Pump Up The Jam: het verhaal van een wereldhit die ontstond in de traphal
Kristof Vandenhende schreef een boek naar aanleiding van 30 jaar new beat. Knack Focus biedt je een fragment aan: ‘Een viertal Belgen wordt door dit ene nummer op slag miljonair.’
Bij Clip Records, het label van Jo Bogaert, gaat het begin 1989 niet zo goed. De hoogdagen van Nux Nemo en Acts of Madmen lijken definitief voorbij en de verkoop van hun platen is teruggevallen tot enkele honderden exemplaren per release. Maar Jo Bogaert probeert het toch nog een laatste keer als The Pro 24’s en het nummer Technotronic, een nummer dat gebaseerd is op The Acid Life van Farley Williams Van Pro 24’s verkoopt Music Man ongeveer duizend stuks, wat gezien de omstandigheden niet eens zo slecht is.
Patrick Busschots van ARS krijgt weinig respons uit het buitenland maar voelt toch potentieel in de plaat. Hij raadt Jo aan het nummer te herbewerken, want buiten België is er na het succes van Inner City vooral vraag naar hiphouse.
Hiphouse is een muziekstijl tussen hiphop en house in. Turn up the bass van Tyree is de eerste gekende plaat in het genre. Tyree gebruikt de enorm populaire drumbreak van Lyn Collins’ Think (About it) en de ‘woo’-stemsample van James Brown, gevolgd door de ‘yeah’ van Bobby Bird. De woo en de yeah vormen in combinatie met die drumbreak de zeer herkenbare loop die daarna nog in oneindig veel andere platen wordt gebruikt.
Jo is op zoek naar een zangeres die kan rappen en hoort in februari 1989 een kennis uit Antwerpen vertellen over het talent van de zestienjarige Ya Kid K die net op zoek is naar een studio om een plaat op te nemen. Jo bouwt zijn traphal om tot voice booth en Ya Kid K heeft aan twintig minuten genoeg om het plaatje vol te rappen. Jo brengt Pump Up The Jam zelf uit op Clip Records als Technotronik (met een ‘k’) featuring Ya Kid K en trekt met de plaat opnieuw richting ARS. De plaat blijkt aan te slaan en Patrick Busschots neemt zelf ook een licentie op de plaat, maar hij stelt wel zijn voorwaarden. Zo wil hij een foto van de zangeres op de hoes en moet er een videoclip worden opgenomen.
Omdat alle nummers doelbewust op elkaar lijken, krijgt Jo Bogaert de plaat klaar in amper drie weken tijd
Ya Kid K is allerminst bereid om met haar gezicht op de hoes van een new beat-plaat te prijken of in de videoclip ervan te dansen. Maar via een bevriend modefotograaf vindt Patrick een zwart fotomodel uit Brussel om die honneurs op zich te nemen. Felly Killingi is eveneens van Congolese afkomst en zal de geschiedenis ingaan als de zangeres met de blauwgeverfde lippen.
In september 1989 komt Technotronic featuring Felly binnen in de BRT Top 30 en het plaatje springt uit het niets onmiddellijk naar een mooie vierde plaats. Wat later belandt het nummer op 1 en blijft het maar liefst vijf maanden lang in de Top 30 staan.
In Amerika wordt de plaat eerst een hit in enkele clubs in New York, wat voor EMI de aanleiding is tot een licentiecontract. Patrick Busschots weet daarna de ene licentiedeal na de andere te sluiten en het nummer staat tegen Kerstmis 1989 in de top 3 in de meeste landen in de wereld, waaronder Amerika. Er worden drie en een half miljoen platen van Pump up the jam verkocht, waarvan bijna een half miljoen in Groot-Brittannië.
In Amerika alleen zorgt Pump Up The Jam op een jaar tijd voor vier miljoen dollar aan auteursrechten. Die worden gelijk verdeeld onder Ya Kid K, Jo Bogaert en Farley Williams. Marc Adam is mede-uitgever van het nummer en geniet samen met Patrick Busschots en vele andere licentiehouders mee van de vele royalty’s die de plaat nog jaarlijks blijft opbrengen. Een viertal Belgen wordt door dit ene nummer op slag miljonair.
Begin 1990 krijgt Jo Bogaert een voorbestelling van 300.000 platen voor een eerste Technotroniclangspeelplaat. Jo moet wel zorgen dat de plaat binnen twee maanden in de winkel ligt. De opnames gebeuren in een Londense studio, en omdat alle nummers doelbewust op elkaar lijken krijgt hij de plaat klaar in amper drie weken tijd, waarna een EMI-executive de opnamebanden in allerijl en hoogstpersoonlijk naar New York overvliegt. De verkoop is zeer bevredigend maar het succes van de single Pump up the jam wordt echter nooit meer geëvenaard.
Belgian New Beat, the book (Nederlandstalige editie), Kristof Vandenhende. 288 pag., 39,95€.
Belgian New Beat, the book wordt op 24 maart voorgesteld in de Gentse Vooruit. Op donderdag 15 maart wijdt het Radio 1-programma Wonderland een special aan new beat. Alle info over het boek vindt u hier.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier