Actrice Jennifer Heylen kan ook behoorlijk geestig zijn: ‘Ik ben een schaap. Sorry’

Jennifer Heylen was al eerder te zien in Brak, Bathroom Stories en Mijn slechtste beste vriendin. Sinds kort staat Glad ijs, haar in 2018 opgenomen vuurdoop als actrice, eindelijk ook op Streamz. En dit najaar wordt ze al helemaal onvermijdelijk op uw scherm. ‘Ik wil gewoon stand-ins voor seksscènes en Capri-Suns, is dat nu echt zoveel gevraagd?’

‘En daarom dus dat die superrijken illegale mensengevechten in hun kelder moeten houden. Wat doe je anders hele dagen met al die miljoenen? … Wacht, hoe zijn we hier geraakt?’

‘Ik heb echt geen idee meer. En ook: mensengevechten in kelders?’

Gesprekken met Jennifer Heylen zijn meer een totaalervaring dan een gestructureerde uitwisseling van ideeën. Ze praat enthousiast en genereus, maar omarmt ook graag de absolute chaos. We hebben er de tape achteraf op moeten naslaan, maar het is technisch gezien dus blijkbaar mogelijk om in amper één minuut van een bedenking over het impostor syndrome via de NBC-reeks The Good Place uit te komen bij de vermeende knokkelder van Jeff Bezos. Impressionant.

We zitten op haar appartement, één hoog in de buurt van de Antwerpse Paardenmarkt. Ze is net terug uit Brugge, waar ze één dag op een Franse set mocht staan met haar absolute jeugdheld. ‘Maar ik mag daar waarschijnlijk nog niks over verklappen.’

‘We hoeven het er niet over te h…’

‘Het was Jean Reno! Geen grote rol, ik had maar één scène, maar die was het wel helemaal waard. Er bestaan geen kleine rollen, enkel kleine acteurs. Voor diepe gesprekken was niet echt ruimte, maar ik heb toch maar mooi een dag als receptioniste in het zog van Reno mogen lopen. En een receptioniste is ook eens iets anders dan weer een vluchtelinge, een hoer of een hoerende vluchtelinge.’

De carrière van Heylen komt zachtjesaan onder stoom. Vorig jaar was ze te zien in de webseries Brak en Bathroom Stories en bewees ze in Instafamous en De slimste mens ook behoorlijk geestig te zijn. ‘Ik hou van comedy, maar ik vind drama makkelijker om te spelen. Ik heb al duizend keer geweend in mijn leven. Simpel. Maar ik lach lang niet om elke mop.’ Momenteel speelt ze in Glad ijs, een moderne Kempische western op Streamz, en later dit jaar in nieuwe seizoenen van Mijn slechtste beste vriendin en Loslopend wild, in de serie F*ck You Very Much, in de Luxemburgse Netflixpolicier Capitani en in Dealer, het regiedebuut van Jeroen Perceval. En ondertussen staat ze ook op de callsheets voor Hazard van Jonas Govaerts en Rebel en Grond, respectievelijk de nieuwe film en de nieuwe reeks van Adil El Arbi en Bilall Fallah.

De opnames van Glad ijs dateren al van 2018. Op een kortfilm na was dat jouw eerste echte rol. De eerste keer op een set van een reeks ook. Kun je daar nog naar kijken zonder te grimassen bij de vermoedelijke beginnersfoutjes?

Jennifer Heylen:(sarcastisch lachje) De koffietafel voor mijn credibiliteit is al geregeld. Glad ijs is echt een fantastische reeks, maar ik smelt gewoon weg naast kanjers als Koen De Bouw, Lucas Van den Eynde en Vincent Van Sande. Logisch ook. Ik kan alleen maar hopen dat mensen daardoorheen kijken, want vandaag sta ik zoveel verder als actrice. Al kijk ik natuurlijk met een ander oog naar mijn eigen werk. Ik ben zeer zelfkritisch, omdat ik het zo graag zo goed wil doen. Bijna té graag te goed.

Kun je benoemen wat je sindsdien bijgeleerd hebt?

Heylen: Ik had toen vooral de neiging om een personage te spelen in plaats van een personage te zijn. Nog voor Koen kon spreken, staarde ik hem al aan omdat ik wist wat er zou komen. Zo werkt het natuurlijk niet in de echte wereld. (denkt na) Mijn spel in Glad ijs is haast kinds. Gelukkig heb ik er tussen al die reuzen de kans gekregen om te leren. Aan het Conservatorium heb je vier jaar de tijd om ongezien fouten te maken. Ik heb nooit een dramaopleiding gevolgd, mijn vuurdoop was meteen op een echte set met de grootste Vlaamse acteurs. Dat is als leren zingen van Jacques Brel of leren tennissen met Justine Henin. Maar ik denk dat ik met Loslopend wild en Capitani ondertussen in mijn puberteit zit. En hopelijk mag ik in mijn volgend project helemaal volwassen worden. Ik zou binnenkort ook graag eens van het theater proeven, maar geen idee hoe je daar binnenraakt. Daar mis ik toch dat stukje netwerk dat je normaal aan het Conservatorium meekrijgt.

Speelde jij dit jaar dan niet de minnares van Filip Peeters in Imke van SkaGen?

Heylen: Dat was een digitale voorstelling voor hun online-WatchApp, dus niet helemaal hetzelfde. Alles werd op voorhand opgenomen. Ik weet nog niet helemaal hoe ik mezelf ergens ga binnenloodsen, maar dat komt wel in orde. Het is me recent ook gelukt met een Brusselse cinemastage voor jonge Franstalige studenten die uit de dramaopleiding komen, om hen een duwtje in de rug te geven richting tv- en filmwerk.

Correct me if I’m wrong, maar jij bent…

Heylen: Geen jonge Franstalige student met een dramadiploma? Klopt. Maar ik wil wel heel graag in het Frans acteren. Ik heb hen zeer eerlijk gemaild en ik mag samen met negen anderen starten. Hopelijk heeft niemand door dat ik daar niet thuis hoor, maar ik geloof wel in de wijsheid ‘fake it till you make it’. (lacht)

Acteren was een late roeping. Je ging eerst rechten studeren. Even toch.

Heylen: Ik merkte tijdens talentenjachten op school wel dat ik graag op een podium stond, maar niemand die ooit heeft gedacht: die moet acteren. Ik ook niet. Dus ging ik naar het voorbeeld van mijn tante rechten studeren. Met mijn grote mond was ik een geboren advocate, vond mijn grootvader. Alleen was hij vergeten dat je voor die job bijvoorbeeld ook met details en saaie teksten om moet kunnen. En als er één ding is dat men nooit over mij zal zeggen, dan is het dat ik detailgericht ben. (lacht) Of enige focus heb. Tenzij ik op een set sta. Ik had nooit in de buurt van de KU Leuven mogen komen. Veel meer dan Het eiland op mijn laptop kijken heb ik daar niet gedaan.

Mogen we het zelfs een roeping noemen? Je lijkt eerder per abuis in het vak gesukkeld.

Heylen: Ik wist niet dat ik wilde acteren tot ik het had geprobeerd. Het was dus ook nooit een pijnlijk, onvervuld verlangen. Pas toen een kennis me de hoofdrol gaf in een kortfilm – ik was als enige opgedaagd voor de casting – dacht ik: tiens, dit is leuk. Wat later vroeg men mij om auditie te doen voor Glad ijs, en de rest is geschiedenis. (dramatisch) I didn’t choose the acting life, darling. The acting life chose me. (lacht) In mijn hoofd waren acteurs ook stuk voor stuk stille introverten die pas tot leven komen als iemand actie roept of een gordijn openschuift. Alles wat ik niet ben, enfin. Ik heb ook geen spijt dat ik er pas later in gerold ben. Dat heeft me veel frustratie bespaard.

Frustratie?

Heylen: Door een gebrek aan rollen. Black van Adil en Bilall, een van de eerste Belgische films met zwarte acteurs in een hoofdrol, kwam pas in 2015 uit. Je kunt maar kansen grijpen als ze zich voordoen, toch?

Iemand moet natuurlijk ooit de eerste zijn, nee?

