Robert Plant & Saving Grace in het Koninklijk Circus: als lava in de buik van een ontwakende vulkaan

Ten tijde van Led Zeppelin werd Robert Plant als een bona fide rockgod beschouwd. Gelukkig was hij zo slim zich daarna weer onder de gewone stervelingen te begeven. Zijn vitaliteit heeft het alvast niet aangetast: zijn passage met Saving Grace in het Koninklijk Circus was er één waar menige jonge muzikant een puntje aan kon zuigen.

Herhaling doodt de creativiteit. Dat weet Plant als geen ander. Waar veel van zijn generatiegenoten hun verleden met de toekomst verwarren en telkens weer hetzelfde voorspelbare kunstje opvoeren, zoekt de 76-jarige zanger onverdroten het muzikale avontuur op. Daartoe omringt hij zich bij voorkeur met (relatief) jonge honden die hem blijven uitdagen en hem helpen zijn auditieve kleurenpalet uit te breiden. Ook al behoorde Led Zep destijds tot de grondleggers van wat later tot heavy metal zou uitgroeien, sinds de dood van drummer John Bonham is het voor de artiest een afgesloten hoofdstuk. 

De jongste decennia hield Robert Plant tijdens zijn vele reizen ogen en oren wijd open en verdiepte hij zich in de meest uiteenlopende genres en tradities. In zijn muziek onderzoekt hij bijvoorbeeld het verband tussen Keltische folk en Noord-Afrikaanse grooves of verbindt hij tonaliteiten uit het Verre Oosten met Amerikaanse blues, country, gospel of bluegrass. Dat exploratieproces voerde hij met de hulp van groepen als The Strange Sensation, Priory of Brion, Band of Joy, The Sensational Space Shifters en, sinds 2019, met Saving Grace. 

Dat laatste is een wendbaar gezelschap dat uitsluitend uit virtuozen bestaat. Zo is Oli Jefferson een voortreffelijke drummer-percussionist en buigen Tony Kelsey en Matt Worley zich samen op fenomenale wijze over zowat alles wat snaren heeft. Sinds kort kwam ook cellist Barney Morse-Brown de rangen van Saving Grace vervoegen, zodat de sound van de band, sinds zijn vorige passage in Antwerpen, amper zes maanden geleden, alweer aanzienlijk is geëvolueerd.

Subtiliteit en nuance 

Plant, die zich vroeger vooral deed opmerken met zijn hoge gekrijs, blijkt de kunst van de vocale zelfbeheersing steeds beter te beheersen. Het maakt hem niet alleen tot één de beste rockzangers van dit tijdsgewricht, het leidt er ook toe dat hij zich dezer dagen bij voorkeur met vrouwelijke collega’s omringt. 

Zo nam hij twee wonderlijke langspelers op met Alison Krauss en werkt hij vandaag met Suzi Dian, die bij Saving Grace niet alleen accordeon speelt, maar ook over warme, soepele stembanden beschikt waar Plant de zijne graag tegenaan vlijt. Soms lijken hun beide stemmen haast ongemerkt met elkaar te versmelten, wat steevast uitmondt in subtiliteit en nuance. Het verklaart ook waarom Robert Plant, ondanks zijn sterrenstatus, stadions of reusachtige sportpaleizen mijdt als de pest en alleen nog in intieme theaters figureert.

Uiteraard hoefde je er geen moment aan te twijfelen voor wie de toeschouwers een -peperduur- kaartje hadden aangeschaft. Maar hoewel zijn charisma intact was, stelde Plant zich in Brussel altijd bescheiden en benaderbaar op. Saving Grace is dan ook een echte band waarin alle leden gelijkwaardig zijn en samen een verhaal vertellen. Dat bestaat onder andere uit bewerkte, soms eeuwenoude traditionals, type The Cuckoo (waarin mandoline en banjo het voortouw namen), As I Roved Out (dat vol zat met onverwachte stroomversnellingen en vervaarlijke draaikolken) of Two Cats, een op walsbenen geplant bluegrassnummer dat Robert Plant leerde van Ralph Stanley, een grootmeester uit het genre.

The Soul of A Man was een flard gospelblues, bekend van Blind Willie Johnson, voortreffelijk gezongen door Matt Worley. En in het aan Hedy West toegeschreven 500 Miles, waarmee de set in het Koninklijk Circus opende, speelden banjo en cello op een spannende manier tegen elkaar op. De geestdrift van het publiek kende echter vooral ongekende hoogten wanneer Saving Grace zich aan drastisch verbouwde klassiekers van Led Zeppelin waagde. Four Sticks, voort gestuwd door een dodelijk efficiënte riff, kolkte als lava in de buik van een ontwakende vulkaan en zowel The Rain Song als Friends dienden zich aan als lappen powerfolk waarin niet zelden sprake was van Oriëntaals design. Dat laatste gold trouwens ook voor Down to the Sea, een nummer dat in 1993 voorkwam op de lp Fate of Nations.

Organisch en eigenzinnig

Suzi Dian kreeg regelmatig een plekje in de schijnwerpers en maakte indruk met een doorvoeld Orphan Girl, oorspronkelijk van Gillian Welch, en het van Neil Young geleende maar kunstig herknede For the Turnstiles. Plant en zijn gezellen waren van vele markten thuis, dus aan variatie was er tijdens de set zeker geen gebrek. Everybody’s Song van Low klonk energiek en overweldigend, Angel Dance van Los Lobos kreeg voor de gelegenheid een Keltisch randje en het fraaie It’s A Beautiful Day, Today, een song van Moby Grape uit 1968, gaf aan dat de Californische tegencultuur destijds aan Robert Plant niet ongemerkt voorbij was gegaan. Volgens de zanger zal het op de eerste plaat van Saving Grace prijken, maar die wordt al jaren aangekondigd en heeft nog steeds geen officiële releasedatum. Het enige wat Plant wist te melden is dat ze ‘op een dag’ het licht zal zien.

Gallows Pole, over racistische executies in het Amerikaanse zuiden, en bekend van Lead Belly, klonk in Brussel anders dan op Led Zeppelin III, maar zeker niet minder wervelend. Tot slot verzamelden de groepsleden zich allemaal rond één microfoon voor een a capella-versie van And We Bid You Goodnight, een oude folksong die ook The Grateful Dead al op hun repertoire hadden staan. 

Dat de avond voornamelijk in het teken stond van covers, mocht de pret niet drukken. De vertolkingen van Robert Plant & Saving Grace klonken zo organisch en eigenzinnig dat de songs ter plekke een nieuwe betekenis kregen. Het publiek werd getrakteerd op een gulle portie exotisch getinte Americana waar het zich met plezier een indigestie aan luisterde. Amper een week na de opmerkelijke doortocht van Van Morrison bewees dus ook die andere veteraan, Robert Plant, dat er op creativiteit geen leeftijd staat. Laat dat pensioen maar komen.