‘Dit jaar gaan we finaal en integraal stoppen met het commentaar geven op andere mensen hun uiterlijk’

Paul Baeten is schrijver van romans en tv-reeksen – vorig jaar nog Twee zomers op Eén. Elke week bijt hij zich hier vast in maatschappij en popcultuur.

Met één ding gaan we dit jaar finaal en integraal stoppen, en dat is met het commentaar geven op andere mensen hun uiterlijk, of het nu over hun lichamelijke kenmerken of kleding gaat.

Er is altijd een laatste druppel in de emmer der ergernissen en dit was voor mij die druppel: meerdere ‘journalistieke stukken’ over een outfit van koningin Mathilde, die een kleedje had aangetrokken dat rood en roos combineerde.

Ik zal even wachten tot iedereen terug op adem is gekomen want ik begrijp dat na oorlogen, aardbevingen en daklozencrises dit wel even hard durft binnen te komen.

Had zij dan geen enkel besef meer? Waar was deze vrouw in godsnaam mee bezig? Wie helpt dit roerloze wrak in de zee van ’t blauwe bloed?

De film The Devil Wears Prada heeft veel stukgemaakt voor hoe we mode beleven. Een monoloog, verdomd overtuigend gebracht door Meryl Streep, doet daarin uit de doeken hoe mode in elke vezel van ons zijn zit en hoe ‘gewoon kleren’ nooit maar ‘gewoon kleren’ zijn. Het zijn verhalen, codes, machtsverhoudingen, het is politiek, geschiedenis, economie en seksualiteit allemaal samengeperst in leren broeken, plooirokken, clutches en bucketbags.

En dat zal allemaal wel. De Queen was bekend om haar ‘mening te uiten’ via haar kleren. Nu blijkt princess Kate hetzelfde te doen. Zelensky heeft straks een jaar dezelfde militaire trui aan. Elke politicus die een overstroming gaat bezoeken, heeft de das uit gelaten en de mouwen opgestroopt, al dan niet in combinatie met de iets te grote regenjas of de bodywarmer. I get it: allemaal heel spectaculaire codes, wow.

Maar vooral bullshit. De mening van de Queen in haar lelijke kleren kon niemand schelen, die van Kate nog minder. Poetin heeft zich niet teruggetrokken nadat hij die trui van Zelensky had gezien en de mensen van wie de kelder onder water staat, hebben niks aan de afgestroopte das van de minister. Als mode ergens iets over vertelt, dan vooral over de drager ervan en hoe die zichzelf ziet.

Meer dan kleur, fit of form, lijkt mij de relevante vraag: werden mijn kleren door kinderen of slaven gemaakt? Is het antwoord nee, dan zijn er geen extra vragen, veel plezier en voel je goed.

Dan, wat alles onder de kleren betreft. Wie eens goed wil lachen, moet mij maar eens googelen. In de lang geleden jaren waarin ik literaire godenzoon van Vlaanderen speelde en vaak gefotografeerd werd, had ik helaas ook last van depressies en angstaanvallen, met onder andere als gevolg dat ik haast niks meer at. Dat zie je op die foto’s, die nu vooral bron zijn van een mopje nu en dan. Wat ik kan hebben, maar ik herinner me wel hoe het was om elke dag opmerkingen te krijgen over mijn uiterlijk. Wat heel soms leuk is, maar eigenlijk meestal niet.

Het lichaam is ook maar een uithangbord voor wat er zich vanbinnen afspeelt. Niemand dacht na de zoveelste ‘hey dikke’: goh, misschien moet ik maar ’s in therapie of mijn slechte relatie eindelijk stopzetten. Dus laat mensen gerust, kijk naar jezelf en naar je lief, val me niet lastig met wat een of andere royal droeg en bereid je stilaan voor op de oorlog. Dank u.