Heylen: Dat kan ik echt niet. Ik ben geen voorvechter, ik ben meer de achterhoede. (denkt na) Toen ik na De slimste mens plots 20.000 volgers had, heb ik me even schuldig gevoeld omdat ik mijn platform niet gebruikte om racisme te bestrijden. Maar als ik zie welke bagger Dalilla Hermans of een knielende Lukaku moet verdragen… Daar zijn mijn schouders – én mijn mentale gezondheid – niet sterk genoeg voor. Ik ga naar Black Lives Matter-protesten, want daar ben ik omringd door duizend anderen, maar verder ben ik een actrice, geen activiste. Ik heb schrik om mensen teleur te stellen. Als ik het niet doe, laat ik andere mensen van kleur in de steek. Als ik het wél doe, stoot ik witte mensen tegen de borst terwijl ik nog steeds in een wit land leef. Verlamd door angst kom ik zo in een impasse terecht waardoor ik uiteindelijk gewoon niks doe. Ik wil racisme aanvechten, maar tegelijk ook vredig leven, met mijn lief en vrienden. Is dat mogelijk?

Ik internaliseer alles ook heel snel. Als je maar vaak genoeg herhaalt dat ik geen kansen krijg vanwege mijn kleur en gender, dan begin ik me daarnaar te gedragen. Dan laat ik opportuniteiten schieten omdat ik ervan overtuigd ben dat ik toch geen kans maak. Dus zelfs al wéét ik dat het nog steeds scheef zit in de wereld, soms moet ik mij daar gewoon over zetten en gaan voor wat ik wil. Sinds De slimste mens heb ik bovendien geleerd dat ik misschien niet de beste representatie van zwarte vrouwen in België ben.

Hoezo?

Heylen: Ik had in De slimste mens in al mijn impulsiviteit wat gegrapt over mijn haar. Ik heb nu eenmaal geleerd om mensen voor te zijn: als men in een nieuwe groep overwegend witte mensen een mop maakt over mijn huidskleur is dat pijnlijk. Maar als ik die mop eerst maak, is het minder erg. Dan hebben we dat momentje meteen al gehad en kunnen we elkaar echt leren kennen. Maar ik had dus gezegd dat lang haar bij zwarte meisjes vaak fake is. Meestal komt dat uit India of Maleisië, waar gelovigen hun haar aan de goden offeren maar boeddhistische kloosters het achter hun rug gewoon verkopen. Een trieste miljardenbusiness. ‘Maar hey, ik zie er wel goed uit!’ (lacht) Ik vond dat grappig. Maar ik begrijp dat vele zwarte vrouwen daar niet mee konden lachen. Sommige onderwerpen zijn nu eenmaal pijnlijk, en dat gaat dan niet enkel om onze huidskleur, maar ook om ons haar. (denkt na) Ik ga om met die wonden – en vaak ongemakkelijke vragen – door te lachen. Een beetje zoals Joaquin Phoenix in Joker. Achter elke lach schuilt pijn. Maar ik snap nu dat ik geen veralgemeningen mag maken over mijn ‘zwart’ zijn.

Je ruilde jouw eeuwige, gestylede froufrou onlangs in voor cornrows. Een frivoliteit, of zit daar meer achter?

Heylen:(knikt) Ik keek in de spiegel en voelde me plots een bedrieger. ‘Fuck it, dit ben ik niet.’ Ik heb mijn haar altijd kapot gestyled, mijn best gedaan om bij de witte mensen te horen. Is dat een vorm van zelfhaat? Zeker. Ik heb me altijd wel een beetje tegen mijn huidskleur verzet. Mezelf wijsgemaakt dat ik niet beter maar toch ‘anders’ was. Omdat ik nu eenmaal zag hoe zwarte mensen behandeld worden. Ondertussen heb ik die leugen voor mezelf doorgeprikt, maar het heeft lang geduurd. (denkt na) Ik bedoel maar: ik ben een zeer slechte representatie voor zwarte vrouwen. Want om niet gekwetst te worden heb ik net mijn hele leven proberen te vermijden een zwarte vrouw te zijn. Ik probeer tegenwoordig iets beter samen te vallen met mijn Afrikaanse roots, maar het zou momenteel toch zeer hypocriet van mij zijn om vooraan op de barricade te gaan staan. Wel werk ik samen met Light for the World, een goed doel dat strijdt tegen vermijdbare blindheid en voor mensen met een visuele beperking in Afrika. Daar zet ik mijn platform wel graag voor in.

Ik las dat je als vroege twintiger veel kwader was. Wat is er veranderd voor jou?

