Oren Ambarchi presenteert een meditatieve soundtrack bij de Slovaakse western ‘Dragon’s Return’

Dragon’s Return werd omgeschreven als ‘een beetje alsof Tarkovsky een western zou maken’. Het was vooral Oren Ambarchi’s nieuwe soundtrack, die een beetje klonk als een donkerdere Ennio Morricone, die de show stal.

Cultfilms komen in verschillende gradaties. Sommige bereiken na verloop van tijd zo’n groot publiek dat ze simpelweg klassiekers worden. Andere zijn dan weer zodanig niche dat ze het slechts met een handvol toegewijden moeten stellen. Tijdens Videodroom biedt Kunstencentrum een beetje van de twee aan om live van een nieuwe soundtrack te voorzien. Vorige week waren er bijvoorbeeld voorstelling rond Donnie Darko en Night of the Living Dead, titels die iedereen die een beetje met film bezig is op z’n minst al heeft gehoord. En dan is er Dragon’s Return, een Slovaakse traditie die amper buiten Oost-Europa gekend is.

Het project is geboren doordat Claire Rousay vorig jaar op Videodroom een nieuwe soundtrack bracht bij de Slovaakse animatiefilm The Bloody Lady. Dit project werd mogelijk gemaakt dankzij de medewerking van Ratislav Steranka van het Slovaaks Filminstituut. Bij de vertoning van The Bloody Lady liet hij vallen dat hij in zijn stoutste dromen ook graag een nieuwe soundtrack zou willen zien bij Dragon’s Return van Eduard Grečner.

In deze film heerst er opschudding in een dorpje wanneer de mysterieuze ‘Dragon’ terugkeert. Deze man was ooit een inwoner van hetzelfde dorp, maar werd jaren geleden verstoten. Met zijn terugkeer gaan een hoop ongelukken gepaard, zoals een grote droogte die de oogst verpest. Diezelfde droogte veroorzaakt een bosbrand die ervoor zorgt dat het vee van het dorp onbereikbaar wordt. Dragon biedt zich aan als vrijwilliger om het vee terug naar het dorp te brengen, op voorwaarde dat hij daarna terug thuis mag wonen. De dorpelingen weten niet goed hoe te reageren: kunnen ze Dragon vertrouwen? Is hij de oorzaak van al deze onheilspellende gebeurtenissen, of is hij destijds onterecht verbannen?

Bij de Videodroomconcerten van vorige week werd er telkens reclame gemaakt voor Dragon’s Return. Daarbij werd de film telkens beschreven als ‘een beetje alsof Tarkovsky een western zou maken’. Dat schept misschien iets te hoge verwachtingen. Grečners film kent niet dezelfde spirituele diepgang als pakweg Stalker, en ook qua beeldenkracht moet deze Slovaakse cultfilm het onderspit delven. Toch houdt de vergelijking steek. Grečner slaagt erin om zijn film claustrofobisch aan te doen voelen, ondanks dat die zich voor negentig procent in open velden afspeelt. Ook de doorleefde tragiek die doorheen het verhaal vloeit, doet denken aan de meester achter Solaris.

Grečner werd op de hoogte gesteld van de plannen om Dragon’s Return van een nieuwe soundtrack te voorzien. Hij was enthousiast, maar stond er wel op dat de beeldband van de film volledig verwijderd zou worden. Dat betekent dus dat niet alleen de oorspronkelijke muziek afwezig was, maar ook alle dialogen en omgevingsgeluiden. Een slimme zet, want daardoor kon de nieuwe muziek van Oren Ambarchi veel meer aandacht opeisen.

Ambarchi is een experimentele gitarist en multi-instrumentalist die al veel samenwerkingen aanging met lawaaimakers als John Zorn, Keiji Haino en Sunn O))). Tijdens Videodroom pakte hij het echter rustiger aan. Hij pakte Frederik Rasten mee, nog een avant-gardegitarist, en bracht een meditatieve soundtrack die inspeelde op de westernelementen van Dragon’s Return.

Vooral in het begin klonken Ambarchi en Rasten alsof ze een donkerdere variant op Ennio Morricones werk speelden. Ambarchi had enkele houtblazers meegenomen, waarmee hij een soort verdraaiing van de epiek uit The Good, the Bad and the Ugly nastreefde. Via elektronische biepjes en knarsjes leek hij dan weer het geluid van vogels na te bootsen, om het gebrek aan atmosferische klanken uit de film zelf te compenseren.

Toen de film vorderde en het mysterie aanzwol, werden de houtblazers opzij gescheven en focuste het duo zich volledig op gitaar en donkere elektronica. Ambarchi en Rasten zorgden voor een stroom aan meditatieve klanken die nooit stopte, maar ook nooit de overhand nam. De claustrofobische sfeer van de film werd aangedikt en de tragiek van Dragons verhaal werd steeds tastbaarder.

Op zich had de muziek los van zichzelf kunnen staan. Zonder beelden was dat gewoon een prima ambient-optreden geweest. Door deze klanken aan een onbekende, Slovaakse film te koppelen, wisten Ambarchi en Rasten Dragon’s Return echter naar een hoger niveau te tillen, en zo een onbekende film op een sterke manier aan een nieuw publiek voor te stellen.