en de mariniers gaat Masters of the Air de lucht in. Specifiek met B-17’s, een destijds revolutionaire bommenwerper waarmee de Amerikaanse 100th Bomb Group erg precies doelwitten van nazi-Duitsland kon vernietigen, zoals fabrieken of vliegvelden. Historicus Donald L. Miller, op wiens boek de reeks gebaseerd is, noemde die missies een strategische ‘oorlog in een oorlog’. Om die strijd te evoceren op het kleine scherm werden Hollywoods leading men van morgen gemobiliseerd: Austin Butler, Callum Turner, Saltburn-ster Barry Keoghan, Rafferty Law (zoon van Jude), Anthony Boyle en Ben Radcliffe. Elk van hen onderging een bootcamp van twee weken (push-ups incluis) geleid door oorlogsveteraan kapitein Dale Dye. Daarna volgden nog geschiedenislessen en een vluchtsimulatie in een B-17. Wie zich opgeeft voor een oorlogsdrama dat prat gaat op waarachtigheid, moet daar een prijs voor betalen.
Masters of the Air is niet zomaar Dunkirk – The Extended Edition.
‘We hadden nog nooit de oorlog in de lucht aangepakt’, zegt Goetzman aan Entertainment Weekly. ‘Daar was het hoog tijd voor.’ Negen meeslepende afleveringen lang, waarvan er elke week een nieuwe verschijnt, probeert de reeks hard te maken waarom dit verhaal niet zomaar een uitgebreide versie van Dunkirk is, maar daadwerkelijk nog verteld dient te worden. En het ding is: de omstandigheden in de lucht zijn inderdaad radicaal anders. Zo is is luitenant Harry Crosby in de eerste aflevering voortdurend in zijn helm aan het braken. Reden: luchtziekte. Probeer dan maar eens te sturen. Of probeer maar eens níét doodsbenauwd in je broek te plassen als de Luftwaffe met hun machinegeweren je copiloot afschiet. Doe je het wel, dan krijg je frostbite aan je kont (kennelijk minder gemakkelijk te genezen dan je zou denken). En dan is er nog het gevaar om neer te storten. Parachuteer je uit je brandende bommenwerper, zorg je maar beter dat je niet in nazi-Duitsland landt, waar de dood of een krijgsgevangenenkamp je wacht. Het helpt overigens niet dat de Yanks in tegenstelling tot de Britten overdag vliegen – ‘Suicide’, aldus die laatsten.
Een slechte missie bij de luchtmacht is dan ook een dramatisch slechte missie. Het levert de luchtmachteenheid waarover het hier gaat de bijnaam Bloody Hundredth op. Soms hebben ze een tijdlang geen missies en vullen ze hun avonden met hedonistische uitjes in Londen. Andere keren volgen drie missies elkaar op, en verliezen ze in sneltempo meer dan de helft van hun mannen. Wie 25 missies overleeft, mag naar huis. Het zegt iets over hoeveel mannen er na 25 nog leven.
Masters of the Air moet Apples vlaggenschip worden.
Wie Band of Brothers zegt, zegt HBO. De reeks, en bij uitbreiding HBO, staat al decennialang te boek als een van de beginpunten van wat ondertussen ‘Prestige TV’ genoemd wordt, serieuze televisie met budgetten die filmproducties evenaren. Nooit eerder werd er voor een serie meer geld tegenaan gesmeten dan voor Band of Brothers – 125 miljoen euro om exact te zijn. Ook The Pacific (217 miljoen dollar) was op het moment dat de reeks verscheen de duurste ooit gemaakt.
