Van Cher tot Dove Cameron: diva’s en hun al dan niet opzettelijke ‘gay anthems’

Boyfriend van zangeres-actrice Dove Cameron gaat viraal op TikTok als ‘gay anthem’. Dat was ongetwijfeld Camerons insteek, maar dat geldt niet voor elk nummer dat die titel krijgt.

In Born this way, True Colorsen Boyfriend schreeuwen Lady Gaga, Cyndi Lauper en Dove Cameron het van de daken dat homoseksualiteit dik oké is. ‘No matter gay, straight, or bi, lesbian, transgendered life, I’m on the right track, baby I was born to survive’, klinkt het bijvoorbeeld in Gaga’s hit. Of in die van Dove Cameron: ‘I can be a better boyfriend than him’. Camerons single verovert al een dikke week een plaatsje in de wereldwijde top 50 en werd ondertussen zo’n half miljoen keer gebruikt in TikTok-video’s. Zonder dubbele bodem onthullen de teksten en bijpassende videoclips, Madonna-gewijs, meteen hun boodschap. Het is daarom niet verwonderlijk dat deze nummers het tot gay anthem, of homo-hit schopten. Dat zijn nummers die in de LGBTQ+-gemeenschap erg populair zijn, omdat ze – al dan niet opzettelijk – homorechten steunen. Zowel op pride evenementen als in drag shows, optredens van drag queens, vormen de nummers een niet te missen element.

Onopzettelijke homo-hits

Elk jaar zijn er een vijftal nummers die de titel van gay anthem krijgen. De meerderheid daarvan is echter niet met die opzet geschreven. Enkele decennia geleden waren het bijvoorbeeld de grote hits I will survive van Gloria Gaynor en I’m coming out van Diana Ross die enorm aansloegen bij de LGBTQ+-gemeenschap. Hoewel die laatste makkelijk dubbelzinnig te interpreteren valt, had geen van beide zangeressen de intentie om en homo-hit te maken. Nile Rogers en co-producer Bernard Edwards hadden voor I’m coming out wél die intentie in hun achterhoofd, nadat ze merkten dat Ross aansloeg bij een publiek van drag queens, maar verzwegen de onderliggende boodschap voor de zangeres. Zelfs in Over The Rainbow uit The Wizard of Oz wisten queers, benaming voor mensen die niet hetero en/of niet cisgender zijn, uit de late jaren ’30 steun en toeverlaat te vinden. Wellicht omdat de regenboog het symbool is van LGBTQ+.

Recentere voorbeelden van onopzettelijke homo-hits zijn Break Free van Ariana Grande, queer-icoon van haar generatie, Physical van Dua Lipa en Rain on me van Lady Gaga en Ariana Grande. Ook elk nummer dat het tot de playback strijd van de Amerikaanse travestietenshow Rupaul’s Dragrace haalt, leeft daarna ongetwijfeld verder als homo-hit.

De progressiviteit van diva’s

Hoe schoppen deze nummers het dan onopzettelijk tot homo-hit? Een eerste verklaring is te vinden in het publiek van de zangeressen. Elke fanbase heeft zijn verschillen, maar het grote aandeel queer-personen in het publiek van elke diva valt niet te ontkennen. Van Gaynor tot Grande, van Lauper tot Lipa, de zangeressen zijn met hun esthetiek, vrouwelijkheid en machtig sterke stem telkens dé diva’s van hun generatie. Ze stralen zowel kracht als pracht uit en lijken daarmee de LGBTQ+-gemeenschap, naast vele anderen, te inspireren.

Ook het strong independent woman-gehalte van de diva’s en hun nummers veroveren vele queer harten. Zo bezingen Destiny’s Child in Survivor en Cher in Strong Enough het overkomen van een relatiebreuk, zingt Katy Perry in Firework over het winnen van zelfvertrouwen en omarmen Britney Spears en The Pussycat Dolls in Gimme More en Buttons hun seksuele verlangens. Zulke onderwerpen maakten elk in hun tijd deel uit van de progressieve evolutie naar de maatschappij waar we vandaag nog steeds naar streven, waarin elke persoon evenwaardig is en mag zijn wie die wil zijn. In die progressieve onderwerpen vinden queers een betekenisvolle boodschap.

Hetero homo-iconen

Naast diva’s maakte ook menig man de voorbije jaren homo-hits. Lil Nas X scoorde hoog met zijn album Montero, waarop de gelijknamige hit staat, alsook Industry Baby. Ook Troye Sivan is al enkele jaren een icoon in de LGBTQ+-gemeenschap. Soms in jurk en hakken, dan weer in kostuum weet de Australische zanger met zijn nummers, zoals Bloom, regelmatig de titel van gay anthem te ontvangen. Niet te vergeten is sir Elton John, die op 74-jarige leeftijd nog steeds het grootste homo-icoon ter wereld is en met nummers zoals Philadelphia Freedom ook een groot queer publiek in beweging bracht.

Op zich zijn de onderwerpen waarover ze zingen dezelfde als die van de diva’s. In Industry Baby viert Lil Nas X zijn grote zelfvertrouwen, Sivan zingt over de liefde en Elton John over het aanvaarden van homoseksualiteit. Dat plus het feit dat deze mensen ook echt queer zijn maakt van hen grote voorbeelden voor de LGBTQ+-gemeenschap. Waar diva’s en hetero mannen, met veel appreciatie, slechts kunnen ondersteunen, kunnen deze queer-zangers ook écht hun gemeenschap representeren.

Toch blijft dat aandeel mannen, alsook het aandeel effectieve queers in de geschiedenis van de gay anthems, eerder klein. Vrouwelijke homo-iconen die zelf queer zijn, zoals Ashnikko en SOPHIE , moeten we zelfs underground gaan zoeken. Toevallig of niet zijn vooral hetero vrouwen vertegenwoordigd in die geschiedenis. Ariana Grande werd bijvoorbeeld door Billboard uitgeroepen tot queer-icoon van deze generatie. Zelf vindt ze dat het grootste compliment dat ze kon krijgen, maar niet iedereen was daar zo blij mee. ‘Wauw wat progressief, ik ben zo blij om in een wereld te leven waarin verdomme een hetero meisje een queer-icoon kan zijn ‘, luidt het sarcastisch op Twitter.

Een stap te ver voor sommigen, maar het merendeel van de LGBTQ+-gemeenschap lijkt toch nog steeds de diva’s als homo-iconen te kiezen. Één juiste verklaring daarvoor bestaat niet, maar het speelt wel mee dat deze vrouwen al een langere tijd vechten voor gelijkheid. Initieel ging het over gelijkheid tussen mannen en vrouwen, maar de lijn naar gelijkheid in het algemeen, ook tussen hetero- en homoseksuelen is makkelijk door te trekken in hun muziek. Wellicht is het hun vechtersimago, in combinatie met hun esthetiek en hun zichtbare ondersteuning voor de gemeenschap die het grote aantal gay anthems met een hetero-vrouwelijke naam eronder verklaren.