An Pierlé Quartet in AB: een zinnenprikkelende mengvorm van pop en avant-jazz

Het is inmiddels haast dertig jaar geleden sinds An Pierlé de aandacht trok tijdens de finale van de Rock Rally. Dat de zangeres een lange weg heeft afgelegd, bleek alvast in een uitverkochte AB Club, waar ze, samen met haar kwartet, haar nieuwe plaat Ultimate Survival boven de doopvont kwam houden.

An Pierlé werd in december vijftig, overwon enkele jaren geleden een gluiperige ziekte en voelt niet langer de aandrang de competitie aan te gaan met het jonge grut van de TikTok-generatie. Nu haar muziek zich steeds nadrukkelijker tegen het experiment aanschurkt, laten de hoeders van de ether haar links liggen, maar het lijkt haar nauwelijks te deren. Ze is zelfzeker en ervaren genoeg om haar eigen artistieke instincten te volgen, zelfs als ze zo een deel van haar publiek tegen de haren in strijkt. 

Dezer dagen maakt de artieste deel uit van het An Pierlé Quartet, een voortreffelijke band waarmee ze met zichtbaar plezier buiten de lijntjes kleurt. Haar levensgezel Koen Gisen, één van de meest gewaardeerde producers die dit land rijk is, speelt in die band tenorsax en basklarinet, wat de composities vanzelf een jazzy klankkleur bezorgt. 

Minstens even bepalend voor haar huidige sound is echter de aanwezigheid van twee jonge muzikale vrijbuiters die zich aan traditionele songstructuren of afgebakende genres weinig gelegen laten liggen. Hendrik Lasure, die synths en samples voor zijn rekening neemt, en Casper Van de Velde, die je met zijn inventieve drumpartijen alle hoeken van de kamer laat zien, kennen we al van het ‘hypervisuele’ electrojazzduo SCHNTZL en het avant-rockgezelschap Bombataz. Wie hen al een poosje volgt, weet dat ‘energiek’ en ‘onverschrokken’ al jaren sleutelwoorden zijn uit hun muzikale universum.

Grensverleggend

Ultimate Survival is al de elfde langspeler van An Pierlé en de derde met haar huidige kwartet, waarmee ze in 2019 de soundtrack schreef voor een theatervoorstelling over de Amerikaanse dichteres Sylvia Plath en vier jaar geleden de lp Wiga Waga uitbracht. Ook op haar nieuwe worp staan de nummers bijna allemaal in het teken van de groove. Ze klinken tegelijk rauw en weerbarstig, minimalistisch en gevarieerd, kwetsbaar en confronterend, maar doen vooral persoonlijk aan. Pierlé maakt de luisteraar deelgenoot van haar mijmeringen, worstelingen en angsten en verlegt intussen haar eigen grenzen. In een gesprek met uw lijfblad omschreef ze Ultimate Survival eerder al als een ‘zelfhulpplaat’.

In Brussel kwamen niet alleen alle nieuwe nummers voorbij, het An Pierlé Quartet serveerde ook een flinke hap uit Wiga Waga. De set begon verstild en sereeen met Daybreak, waarna de zangeres haar schuldgevoelens van zich afschudde in The Sting. Tijdens Band-Aid, aangezwengeld door een stuiterende synthbas, plooide Pierlés stem zich als een wurgslang om de melodie en ook in Make Believe, over de waan van de dag en het klatergoud van de sociale media, dreigde ze haar flexibele stembanden helemaal binnenste buiten te keren. Ze zong afwisselend krachtig, teder en sensueel en wist zo een breed emotioneel spectrum te bestrijken.

Pierlé, die al lang niet meer was opgetreden, voelde zich achter haar vleugelpiano en andere keyboards onmiskenbaar in haar sas. In The Lid werd de ene spanningsboog na de andere opgebouwd en in Waves, over de kracht van muziek, waande je je zelfs even in een discotheek, een gevoel dat regelmatig werd aangewakkerd door de naar drum & bass neigende ritmen van Casper Van De Velde.

Theatraal 

‘En dan nu onze successingle’, kondigde An Pierlé niet zonder zelfspot aan, voor ze het hortende, stotende maar ook wel swingende Epigenetics (‘over transgenerationele trauma’s’) inzette. Een gevoel voor theatraliteit was de zangeres overigens niet vreemd. Ze kronkelde over het podium als een losgeslagen derwisj, nam tijdens Unreal een duik in de zaal en pikte enkele mensen uit het publiek die vooraan mochten komen meedansen. Een van de toeschouwers installeerde zich zelfs aan het klavier, om ongevraagd met de bandleden mee te improviseren. In het sobere Slow Down stond vooral een orgeltje centraal. En net wanneer de beats even zwegen, viel op hoezeer ook stilte het geluid van het kwartet karakteriseerde.

De sfeer en de lange instrumentale uitweidingen deden ons regelmatige denken aan Blackstar, het imposante testament van David Bowie. Eén en ander maakte duidelijk dat An Pierlé ver van de ‘middle of the road’ is afgedwaald en juist daardoor de aandacht van de luisteraar extra weet te prikkelen. De set eindigde met het even prachtige als ingetogen Hope, waarin de kracht van kwetsbaarheid centraal stond. Het was een pakkend statement van een vrouw die zich ooit op een dwingende manier met haar eigen sterfelijkheid geconfronteerd zag. Toch verwijst Ultimate Survival niet naar het overwinnen van een ziekte. De titel komt van Patrick Van Caeckenbergh, die het artwork van de plaat verzorgde en zich liet inspireren door een oud boek over dieren die zorg dragen voor andere diersoorten.

Tijdens de bissen (Dissecting the Insect en Slippery Fish) lieten de muzikanten nog eens alle remmen los en ontstond een zinnenprikkelende mengvorm van avant-jazz en elektropop, tegendraads maar toegankelijk, die aangaf dat het An Pierlé Quartet zich niet door de verwachtingen van het publiek laat inkapselen, maar muzikale vrijheid hoog in het vaandel draagt. Jawel, de wereld is aan de durvers.