Bruce Springsteen op Werchter Classic: de betrouwbaarste bouwvakker van de rock-‘n-roll

Drie kwartier. Dat was de tijd waarin alle kaartjes voor Werchter Classic de deur uitgingen. Op dat moment stond nog maar één naam op de affiche, dus u kwam duidelijk voor Bruce Springsteen en níet voor zijn opwarmers. Want ook op zijn 73ste blijft The Boss één van de meest bevlogen rockperformers van dit tijdsgewricht.

‘Wij weten drommels goed waarom wij én jullie hier zijn’, meldde Ruben Block, met een brede grijns. ‘En we zijn zeer blij dat we vandaag als voorgerecht mogen fungeren’. Triggerfinger (***1/2) had in de AB net nog oudgediende ‘Lange Polle’ Van Bruystegem uitgewuifd (zijn plaats als bassist werd met verve ingenomen door Geoffrey Burton, die de groep al een poosje hand- en spandiensten verleende op zes snaren) en bewees op het podium dat het noch muzikaal noch qua songwriting hoeft onder te doen voor gerenommeerde bands als Queens of the Stone Age of Royal Blood.  

Met zijn schroeiende, aan stoner rock verwante gitaarriffs, onweer voorspellende drums en een bas waarmee je een blok graniet kon klieven, kreeg het powertrio het publiek moeiteloos in beweging met prijsbeesten als Let It Ride, Flesh Tight, Colossus en All This Dancing Around, nummers die, althans in onze streken, tot diep in het collectieve geheugen zijn doorgedrongen. In het beenharde genre blijft Triggerfinger het neusje van de zalm, en na afsluiter Is It? vond je op de weide geen mens die deze vaststelling in twijfel durfde te trekken. 

Pluimpjes

Wie zijn kost liever een beetje lichter verteerbaar had, werd op zijn wenken bediend door Jack Johnson (**1/2), een sympathieke peer die zijn hangmat in Hawaii even had ingeruild voor een net iets minder comfortabele toerbus. Johnson (48) is, behalve surfer en filmmaker, ook bedenker van zacht wiegende, volstrekt ongevaarlijke softrocksongs, waar al eens een funky riedeltje of zonnige reggaebeat door wordt geroerd. U ligt er niet wakker van? Wij evenmin, maar de man heeft wél al twintig miljoen platen aan de man, of beter gezegd, de vrouw gebracht en het pleit in zijn voordeel dat hij volkomen gespeend is van pretenties. 

Liedjes als Upside Down, Costume Party (waarin hij een stel bierflesjes bespeelde), Banana Pancake (wie haalt het in zijn hoofd het dessert al te serveren nog voor het hoofdgerecht is opgediend?) en Better Together zweefden als lichte pluimpjes boven de hoofden van de toeschouwers. Af en toe citeerden Johnson & band oude hits van Tina Turner, Steve Miller, Mungo Jerry of The Modern Lovers en toonde de zanger dat hij, behalve over goede smaak (yep, hij droeg een Wilco-T-shirt), ook over zin voor humor beschikte. Zo speelde hij, op verzoek, Willie Got Me Stoned, een deuntje dat was ingegeven door country-icoon Willie Nelson. Jack Johnson zorgde in Werchter voor enige tropische verstrooiing. Alleen waren we hem een kwartiertje na zijn set al vergeten. Het is een wrede wereld, die van de showbusiness. 

Nostalgie

Voor een groot deel van het publiek was het optreden van Simply Red (***) een ‘trip down memory lane’. De hoogdagen van het gezelschap uit Manchester, in wezen vooral een soloproject van zanger Mick Hucknall, situeren zich immers in de eighties en nineties. Simply Red, niet zozeer een verwijzing naar de schedelbegroeing van de frontman als naar de kleur van voetbalploeg Manchester United, maakt gladgepolijste pop met soul- en r&b-invloeden en heeft tijdens zijn lange carrière zo’n vijftig miljoen lp’s verkocht. Hucknall zit dus goed in de slappe was. Bovendien werkte hij  in het verleden samen met Motownlegende Lamont Dozier, wat hem, qua credibility, extra punten oplevert. 

In Werchter toonde de man zich prima bij stem en liet hij zich ondersteunen door een zeer degelijke band, waarin een saxofonist en een aan Miles Davis refererende trompettist af en toe de oren deden spitsen. De set van Simply Red bestond uit oude (het traag voorbijkabbelende Holding Back the Years, het dansbare, van The Valentine Brothers geleende Money’s Too Tight to Mention) en nieuwe nummers (opener Better With You). Huck trok echter een streep onder zijn set met Nutbush City Limits, een puike hommage aan wijlen Tina Turner, dus de man kent op zijn minst zijn klassieken.  

Energiebom

Naarmate hij ouder wordt, begint Bruce Springsteen meer en meer op een doorgewinterde bouwvakker te gelijken. De Jersey Devil heeft zijn blue collar-afkomst nooit onder stoelen of banken gestoken en beschikt nog steeds over een gezonde werkmansethiek. Dat zijn set in Werchter afklokte op twee uur en vijftig minuten, sprak in dat verband boekdelen. Springsteens fortuin mag vandaag dan op 650 miljoen dollar worden geschat, niemand zingt met meer inlevingsvermogen over de dagelijkse overlevingsstrijd van de kleine man (m/v/x) die, zoals in de romans van John Steinbeck, moet opboksen tegen uitbuiting en economische recessie. Maar hij onderstreept ook voortdurend het belang van dromen, bloedbanden en hechte vriendschappen. Zijn songs zitten vol symbolen van escapisme, zoals auto’s en onmetelijke highways, al zijn zijn onderwerpen inmiddels, samen met hem, volwassener geworden. 

