Jessica Pratt nam je in de AB mee in een aanlokkelijke tijdscapsule

De Californische Jessica Pratt staat, op haar 37ste en na vier langspelers, eindelijk op de rand van de grote doorbraak. Met het onlangs verschenen Here in the Pitch oogst de zangeres overal lovende recensies en ook haar concert in de AB kon op flink wat belangstelling rekenen. En dat met muziek die nooit om aandacht schreeuwt, maar aanvoelt als een warm dekentje.

Op de keper beschouwd baden de liedjes van Jessica Pratt één voor één in een retrosfeer. Dat geldt ook voor de negen composities op haar nieuwe plaat, de eerste sinds het vijf jaar geleden verschenen Quiet Signs. Bij een eerste beluistering van Here in the Pitch zou je zweren dat het om een obscure parel uit de sixties gaat, die destijds om onduidelijke redenen aan de collectieve aandacht is ontsnapt. De songs klinken nog altijd subtiel, verfijnd en etherisch, maar zijn dit keer iets minder afgekloven. Twaalf jaar na haar debuut heeft Pratt haar geluidspalet voorzichtig verbreed, zonder aan haar vertrouwde idioom te verzaken. Wie zich door de chanteuse op sleeptouw laat nemen, stapt gewillig in een tijdscapsule.

Jessica Pratt is uitgerust met een ietwat excentrieke, kinderlijke stem, die tegelijk troostend en spookachtig aandoet. Net als Leonard Cohen, één van haar idolen, beroert ze bij voorkeur een klassieke gitaar met nylonsnaren, waarmee ze het fundament legt voor songs die weliswaar licht aanvoelen maar toch een zeker gewicht in zich dragen. En ook al zijn haar melodieën zelden dwingend, ze hebben het vermogen je bij iedere luisterbeurt wat meer te bedwelmen. 

In stilistisch opzicht verwijzen ze zowel naar de sensuele bossanova van Astrud Gilberto als de singer-songwriterpop uit Laurel Canyon, zowel naar de lofi-folk van Judee Sill en Vashti Bunyan als de classics van girl groups, type The Crystals en The Ronnettes. Al moeten we er eerlijkheidshalve aan toevoegen dat er in het laatste geval bij Pratt blijkbaar een fikse dosis kalmeermiddelen aan te pas zijn gekomen. Net als Brian Wilson en Phil Spector gebruikt ze de studio als een instrument. Alleen doet ze dat minder opzichtig dan haar legendarische voorbeelden. De zangeres is nu eenmaal niet het type dat op tafel slaat om aandacht op te eisen. Want waarom zou je roepen als je ook kunt fluisteren?

Verstild en ingehouden

Jessica Pratt leerde zichzelf op haar vijftiende gitaar spelen, vond een baantje in een platenzaak, maar nam op aanraden van haar vrienden ook enkele demo’s op. Eén ervan belandde bij Tim Presley van de band White Fence, die dermate onder de indruk was van wat hij hoorde dat hij speciaal een label oprichtte om Pratts eerste lp uit te brengen. De artieste laat zich aan de eisen van de muziekindustrie echter weinig gelegen liggen: ze werkt tegen haar eigen tempo en gooit meer weg dan ze uitbrengt. Here in the Pitch – het inktzwart uit de titel is een verwijzing naar haar wankele mentale gezondheid – is pas haar vierde plaat in twaalf jaar, al geldt ze meteen als haar beste.

In Brussel liet Jessica Pratt zich op het podium bijstaan door een heuse band. Toch klonken haar liedjes, ook met drie begeleiders, nog klein, verstild en ingehouden. De extra muzikanten stelden zich behoedzaam op, legden enkel spaarzame accenten. De percussionist verstond de kunst van het weglaten en beperkte zich tot een tik op een cymbaal of wat geritsel met een tamboerijn, terwijl de toetsenman het klavier leek te strelen met zijn handschoenen aan. Alles stond ten dienste van de minimalistische vormgeving, want ook zelf speelde Pratt liever een akkoord minder dan meer. De belangrijkste versiering was de tweede stem van de bassiste, die occasioneel ook gitaar speelde. Jammer dat bepaalde partijen -vooral dan de strijkers en de dwarsfluit- voor de gelegenheid uit een synth werden geplukt.

Eén en ander leidde tot een warm en helder klankbeeld, waarin de sterke melodieën en de fijnzinnige dynamiek opvielen. De even intieme als bedachtzame liedjes van Jessica Pratt stonden in het teken van verwondering en onbehagen, handelden vaak over het voortschrijden van de tijd en speelden zich af in Californië, met zijn prachtige natuur maar ook met zijn donkere mythologie. 

Lege ruimten

De helft van de songs was afkomstig uit Here in the Pitch, wat resulteerde in bloedmooie, heldere uitvoeringen van World On A String, het onweerstaanbare, naar Braziliaanse verten lonkende Better Hate, het met een spookachtig orgeltje gelardeerde Get Your Head Out of de door piano aangedreven torch song Empires Never Know. Pratt putte echter ook uit oudere platen als On Your Own Love Again (met Back, Baby als enige moment dat het kabbelende tempo versnelde) en Quiet Signs (bijvoorbeeld in het nadrukkelijk door Erik Satie bestoven As the World Turns of het dromerige Poly Blue).

Het klonk allemaal vrij spaarzaam en direct: Jessica Pratt schrok er niet voor terug in haar songs lege ruimten te laten. Ze liet zich op geen enkele uitbundigheid betrappen en mijmerde zacht voor zich uit, helemaal in zichzelf gekeerd, vaak meer prevelend dan zingend. Wél rekende ze in het hoopvolle The Last Year af met haar depressies: ‘I think it’s gonna be fine / I think we’re gonna be together / And the storyline goes forever’. 

Al bij al was het een prachtig concert, maar met 55 minuten, bis inbegrepen, toch ook aan de korte kant. Jessica Pratt sprak niet met haar publiek, waardoor haar set nogal afstandelijk aandeed. Bovendien herhaalde zich tussen twee nummers telkens hetzelfde ritueel: de zangeres zei ‘Thank you so much’, stemde haar gitaar bij, nam een slok water, woelde even door haar kapsel en vergewiste zich ervan dat haar begeleiders klaar waren om de volgende song in te zetten. Ook verzuimde ze het haar muzikanten voor te stellen en verdween ze zonder een woord van het podium. 

Zeker, dat deed geen afbreuk aan de kwaliteit van het gebodene, maar als toeschouwer had je veeleer het gevoel een kerkdienst bij te wonen dan een concert. We hebben niets tegen een beetje mysterie, maar qua entertainmentfactor scoorde Jessica Pratt in de AB echt wel minimaal. Want eigenlijk hadden we net zo goed thuis haar (uitstekende) platen nog eens kunnen opleggen.