Zoeter dan Gaidaa zal soul deze zomer niet klinken

Miljoenen streams heeft ze al, maar door de pandemie heeft ze haar honingzoete soul nog nooit live voor een publiek kunnen brengen. En daar is ze behoorlijk zenuwachtig over. Wedden dat de Nederlands-Soedanese Gaidaa binnenkort op Gent Jazz bewijst dat ze op een podium even betoverend is?

Het begon allemaal toen Gaidaa Anwar Ali op het vermaarde YouTubeplatform Colors een nummer speelde. Sindsdien doet haar naam de ronde bij al wie zijn jazzy soul het liefst honingzoet heeft. Dat nummer, Morning Blue, was geïnspireerd door de massaprotesten in Soedan in 2018 en 2019. Gaidaa leek geboren om met haar stem de hele wereld te zalven.

Haar beide ouders zijn Soedanees. Ma is psychiater, pa de medestichter van Igd al-Jalad, een populaire band met kritische en politiek geladen teksten – dat engagement heeft Gaidaa alvast geërfd. Hij kwam daardoor in de problemen en vertrok met zijn gezin als politiek vluchteling naar Nederland.

Dochter Gaidaa werd geboren in Venlo en groeide op in het Eindhovense stadsdeel Gestel, ’tussen andere expatkinderen met een identiteitscrisis’. Ze zat er op de internationale school. ‘Ik vond geen aansluiting bij Nederlandse kinderen, maar evenmin bij de Soedanese gemeenschap. De schoolbubbel was mijn wereld. Ik was verward, maar wel gelukkig.’

Zo werd voor haar het Engels ook van kindsbeen af de voertaal. Heel soms floept ze er een Nederlandse zin uit wanneer we haar spreken. Gaidaa praat overigens graag. En véél. ‘Ik ben altijd al een aandachtstrekker geweest’, grinnikt ze. ‘Ik was vroeger hella loud, dus maanden mijn ouders mij voortdurend aan om stil te zijn. Telkens wanneer mijn vader zijn camera bovenhaalde, schakelde ik prompt in poseermodus. Ik wilde altijd in het middelpunt van de belangstelling staan.’

Gaidaa had als kind maar één wens: zangeres worden. Onder invloed van de Amerikaanse singer-songwriter Tori Kelly nam ze de gitaar ter hand. Justin Bieber stond in die prille periode ook hoog bij haar aangeschreven. Later ontdekte ze Lauryn Hill en India Arie. ‘Mijn ouders kenden mijn wens, maar tot voor kort probeerden ze mij op andere ideeën te brengen. Soedanezen hechten veel belang aan een diploma, als statussymbool om je familie trots te maken. Ze hadden mij liever journalist of documentairemaker zien worden dan zangeres.’

Ondertussen is Gaidaa 22. Ze heeft net haar tweede jaar aan de Herman Brood Academie in Utrecht afgerond in de richting hiphop. Daarvoor had ze een bachelor International Media and Entertainment geprobeerd, maar die opleiding had ze na twee jaar gestaakt. ‘Mijn mama was in alle staten. Ze wil dat ik een vangnet heb voor als mijn carrière op niets uitdraait. Deze keer móét ik mijn studie dus wel afmaken. Anders doet mijn mama mij iets aan’, lacht ze breed.

Is het niet ironisch dat een vader die muzikant is je liever een andere weg ziet bewandelen? ‘Tot voor kort heb ik het er nooit met hem over gehad. Ik kon alleen maar denken: moet jij mij niet aanmoedigen in plaats van me af te remmen? Maar onlangs vroeg een journalist in een interview of ze mijn pa iets mocht vragen: “Meneer, hoe staat u tegenover Gaidaas carrière?” Hij antwoordde: “Ik kén de muziekindustrie. Ik wil niet dat mijn dochter moet ploeteren om te overleven. Of dat ze in de problemen komt omdat ze voor haar mening opkomt. Maar Gaidaa krijgt meer kansen dan dat ik ooit heb gekregen. Ik wil mijn dochter daarin steunen.” Ik moet nog steeds huilen als ik eraan denk.’

In 2018 was ze voor het eerst te horen op A Storm on a Summers Day, een single van de Armeens-Nederlandse producer Full Crate, intussen goed voor 12 miljoen streams op Spotify. Sindsdien gaat het hard voor Gaidaa. ‘2019 was een belangrijk jaar’, legt ze uit. ‘Ik maakte mijn ouders wijs dat ik naar de les ging, maar in de plaats daarvan ging ik naar Amsterdam en andere steden om te netwerken. Ik ontmoette in die periode producers en muzikanten en nam er deel aan studiosessies.’ Ze tourde vervolgens als achtergrondzangeres met de Jamaicaanse zanger-saxofonist Masego en kreeg, net voor de zomer van dat belangrijke jaar, een uitnodiging van Colors, een van de grootste livemuziekkanalen op YouTube, dat eerder ook al illustere namen als Billie Eilish en Angèle mee onder de aandacht bracht. ‘Het enige wat ik kon denken, was: how the fuck did I end up here? Ik lijd aan het oplichterssyndroom: ik kan niet vatten wat mij overkomt en waarom het mij overkomt.’

Een klein jaar geleden bracht Gaidaa dan haar eerste ep Overture uit, met heupwiegende soul over kwetsbaarheid, persoonlijke groei en vrijheid maar die zich ook uitstekend leent tot een Aperol-spritz onder een zwoele zomerzon. De Spotifystatistieken leren dat haar muziek goed beluisterd wordt van Amsterdam over Londen en Parijs tot Sydney. Maar opmerkelijk: dat heeft Gaidaa nog nooit live voor een publiek kunnen uittesten. ‘Mijn grootste angst is dat mijn carrière zich enkel op het internet afspeelt, en door de pandemie is die nachtmerrie werkelijkheid geworden.’

Deze zomer komt de nachtmerrie ten einde: Gaidaa staat op Gent Jazz, op North Sea Jazz en op Down the Rabbit Hole. ‘ I’m really excited to see humans. Het idee dat échte mensen mijn muziek kennen, gaat mij rust brengen.’