‘De verandering moet nu komen in het systeem. Zodat we kunnen spreken van voor en na Sanda Dia’

Paul Baeten is schrijver van romans en tv-reeksen – vorig jaar nog Twee zomers op Eén. Elke week bijt hij zich hier vast in maatschappij en popcultuur.

Op sommige momenten voel je de ziel van een volk. In België gebeurt dat niet vaak. In eerste instantie omdat er amper sprake is van een volk, maar misschien ook omdat we een eerder asociale bende zijn, zonder een vervelend inlevingsvermogen dat verder gaat dan de eigen straat.

Er moet al gescoord worden op een EK voor er wat vlaggen verschijnen en we hier en daar in de media het vreselijke woord ‘belgitude’ in onze maag gestompt krijgen. Als de ziel opleeft, is het meestal in het seizoen van de worstjes op de barbecue en de pinten in de frigo. Engeland wordt gevat in de woorden van Shakespeare, Frankrijk in die van Victor Hugo, België in die van Devos Lemmens hun reclame voor mayonaise.

Een andere keer waarop het volk sprak, was na de complete fuck-up van het walgelijke Dutrouxdossier. Er is namelijk in eender wat voor samenleving altijd een punt waarop er zo veel onkunde en onrechtvaardigheid zichtbaar worden dat mensen stoppen met scrollen en gapen om hun stem te gebruiken en verandering te eisen.

Ik kan me niet inbeelden dat de manier waarop de zaak rond Sanda Dia werd beslecht geen verandering in gang zet. De straffen zijn door hun beledigende lichtheid een aanfluiting van elke vorm van gerechtigheid.

Weinigen hebben sympathie voor rijkeluiskinderen. Zeker niet als ze van het rotverwende type zijn, en al zeker niet als ze daar zonder schaamte hun handelsmerk van maken. Wanneer mensen zichzelf als de elite beschouwen die niet alleen de regels mag ontlopen maar ze ook nog ’s zelf bepalen, dan zit je niet alleen met compleet onuitstaanbare individuen, maar ook met een gevaar voor de werking van democratie en gerecht.

Wij zijn geen maatschappij die door een elite wordt geleid, en daar zijn we vrij uniek in ten opzichte van een paar buren. De Fransen en de Britten halen elk jaar hun leiders uit dezelfde twee verwaande dure scholen en houden de facto klassenmaatschappijen in werking die al eeuwen bestaan en waarschijnlijk nog niet meteen zullen verdwijnen.

Het voordeel aan België: we zijn allemaal simpele boeren. Dat een paar van die simpele boeren uit de ‘Antwerpse rand’ (mooi woord voor Vlaamsbelangistan) zich beter voelen omdat mama een of andere kutjob in een deux-pièceke doet en papa met een Maserati naar zijn maîtresse rijdt, is lachwekkend. Dat deze mensen de praat uitslaan die ze uitslaan, is compleet idioot maar helaas ook zo bitter dat je ervan moet kotsen. En wie denkt dat er in die kringen geen racistisch gedachtegoed heerst, die gelooft ook dat roken gezond is.

Dus ik snap en voel de afkeer voor dat volkje. Mocht het Sanda Dia terugbrengen, dan mochten al die klojo’s voor mijn part een jaar aan de schandpaal op de Grote Markt.

Eikels gaan eikels blijven. De verandering moet nu komen in het systeem, zodat we kunnen spreken van voor en na Sanda Dia. Want wat deze zaak op trieste manier aan het licht bracht, is dat het gerecht nog steeds te veel een systeem is om de elite te beschermen in de plaats van een katalysator voor gerechtigheid. Vernieuw de regels, stop de waan van de zelfbenoemde elite.