Het Canadese postrockorkest Godspeed You! Black Emperor is terug, na tien jaar stilte. Getuige het meeslepend, bijwijlen verpletterend concert in Brussel.
DA GIG: Godspeed You! Black Emperor in Koninklijk Circus, Brussel op 7/11.
IN EEN ZIN: Mag het ook één woord zijn? Overweldigend.
HOOGTEPUNTEN: ‘Moya’ en ‘Mladic’.
DIEPTEPUNTEN: geen
BESTE QUOTE: Godspeed liet de muziek louter voor zichzelf spreken.
Met ”Allelujah! Don’t Bend, Ascend’ bracht Godspeed You! Black Emperor, na tien jaar stilte, zopas weer een uitstekende plaat uit. Ook live heeft het Canadese postrockorkest zijn vitaliteit teruggevonden. Het bewijs? Een meeslepend, bijwijlen verpletterend concert in Brussel.
Het uit Montréal afkomstige Godspeed is The Velvet Underground van deze tijd: een groep die koppig haar eigen weg gaat, grenzen verlegt en gangbare songstructuren binnenste buiten keert. Met een bezetting van drie gitaristen, twee bassisten, twee drummers en een violiste, maakt het gezelschap symfonisch aandoende, postklassieke muziek waar ook noiserock en filmsoundtracks zoals die van Ennio Morricone wezenlijke onderdelen van zijn. De jongste vijftien jaar heeft het werk van Godspeed You! Black Emperor talloze andere instrumentale bands geïnspireerd, maar geen enkele copycat klinkt zo imposant als ’the real thing’.
Als we het karakter van het Canadese octet in één woord moeten samenvatten, kiezen we gezwind voor ‘post-apocalyptisch’. Zijn muziek past perfect bij ‘The Road’ van Cormac McCarthy, een roman over het leven na een kernramp. Zo kregen we in het Koninklijk Circus visioenen van rookslierten die opkringelden uit het puin van platgebombardeerde steden.
Goed, Godspeed beschikt niet over de gave van de beknoptheid: tijdens zijn twee uur durende set kwamen slechts vijf nummers voorbij. Maar met die epische aanpak verzet de groep zich tegen de formattering die vandaag in de media schering en inslag is en artiesten de vrijheid ontneemt hun eigen muze te volgen. Bij GY!BE vind je evenmin een frontman of -vrouw die voortdurend in de schijnwerper staat. Ieder bandlid is even belangrijk en dient in de eerste plaats de compositie.
Indignados
De muzikanten stonden op het podium in een halve cirkel opgesteld en communiceerden nooit rechtstreeks met het publiek. Ze lieten hun muziek voor zichzelf spreken, al werden op een scherm wél grofkorrelige zwart-witbeelden geprojecteerd. Die waren soms abstract, soms suggestief en politiek geladen. De leden van Godspeed waren al ‘indignados’ vóór er sprake was van een internationale protestbeweging. Toch dringen ze niemand een boodschap op: ze reiken hooguit punten aan die de toeschouwer volgens zijn eigen inzichten met elkaar kan verbinden.
Een concert van GY! BE is als een reis door een steeds wisselend landschap. Het neemt de luisteraar mee op een emotionele roetsjbaan die hem/haar vooral met zichzelf confronteert. De muziek gaat naadloos over van verstild naar stormachtig, van stapvoets naar gejaagd, van glaciaal naar verschroeiend, van majestueus naar visceraal.
En ook al is die strategie in de handen van mindere talenten tot een postrockcliché verworden, bij de Canadezen voel je pas echt hoe effectief de dialoog kan zijn tussen zorgvuldig opgebouwde spanningsbogen en verzengende ontladingen. De composities van Godspeed vertonen een dwingende interne logica. Alleen volgt uit a niet noodzakelijk b. Het kan net zo goed f of m zijn.
Schroevendraaiers
‘Hope Drone’ begon met een geluid dat je het best kon vergelijken met dat van een ronkende vrachtwagen of een vliegtuigturbine. Uit die ene grondtoon stegen geleidelijk elegische gitaar- en vioolmotiefjes op. Dit was muziek als stilstaand water: onder de rimpelloze oppervlakte krioelden allerlei levensvormen die je pas opmerkte nadat je ogen aan de duisternis gewend waren geraakt.
Tijdens ‘Mladic’, het enige stuk uit de nieuwe plaat, werden de gitaren met schroevendraaiers en strijkstokken bewerkt en trok Godspeed met bouwstenen uit krautrock een ondoordringbare wall of noise op. ‘Moya’, uit de ep ‘Slow Riot For New Zero Kanada’, baadde als vanouds in melancholische pracht en klassieke grandeur. Met ‘The Sad Mafioso’, het enige nummer van GY!BE waarin (even) wordt gezongen, werd zelfs verrassend teruggegrepen op ‘F# A# ∞’ uit 1997.
De nummers van Godspeed zijn niet in steen gebeiteld, maar blijven zich permanent ontwikkelen. Ter illustratie introduceerde de groep het nieuwe ‘Behemoth’, een drie kwartier durend work-in-progress met oriëntaalse referenties. De logge riffs deden denken aan een Perzische Black Sabbath, maar we werden ook op een lyrische gitaarmelodie getrakteerd. Halverwege stak zelfs een onweer op, vol donderslagen, statische ruis en een iets te lang aangehouden ambient-industrialpassage.
Na 35 minuten werd het basisthema weer opgenomen en leidden martiale beats naar een nieuwe climax. Ronduit overweldigend. Maar voor u denkt dat de leden van Godspeed intellectuele droogstoppels zijn: ondanks de grimmige sfeer was het speelplezier altijd manifest. We kunnen u zelfs exclusief verklappen dat we bassist Thierry Amar en violiste Sophie Trudeau naar elkaar hebben zien glimlachen op het podium. How about that?
Godspeed You! Black Emperor is terug. De keizer zit weer stevig op zijn troon. Voor de meeste postrockposeurs breken dus barre tijden aan.
Dirk Steenhaut
DE SETLIST: Hope Drone / Mladic / Moya / Behemoth /The Sad Mafioso.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier