De bizarre geschiedenis van De buurtpolitie, de vreemdste Vlaamse serie ooit

Wat begon als droge scripted reality escaleerde in onbedoelde comedy met dode aliens en eindigde in pseudoprestigieuze BV-krimi. De bizarre levenswandel van Echte verhalen: de buurtpolitie.

Herman Brusselmans die hulpeloos moet toekijken hoe de enige digitale kopij van zijn nieuwe roman wordt gestolen. Marc Van Ranst die aan het vaccinatiecentrum van Lint getuige is van een auto-ongeluk met racistische motieven. Véronique De Kock die door de vrouw van een fanatieke fan wordt gevangengehouden in een schuur. En Davy Brocatus die de topman van een internationaal drugsnetwerk over de vloer van zijn dansschool krijgt. Er gebeurden de voorbije weken véél vreemde dingen in het universum van Echte verhalen: de buurtpolitie vips, de door BV’s bevolkte, zeventigdelige spin-off van televisiefenomeen Echte verhalen: de buurtpolitie.

Nog vreemder is dat wij niet eens écht verbaasd waren toen we Herman Brusselmans in een sjofele kamerjas, met een uitgestreken gezicht en zonder enige intonatie ‘Shit, er zijn inbrekers bezig, ik bel straks terug’ hoorden zeggen met een leeg glas wijn en een pizzadoos van Da Giovanni naast zijn bed. Na acht jaar De buurtpolitie zijn wij immers veel gewoon.

3 februari 2014

VTM zendt de allereerste aflevering van Echte verhalen: de buurtpolitie uit.

Inspecteurs Koen en Tineke doen onderzoek naar ‘de kattenvrienden’, een georganiseerde dievenbende waarvan de leden doen alsof ze op zoek zijn naar een vermiste kat om zo de woning van goedgelovige mensen binnen te dringen. Intussen komen collega’s Velimir en Floor toevallig een man in een zwalpende elektrische rolstoel tegen en ontrafelt wijkagent Patrick een zaak rond internetfraude.

Het is misschien moeilijk te geloven, maar Echte verhalen: de buurtpolitie begint als een doorsnee scripted-realityreeks. Een genre dat kwam overgewaaid vanuit Duitsland en Nederland waarin acteurs doen alsof ze deel uitmaken van een realityreeks en worden gevolgd door een cameraploeg. Het leven zoals het is, maar dan fictie. Een jaar eerder pakte VTM uit met het gelijkaardige Echte verhalen: de kliniek en in het najaar van 2014 zou JIM het absurde Teen Scenes uitzenden. Een ietwat vreemd fenomeen, maar wel uiterst lucratief: scripted reality wordt doorgaans met weinig middelen en aan een waanzinnig tempo gemaakt, heeft geen baat bij een bekende cast en teert vooral op de herkenbaarheid van de verhaallijnen.

Echte verhalen: de buurtpolitie, een productie van Zodiak Belgium, volgt die traditie en draait rond een fictief Vlaams politiekorps dat strijdt tegen de hyperlokale misdaad. Die ‘echte verhalen’ mag u in de begindagen trouwens nog letterlijk nemen. Hoofdscenarist Ilse Nackaerts, tv-producent, journalist en auteur van het boek Spannende seks: van aardbei tot zweepje, en haar team schuimen daadwerkelijk het internet af op zoek naar waargebeurde cases waaraan ze een eigen draai kunnen geven.

Het eerste seizoen van De buurtpolitie is het mikpunt van spot en heeft alles in huis om een gigantische flop te worden. De verhaallijnen zijn belachelijk. Het is goedkoop in beeld gebracht. De acteurs acteren alsof ze figuranten zijn. Moordzaken worden veelal per ongeluk opgelost. De scènes waarin de personages zich omdraaien om tegen de cameraploeg te herhalen wat er twee seconden eerder is gebeurd zijn nutteloos. Maar de kijkcijfers tonen een ander verhaal: het eerste seizoen lokt gemiddeld 341.000 kijkers. Lang niet de aantallen die pakweg Blokken haalt, waarmee De buurtpolitie moet concurreren, maar allesbehalve miserabel.

26 oktober 2017

De case met de gestolen fidget spinners.

Koen en Patrick worden door de eigenaar van de krantenwinkel opgeroepen voor de diefstal van twee dozen fidget spinners, de nieuwste hype onder kinderen. Koen heeft er nog nooit van gehoord, maar hoofdcommissaris Roger, een man van pensioengerechtigde leeftijd, kan zijn fidget zelfs op zijn neus spinnen. Toevallig blijkt Roger zijn exemplaar aan een woekerprijs te hebben gekocht bij de zoon van de krantenwinkeleigenaar, die de fidget spinners heeft gestolen van zijn vader om zo zijn nieuwe smartphone te bekostigen. Case opgelost.