Bruce Springsteen houdt zijn publiek een spiegel voor. Alleen: als je hem hoort vertellen zie je geen steenrijke superster, maar een regular guy die in je straat zou kunnen wonen en dagelijks, met een brooddoos en een thermos koffie onder de arm, aan de arbeid gaat. Geen wonder dat hij door zijn fans zo op handen wordt gedragen. The Boss maakt de ambities waar die voor de meesten onder ons altijd onbereikbaar zullen blijven. Maar ook hij wordt een jaartje ouder: er wordt gefluisterd dat zijn huidige Europese tournee wel eens zijn laatste zou kunnen zijn. Veel ticketkopers handelden dus vanuit een ‘nu of nooit’-gevoel en, jawel, ze kregen waar voor hun (vele) centen. Niet alleen stond de artiest, een energiebom van 73, bijna drie uur op het podium, hij gunde zichzelf nauwelijks een adempauze. De 27 songs gingen haast naadloos in elkaar over en eigenlijk kon je ’s mans prestatie in Werchter enkel met topsport vergelijken. 

Springsteen werd gesecondeerd door zijn trouwe E Street Band, een vriendenclubje dat inmiddels al een halve eeuw stand houdt en dus zoveel méér is dan een superieure rock-‘n-rollband. Vrouwlief Patti Scialfa was dit keer thuis gebleven, maar de zanger had zich voor de gelegenheid wél van extra ondersteuning verzekerd: een koortje, een blazerssectie, een percussionist, de inmiddels vertrouwd ogende violiste Soozie Tyrell… Deze tournee mocht iets kosten, zoveel was duidelijk.

No Surrender, het nummer waarmee het concert werd afgetrapt, was niet toevallig gekozen. De titel zou Bruce Springsteens levensmotto kunnen zijn. Niet alle optredens die bovengetekende in het verleden van de zanger had meegemaakt waren even onvergetelijk, maar de set die hij tijdens zijn jongste Belgische passage neerzette zat vol verrassingen, wat de opwindingsgraad van het gebeuren flink de hoogte in joeg.  

Krachtcentrale

Het zwaartepunt lag op het eerste decennium van Springsteens carrière. Voor wie houdt van statistieken: 21 van de 27 gespeelde  liedjes dateerden van vóór 1984, terwijl slechts zes nummers na de eeuwwisseling waren uitgebracht. Bijgevolg kregen we een gulle hap uit klassieke platen als Born to Run en Darkness on the Edge of Town. Prove it All Night, waarin Jake Clemons zijn sax net zo fel liet scheuren als zijn betreurde oom Clarence; The Promised Land,met Bruce Springsteen op harmonica; het even broeierige als spannende Candy’s Room; het ingetogen Backstreets,; het energieke She’s the One: we hadden ze al veel te lang niet meer gehoord. En dank zij het karakteristieke pianospel van ‘professor’ Roy Bittan, het orgeltje van Charles Giordano (de stand-in van de inmiddels overleden Danny Federici) en de krachtcentrale die werd aangestuurd door drummer Max Weinberg en bassist Garry Tallent, deden de songs tegelijk nieuw en vertrouwd aan. 

En dan hebben we het nog niet eens over de gitaristen gehad. Nils Lofgren speelde een messcherpe solo in Because the Night, terwijl Miami Steve Van Zandt, voor de gelegenheid uitgedost als een zeventiende-eeuwse admiraal, systematisch de garage-vibe bewaakte. Ook de string bending leads van Springsteen zelf sneden door merg een been. Tot onze grote vreugde greep The Boss tot tweemaal toe terug op zijn lp The Wild, The Innocent & The E Street Shuffle uit 1973. Eerst met het uitgesponnen Kitty’s Back dat, na een bluesy intro, door de blazers richting jazz werd gestuwd en waarin de twee toetsenmannen achteloos hun virtuositeit etaleerden, daarna met het funky The E Street Shuffle, waarin Max Weinberg en de percussionist elkaar op een speelse manier de loef poogden af te steken.  

Naast publieksfavorieten als My Hometown en The River, serveerde Bruce Springsteen het met keltisch bloed geïnjecteerde Wrecking Ball, het post 9/11-epos The Rising en het aan zijn katholieke achtergrond refererende Mary’s Place. Kippenvel kregen we dan weer van het solo-akoestisch gebrachte Last Man Standing, waarin de zanger herinneringen ophaalde aan zijn allereerste bandje maar waarvan hij vandaag de enige overlevende is. De finale, met een spervuur van hits, was er eentje om in te lijsten: Badlands, het door Phil Spector bevruchte Born to Run, het magnifieke Thunder Road, de onweerstaanbare r&b van Tenth Avenue Freeze-out en een laatste worp uit Born in the USA, waarvan enkel de bombastische titeltrack ons de neus deed dichtknijpen. 

Springsteen eindigde de avond in zijn eentje, met een sober en verstild I’ll See You In My Dreams. Maar de les in de bevrijdende kracht van de rock-‘n-roll, die hij voordien had gegeven, zal ons nog lang bijblijven. Eigenlijk liet de essentie van het concert zich nog het best samenvatten met een zin uit Badlands: ‘It ain’t no sin to be glad you’re alive’. Bedankt om ons daar nog even aan te herinneren, Bruce!