Het barokke maximalisme van Arcade Fire werd in het Sportpaleis genekt door een stuitend slechte klankweergave 

Na niet altijd even geslaagde uitstapjes naar elektronische disco keerde het Canadese Arcade Fire dit voorjaar met WE terug naar de sound waar het achttien jaar geleden populair mee werd. In het Sportpaleis werd het bevlogen concert van het septet echter genekt door een bedenkelijke klankmix: haast iedere song ging ten onder in een modderige brij.

Na de briljante show van een jaar of vier geleden was de terugkeer van de band uit Montréal onder een slecht gesternte begonnen. Enkele dagen voor het startschot van zijn Europese tournee in Dublin werd immers bekend dat frontman Win Butler door drie jonge vrouwen en één non-binaire persoon beschuldigd werd van onder andere grensoverschrijdend gedrag, seksueel misbruik en het ongewenst sturen van dickpics. Butler huurde meteen een communicatiespecialist in, met de boodschap dat alles gebeurd was ‘met wederzijdse toestemming’.  

Uiteraard is iemand pas schuldig nadat hij is veroordeeld, maar het nieuws liet bij velen toch een bittere nasmaak na. Zangeres Leslie Feist, die in Europa als voorprogramma was ingehuurd, hield het na twee optredens voor bekeken en nam het vliegtuig naar huis. Heel wat verontwaardigde fans ruilden alsnog hun concerttickets in, omdat de zanger er blijkbaar morele waarden op na hield waar ze zelf niet achter konden staan. Hoewel de passage van Arcade Fire in het Sportpaleis verre van uitverkocht was, kwam er best nog veel volk opdagen. Op het podium werd weliswaar in alle talen over de controverse gezwegen, maar je kon er niet omheen dat er zich een olifant in de kamer, of beter, in de zaal bevond. Zelden klonk gejuich zo ongemakkelijk. 

Ook het plotse vertrek van multi-instrumentalist en medeoprichter van de groep William Butler, enkele maanden geleden, komt door dat hele #metoo-verhaal in een ander daglicht te staan. Zag de broer van de zanger de bui al hangen en maakte hij zich uit de voeten vóór de bom barstte? Het valt op dit moment moeilijk hard te maken, maar echt onwaarschijnlijk lijkt het niet. Met het oog op de huidige concertreeks werd hij voorlopig vervangen door Dan Boeckner van The Wolf Parade. 

Stormachtig 

In Antwerpen werd de aftrap gegeven met Age of Anxiety I, het openingsnummer uit de zesde langspeler van de groep. Voor WE liet Arcade Fire zich inspireren door Wij, een dystopische roman uit 1921 van de Russische schrijver Jevgeni Zamjatin, waarin een totalitaire surveillancemaatschappij werd geschetst. Het werk zou later een diepgaande invloed hebben op Brave New World van Aldous Huxley en 1984 van George Orwell.  

Arcade Fire is altijd al synoniem geweest met barok maximalisme en in Antwerpen speelde de groep onder een virtuele triomfboog die voortdurend van kleur en vorm veranderde en waarbij niet werd gekeken op een visueel snufje méér of minder. Er werd gegoocheld met futuristische lasers en beelden van de Melkweg, terwijl de muzikanten, voortdurend van instrument wisselden en een stormachtig geluid voortbrachten dat de toeschouwers met Ready to Start al meteen overweldigde. Zoals verwacht stond vrijwel alles uit WE op de setlist, maar eigenlijk putte Arcade Fire uit alle stadia van zijn carrière.  

Het siert de groep dat ze niet in routine vervalt: de shows zijn, qua opbouw en songkeuze, geen twee avonden na elkaar dezelfde. Dat er regelmatig onverwachte nummers werden geïntroduceerd, viel toe te juichen. Helaas waren Deep Blue, het door stotterende synths ingesnoerde Afterlife of de langdradige discofunk van Reflektor niet noodzakelijk hoogtepunten uit het oeuvre van het gezelschap.  

Tijdens Afterlife liep Win Butler door het publiek naar een kleiner podium in het midden van de zaal, waar hij, onder een glinsterende discobal een dansje bovenop de piano waagde. Ook zijn vrouw, Régine Chassagne, liet zich niet onbetuigd: het ene moment ging ze los op de drums, het andere tolde ze enthousiast in een knalgroen gewaad over het podium. Voor deze dame is het leven altijd een feest, al was haar hoge, schrille Minnie Mouse-stem (zie Put Your Money On Me of Sprawl II) beslist niet voor alle aanwezigen een bron van vreugde. 

Euforisch 

Butler meldde dat een deel van de opbrengst van het concert zou worden geschonken aan liefdadigheidsprojecten in Haïti, waar Chassagne was opgegroeid. Sympathiek, maar misschien had de band beter ook geïnvesteerd in een goede geluidsman, want de modderige, reliëfloze sound in de Antwerpse Sportbunker was een aanhoudende beproeving. Zo zagen we bijvoorbeeld wèl dat er een violiste op het podium stond, alleen hebben we haar op geen enkel moment gehoord. En dan te bedenken dat de toeschouwers tussen de 50 en 75 euro voor een kaartje hadden neergeteld. 

Slechts heel af en toe viel een auditieve glimp op te vangen van hoe goed het had kunnen worden. Dat was het geval tijdens het even euforische als extatische Rebellion (Lies), het op een leuke pianoriedel huppelende The Suburbs (waarbij Butler de zaallichten liet aansteken, zodat hij het publiek kon zien) en het catchy Everyting Now (Arcade Fire goes Abba). Tussendoor serveerde de groep enkele suites (of delen ervan) uit haar jongste plaat, zoals Age of Anxiety II (Rabbit Hole), het op orkaankracht drijvende The Lightning I & II en het aan de negen jaar oude zoon van het echtpaar Butler gerichte Unconditional I (Lookout Kid), waarin Chassagne een accordeon beroerde en de rest van de groep met frivole ‘tu du doo’s’ op de proppen kwam. 

Voor de bissen trok het septet weer naar het kleine podium in het hart van het Sportpaleis, waar het met een voornamelijk akoestisch instrumentarium het verval van het Amerikaanse continent van een soundtrack voorzag. End of the Empire, was een compositie in vier bewegingen die in de zaal honderden telefoonlichtjes deed oplichten. De hymne Wake Up, tot slot,werd massaal meegegalmd, terwijl Arcade Fire zingend en spelend het toneel verliet. Mochten de fans al met gemengde gevoelens naar Antwerpen zijn getrokken, dan viel daar op dat moment niets meer van te merken. Maar van de vele concerten van de band die we in de loop der jaren al hadden meegemaakt, was dit met voorsprong het minst overtuigende. En neen, dat had heus niets met onze eventuele vooringenomenheid te maken.