Na het bescheiden eerste seizoen lijkt De buurtpolitie goed op weg om een bizarre kanttekening in de recente televisiegeschiedenis van VTM te worden. Maar het programma heeft intussen wel een publiek gevonden: kinderen. Het vroege uitzenduur – net voor het journaal van 19 uur – heeft daar veel mee te maken, samen met de rechtlijnige verhaallijnen, de onschuldige humor, de herkenbare personages en de veelal alledaagse criminaliteit. De buurtpolitie heeft onbedoeld heel veel weg van een scripted-realityversie van Mega Mindy. In de groep 4- tot 14-jarigen haalt het programma 34 procent marktaandeel. Bij Ketnet zien ze een dip in hun kijkcijfers telkens wanneer De buurtpolitie wordt uitgezonden.

Al snel beginnen de makers hun nieuwe doelgroep te omarmen. Waar het eerste seizoen vooral zo realistisch mogelijk probeerde te zijn en nog relatief zware cases bevatte, worden de nieuwe afleveringen luchtiger. Dat merk je aan de hoeveelheid schattige dieren die opduiken. Plots zijn er zaken rond cavia’s in fietszakken, gestolen papegaaien, ontsnapte slangen, kamelen in voortuintjes en stelende eksters. De Antwerpse Zuidrand blijkt trouwens een verrassend diverse fauna te hebben.

Daarnaast is er minder geweld te zien, loopt zowat elk plot goed af, krijgt politiehond Barry steeds meer schermtijd en groeit Andy Peelman, die de flauwe grapjas Koen speelt, uit tot een onconventioneel kinderidool. In 2016 verschijnt met De buurtpolitie: de grote geldroof ook de eerste langspeelfilm rond het korps, na De premier van Erik Van Looy de populairste Vlaamse film van het jaar. Een jaar later volgt een eigen stripreeks én een spin-off op VTM Kids waarin Koen, Tineke en co. terugblikken op de meest kindvriendelijke cases.

‘ De buurtpolitie is niet gericht op kinderen, maar is wel kidsproof’, zegt Ilse Nackaerts daarover in Humo. Dat klopt niet helemaal. Ze gaan het zelf misschien niet toegeven, maar De buurtpolitie is een kinderprogramma geworden. Roger met een fidget spinner op zijn neus: daar is over nagedacht.

20 maart 2019

De special met de dode alien.

Patrick en Roger krijgen een paniekerig telefoontje van Maria, de tante van Koen en Lotte. Er is een vliegende schotel tegen haar gevel gecrasht en daarbij is een alien om het leven gekomen. In haar garage staat effectief een ufo. De dode alien heeft ze ondergestopt in bed. Patrick en Roger sturen het wezen naar het lab. Enkele uren later krijgen ze te horen dat het specimen is overgeleverd aan een gespecialiseerd Russisch wetenschapscentrum en al het bewijsmateriaal vernietigd dient te worden. Ze praten nooit meer over het incident.

Het ding is: hoe meer De buurtpolitie zich begint af te stemmen op kinderen, hoe vreemder de reeks wordt. Er is een aflevering waarin Chinese toeristen denken dat ze voor het huis van Brad Pitt staan omdat ze Acacia Lane verwarren met Acacialaan en agent Obi de uitbater van het lokale Chinese restaurant voor tolk laat spelen. In een andere aflevering vindt een visser twee voeten in een vijver, waarna blijkt dat een begrafenisondernemer de voeten van een nogal groot lijk heeft afgezaagd omdat de weduwe anders moest bijbetalen voor een grotere doodskist. Er zijn plottwists rond reïncarnatie, hypnose en religieuze verschijningen in onderbroeken. En er is een speciale uitzending voor internationale Alien Abduction Day die wordt verkocht als ‘ De buurtpolitie goes TheX-Files‘ en veel wegheeft van een lynchiaanse koortsdroom. Dat levert geschifte televisie op.