En toch liet HBO zijn paradepaardje gaan. In 2013 had het netwerk nochtans al John Orloff ingehuurd om Millers boek te bewerken. Maar daarna viel de productie stil, tegen de achtergrond van een snel veranderend televisielandschap. HBO zag het prijskaartje van 250 miljoen dollar niet meer zitten. Volgens The Hollywood Reporter hebben de vorige twee delen van de trilogie enkel winst kunnen maken dankzij de prijzige dvd-boxen. Met het ineenstorten van de dvd-markt vreesde HBO een financiële aderlating. Anno 2019 ook deel van dat nieuwe landschap: Apple TV+, dat vanaf het begin wereldsterren en series opkocht. Een maand na de oprichting heeft het al een deal met Tom Hanks’ productiehuis Playtone. Zes maanden later haalt het Masters of the Air binnen, zijn eerste in-house-productie, die zal worden ingeblikt in zijn gloednieuwe studio. Die move moet Apple TV+ nu naar de top van de streamingwereld stuwen.
Masters of the Air is Band of Brothers met meer spektakel. Maar de reeks springt er vooral weer uit met zijn rauwe verhalen.
Hoe Fukunaga in alle stilte aan de deur gezet werd.
Al ligt het hobbelige parcours dat de productie de afgelopen tien jaar heeft afgelegd dat grote succes mogelijk in de weg. Ook nadat Apple TV+ de reeks had overgenomen, heeft het dus nog vijf jaar geduurd vooraleer ze het tv-scherm haalde. En dat heeft niet louter met de coronacrisis te maken. Het heeft ook alles te maken met Cary Joji Fukunaga. Hem boeken als regisseur was destijds een logische keuze. Hij had in 2013 het eerste en sterkste seizoen van True Detective ingeblikt. In 2021 volgde No Time to Die, Bond op zijn best. Alleen: kort erna bleek dat Fukunaga zijn handen niet thuis kon houden. Na vier verschillende getuigenissen over seksueel grensoverschrijdend gedrag, waaronder een over een gedwongen naaktscène, bracht Rolling Stone een groot dossier naar buiten waarin ‘bijna een dozijn’ mensen getuigde over hoe Fukunaga zijn macht misbruikte om avances te maken bij jongere vrouwen. Ook op de set van Masters of the Air zou hij ‘interesse getoond hebben in minstens drie jonge vrouwen’. Toen het verhaal losbrak, was het te laat, en al zeker te duur, om afleveringen opnieuw in te blikken. Resultaat: de eerste vier afleveringen staan nog op naam van Fukunaga, daarna volgen Anna Boden en Ryan Fleck (Captain Marvel), Dee Rees (Mudbound) en Tim Van Patten (The Pacific). In het recentste persmateriaal wordt Fukunaga’s naam zelfs niet meer genoemd. Toen Rolling Stone om tekst en uitleg vroeg, gaf Apple TV+ geen verdere commentaar. Spielbergs West Side Story was nochtans het toonbeeld van hoe het stilzwijgen van grensoverschrijdend gedrag (toen dat van Ansel Elgort) dodelijk kan zijn.
Wat wel in het voordeel van Masters of the Air speelt: de reeks blijft overeind naast haar twee voorgangers. Het is Band of Brothers, maar met meer spektakel. Dat is mede te danken aan The Volume, een soort gigantisch ledscherm dat in een boog van 360 graden rondom de set staat en de hevigste scènes vanuit de B-17’s er hyperrealistisch doet uitzien.
Maar dit (voorlopige) sluitstuk van de oorlogstrilogie springt er vooral weer uit met zijn rauwe verhalen. Van mechanici die dag en nacht de bommenwerpers onderhouden maar na dodelijke missies twijfelen of de schuld bij de Luftwaffe ligt of bij henzelf. Van piloten die gedwongen op retraite gestuurd worden in een poepchic landhuis nadat slechts één op de vier van hun eenheid is teruggekeerd. Het leven in het krijgsgevangenkamp, het verzet, het racisme tegen de Afro-Amerikaanse Tuskegee Airmen: Masters of the Air laat geen enkele kant van de oorlog onbelicht. De serie verliest zich al eens in een teveel aan plotlijnen en gezichten, maar op zijn best leveren Goetzman, Hanks en Spielberg knap geacteerde, heroïsche televisie die aan de ribben blijft kleven.
Masters of the Air
Vanaf 26.01 op Apple TV+.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
