Tobias Cobbaert schrijft wekelijks over wat hem wakker houdt. Of net niet.
Om de zoveel tijd kiest het Facebookalgoritme een willekeurige groep uit om me constant onder de neus te schuiven. Zo was er een periode dat de groep ‘Onze Gemiste Dierbaren’ me op de hoogte hield van welke willekeurige Vlamingen er allemaal overleden waren. Daarvoor was het ‘Dutch Metalheads’, waar alle langharigen van de Benelux zichzelf voorstelden en vertelden welke festivals ze die zomer gingen bezoeken. Ooit was er eens een maand waarin ik enorm veel heb bijgeleerd over het houden van kippen omdat mij verschillende groepen uit die hobbywereld werden aangeraden. De willekeur van het algoritme is voor mij een van de weinige redenen om actief te blijven op Facebook, want ik tuimel van de ene verbazing in de andere.
De laatste weken ben ik onvrijwillig in de wereld van ‘Photoshop request’ terechtgekomen, een groep waarin Vlamingen foto’s delen waar ze iets aan willen veranderen. Omdat ze zelf niet begaafd zijn met Photoshop, hopen ze daar anderen te vinden die hun foto kunnen bewerken tot het gewenste resultaat.
Vaak levert dat vooral grappige momenten op. Een kale man die in de groep vraagt of iemand hem een weelderige haardos kan geven, bijvoorbeeld. Of een vrouw die voor haar zwembad poseert en vraagt of er iemand een dolfijn in kan laten zwemmen. Onlangs zag ik een foto van een werf waarbij iemand vroeg of de fotoshoppers een grote put in de grond wilden steken – niet zeker welke aannemersfraude daar precies aan het gebeuren is, maar ik ben geïntrigeerd.
Een onbenullige facebookgroep is voor mij een caleidoscoop van het menselijke leven geworden.
Hoe meer Photoshop requests ik zie, hoe vaker er echter ook tragische verhalen achter lijken te schuilen. Zo deelde iemand een familiefoto in de groep. ‘Mijn vader zou deze graag laten inkaderen voor zijn verjaardag, maar enkel als de omcirkelde dame verwijderd kan worden.’ Zonder dat het expliciet benoemd werd, kreeg ik een verhaal te lezen over voorbijgaande liefde en de manieren waarop familiedynamieken veranderen. Bij andere berichten hoef je minder tussen de regels te lezen, zoals wanneer een moeder een foto van zichzelf en haar overleden zoon deelt en vraagt of ze van het beeld een omhelzing kunnen maken.
Op die manier is een onbenullige facebookgroep voor mij een caleidoscoop van het menselijke leven geworden. Mensen leggen de belangrijkste momenten uit het leven graag op beeld vast, en dankzij het algoritme heb ik toegang gekregen tot een eindeloze fotogalerij die de hoogte- en dieptepunten vastlegt van mij onbekende personen. Met behulp van Photoshop proberen ze de onveranderlijke realiteit om te buigen. Een beeld zegt meer dan duizend woorden, en dankzij Photoshop kan het ook liegen. Zo lijkt het alsof iemand nooit deel heeft uitgemaakt van een familie en geen wonden heeft achtergelaten, of alsof iemand niet echt kaal is – want ook in die ludieke vraag schuilt uiteindelijk ontevredenheid met hoe het leven iemand heeft toegetakeld.
Als je van deze column één iets onthoudt, laat het dan dit zijn: let op wanneer je foto’s van putten in je werf te zien krijgt.