Daarbij wordt steeds vager wat er echt is aan Echte verhalen: de buurtpolitie. Een dode alien in een gecrashte ufo heeft nog weinig met scripted reality te maken. De buurtpolitie begint dan ook meer en meer aan te voelen als onbedoelde comedy. Al lijken de makers hun meme-potentieel bij momenten ook zelf te omarmen. Op YouTube circuleert een filmpje waarin de cast, inclusief Barry, de introsong Promises of No Man’s Land van Blaudzun playbackt terwijl ze boeven in de boeien slaan, dossiers inscannen en lijken inpakken. Dat is zo random dat het haast ondenkbaar is dat het filmpje níét als grap bedoeld is. Onder ironische kijkers wordt De buurtpolitie logischerwijs een bescheiden culthit. Memepagina’s pikken de reeks op. Xander De Rycke noemt het de VTM-versie van The Room, een film die zo legendarisch slecht was dat het een meesterwerk werd. Benny Claessens, die zijn dagen doorgaans slijt in prestigieuze opera’s en theatervoorstellingen, geeft in het VTM-programma Waarheid, durven of doen toe zo’n grote fan te zijn dat hij pre-VTM GO dvd’s van De buurtpolitie verzamelde. Er is een reden waarom Herman Brusselmans nu toezegt om mee te spelen in de reeks: De buurtpolitie is zo uncool dat het ergens toch een tikje cool wordt.

10 januari 2022

Echte verhalen: de buurtpolitie vips gaat van start.

Véronique De Kock doet melding van stalking nadat ze een mysterieuze indringer in haar achtertuin heeft gespot. Koen, die intussen zijn politiekostuum heeft ingeruild voor een carrière als vip-bodyguard, staat in voor haar veiligheid, maar kan niet voorkomen dat ze wordt ontvoerd. De dader blijkt de jaloerse vrouw van een geobsedeerde fan te zijn en houdt Véronique gevangen in een donkere schuur. Tijdens haar bevrijding maakt Koen een ondoordachte beweging en wordt hij neergeschoten. Alle hulp komt te laat.

Het was voor fans even schrikken toen De buurtpolitie eind vorig jaar een nieuw seizoen met BV’s aankondigde. Zo’n twee jaar eerder, na dertien seizoenen en bijna achthonderd afleveringen, werd namelijk de voorlopig laatste aflevering uitgezonden. In mineur, want door de coronacrisis konden de laatste zes afleveringen zelfs niet worden opgenomen en kregen kijkers niet het waardige afscheid waarop ze gehoopt hadden.

De buurtpolitie leek te zijn ingehaald door zijn eigen succes. Andy Peelman is intussen niet meer van het scherm weg te slaan dankzij eigen programma’s zoals Andy op patrouille en Ze zeggen dat, deelnames aan Boxing Stars en The Masked Singer en een overwinning in BV Darts. In 2019 werd de helft van de cast ontslagen en vervangen door nieuwe gezichten, tot ongenoegen van heel wat fans. En de reeks begint steeds meer aan het F.C. De Kampioenen-syndroom te lijden: de herhalingen lokken evenveel kijkers als de nieuwe afleveringen.

En toch komt de comeback er. Zij het in een nieuw format, waarbij elke aflevering rond een bekende Vlaming draait. De toon is ook anders. An Swartenbroekx, die meeschreef aan de scenario’s, wil de reeks benaderen ‘met een zekere sérieux, met volledig uitgeschreven dialogen en zonder faits divers’. Wat niet per se een goed idee is voor een reeks die haar succes grotendeels te danken heeft aan faits divers. Echte verhalen: de buurtpolitie vips begint met een driedelige special rond de ontvoering van Véronique De Kock en een nogal dramatisch einde: de heroïsche, zij het ietwat banaal in beeld gebrachte dood van volksheld Koen, een van de raarste sterfscènes uit de Vlaamse televisiegeschiedenis. Op vraag van Andy Peelman bovendien, die aangeeft dat hij de De buurtpolitie-stempel ontgroeid is.

In acht jaar tijd is De buurtpolitie uitgegroeid tot het meest verrassende fenomeen uit de recente televisiegeschiedenis, met drie langspeelfilms, een succesvolle stripreeks, een bordspel, een pretparkattractie in Plopsaland De Panne, een pornoparodie van Dennis Black Magic en Facebookfanpagina’s als De buurtpolitie is het beste programma dat er bestaat, Barry het schatje van de buurtpolitie en Koen en Tineke uit De buurtpolitie zijn te cute samen.

De vraag is wat de toekomst nog in petto heeft voor De buurtpolitie. Mogelijk worden er opnieuw zeventig BV’s opgetrommeld voor een tweede seizoen van De buurtpolitie vips. Misschien krijgen we een spin-off waarin Roger en Patrick worden ontvoerd door de familie van de dode alien. Of wie weet maakt Koen alsnog zijn comeback. ‘De enige manier waarop ik nu nog kan terugkeren is met reïncarnatie’, liet Andy Peelman al grappend vallen tijdens een interview. In eender welke andere reeks zou dat inderdaad vrij vergezocht zijn. In een scripted-realityreeks waarin enkele jaren geleden effectief een plot rond reïncarnatie gepasseerd is, biedt zelfs een fatale kogel echter weinig zekerheid. Geloof ons: in De buurtpolitie kan alles.