Heylen: Ik kan nog steeds kwaad worden over racisme en onrecht. Maar het is geen permanente staat van boosheid meer. En eerlijk, ik heb geluk gehad. Ik ben zelden vanwege mijn kleur niet voor een job weerhouden, er is me zelden een huurappartement geweigerd, maar dat neemt niet weg dat die zaken dagelijks gebeuren. (zucht) Waarschijnlijk moet ik bozer zijn. Maar ik heb een rust gevonden. Ik besef dat ik hier ‘anders’ ben, ik ben oké met ‘anders’ te zijn, en dan jaag ik me er ook niet meer in op als mensen me ‘anders’ behandelen.

Je internaliseert alles heel snel, zei je net. Betekent dat ook dat je nogal makkelijk te beïnvloeden bent?

Heylen: Zéér. Iemand zou me waarschijnlijk kunnen overtuigen om te moorden. Of zeg ik dat beter niet? (grinnikt) Ik ben een schaap. Sorry. Als de groep naar links gaat, ga ik netjes naar links. Klaar. Waarom zou ik tegendraads doen en in mijn eentje naar rechts gaan? Al heeft dat natuurlijk ook zijn nadelen.

Zoals?

Heylen: Zo kan ik geen neen zeggen als vrienden me vragen om iets te gaan drinken. En dat moet dan altijd tot in het extreme, besefte ik een tijdje geleden. Bingedrinking eigenlijk. Dat passeert ook allemaal gewoon in onze cultuur, hè. Wie post hoe ‘een glas wijn met vriendinnen is uitgemond in een black-out’ krijgt likes, geen bezorgde telefoontjes. Terwijl daar eigenlijk echt niks grappigs aan is.

Hebben we het dan over iets dat in de buurt komt van een alcoholprobleem?

Heylen: Er was geen afhankelijkheid. Maar als ik dronk, verloor ik soms wel mijn zelfcontrole. En dat was wel een probleem. Er zijn nogal wat ochtenden geweest waarop ik me niet meer kon herinneren dat ik ’s nachts blijkbaar nog met een vriendin had liggen bellen. Of hoe ik zelfs maar thuis was geraakt. Levensgevaarlijk, toch? Maar dat was nu eenmaal wat ‘Fun Jenni’ deed. Fun Jenni was keileuk en een beetje gek als ze gedronken had, dacht ik. Nee, Fun Jenni had blijkbaar nul impulscontrole. En dat is misschien schattig als je negentien bent, maar niet op je 29e. (denkt na) Dat was vluchtgedrag, uiteraard. Een paar glazen rosé en weg was al dat gepieker, de onzekerheid en de verlatingsangst.

Verlatingsangst, zeg je?

Heylen: Ik heb een behoorlijke hechtingsstoornis. Als tiener ben ik best veel teleurgesteld, waardoor er ondertussen in mijn hoofd alleen maar worstcasescenario’s bestaan. Sinds kort werk ik onder de voorlopige titel ‘Alis & Lisa’ ook aan mijn eigen filmscenario omtrent dat comazuipen en vluchtgedrag. Over een meisje zoals ik, maar voor wie het allemaal net iets minder goed is uitgedraaid. Ik wil mijn verhaal vertellen, zonder schaamte te voelen. Misschien is het herkenbaar voor sommigen. Misschien vinden ze mij een zaag, en dat is ook oké. Maar dat verhaal moet er eens uit. En dat ik mijn eigen hoofdrol kan spelen, is mooi meegenomen. (lacht)

Toen ik je dit interview aan de telefoon voorstelde, leek je emotioneel te worden. Omdat je in het aanschijn van de dertig jaar blijkbaar vaststelde dat je nog nooit in zo’n lijstje had gestaan. Ik was vrij zeker dat het een soort cynisch grapje van jou was. Maar ondertussen twijfel ik.

Heylen: Echt?

Eh, mijn excuses?

Heylen:Ik was bloedserieus.

Vanwaar de emoties?

Heylen: 39-jarige Jennifer zal ongetwijfeld lachen met 29-jarige Jennifer, maar ouder worden maakt me zeer angstig. Ik heb nu al schrik om oud en irrelevant te worden. Wat helaas voor vrouwen sneller lijkt te gaan dan voor mannen. (denkt na) Onlangs werd ik gevraagd om een moeder te spelen. ‘O fijn, ik ben dol op kinderen’, zei ik. ‘Is het een peuter? Een kleuter?’ Bleek het om een zeventienjarige puber te gaan. Welke vrouw van 45 wordt er nu niet onzeker als ze late twintigers veertigplussers ziet spelen op tv? Beeldvorming is belangrijk. Die dingen gebeuren niet in een vacuüm. Of denk aan Leonardo DiCaprio, die ‘gracieus ouder’ mag worden, als een goeie wijn, terwijl zijn vriendin gewoon 25 jaar blijft. Hij vervangt ze gewoon om de haverklap. ‘Ja maar, niet alle mannen zijn zo’, zei een kennis me recent nog. Tja, omdat jij die kans waarschijnlijk niet krijgt, vriend. Als je op restaurant enkel vol-au-vent kunt krijgen, dan eet je met veel plezier vol-au-vent. Maar wie uit de hele menukaart kan kiezen, gaat toch altijd voor het jong kieken.

***

‘Ma eih!’

Dat er online nog niet zoveel over haar te vinden valt, had ik gezegd.

‘Echt, eih!’

En zodoende waren we voor het eerst sinds lang tot de absolute bodem van een Googlesearch geraakt.

‘Gadver! Waar is mijn gsm? Ik ga dat nú opzoeken.’

Die bodem is blijkbaar: de voeten van Jennifer Heylen op Wikifeet.com, ’the collaborative celebrity feet website’.

‘Ah, bon. 4,5 op 5? (scrolt) Mijn god, dat zijn inderdaad keimooie screenshots van mijn voeten.’

Wat was dit even een emotionele rollercoaster.

Heylen: Als dit het ergste is wat er online te vinden valt, valt het nog wel mee, toch? Je kunt het slechter treffen als actrice. Want plots ben je publiek domein en beland je op louche sites.

Anne-Laure Vandeputte, met wie je in Bathroom Stories speelde, bedacht zich dit jaar iets gelijkaardigs in De Standaard: ‘Je wordt niet meer beschermd door de fictie. Je bent niet meer dat personage. Jouw eigen naam staat onder die naaktfoto.’

Heylen:(knikt) En voor mannen is dat allemaal niet zo heel erg. Mannelijke naaktheid wordt vaak minder geseksualiseerd en gecommercialiseerd dan die van vrouwen. Maar de befscène met Mila Kunis en Natalie Portman? Staat op Pornhub. Alle stomende scènes van Adèle Exarchopoulos en Léa Seydoux in La vie d’Adèle? Pornhub. Daarom bedank ik voorlopig ook vriendelijk voor seksscènes. Misschien is dat iets voor op latere leeftijd. Als het niemand nog boeit. Er zijn bovendien al onnodige seksscènes genoeg, ook in Vlaamse reeksen.

‘In Capitani, waar ik – alweer – een hoer speel, werkten ze met stand-ins voor alle naaktscènes. Ik viel achterover. Ik wist niet eens dat dat een optie was. Ondertussen heeft Jonas Govaerts het me ook voorgesteld voor Hazard. Heel fijn. Ik hoop dat het in de toekomst op elke set bespreekbaar wordt, zonder dat als divagedrag te zien. (dramatisch) Ik wil gewoon stand-ins voor seksscènes en Capri-Suns, is dat nu echt zoveel gevraagd? (lacht)

De getuige: regisseur Adil El Arbi

‘Ik herinner me nog dat ik al onder de indruk was van On attend (2016) van Dimitri Sterkens, haar eerste kortfilm. Ik kende haar al langer, maar daar zag ik dat ze ook kon acteren: je vergat meteen dat je naar Jennifer aan het kijken was. Ondertussen hebben we samengewerkt voor de serie Grond, maar in Rebel, onze volgende Belgische film, zal ze echt een grote rol spelen. Een heel sterke, grave rol die haar origine ook overstijgt.

‘Ik werk graag met actrices die geen klassiek parcours gelopen hebben, maar wel barsten van energie, ambitie en leergierigheid. Zoals Jennifer dus. Ook bij haar voelde je heel snel: drop haar in de juiste plek en die knalt. Ze heeft ook grote sprongen gemaakt sinds die kortfilm. Ze heeft leren luisteren, tegenspel leren geven en ze blijft zichzelf verbeteren met extreem perfectionisme. Ik denk niet dat ze al ooit een take heeft gehad die ze zelf echt goed vond. (lacht) Geen idee of dat er ooit nog uit gaat.’