Op stap met The Germans: ‘Dat is bereid zijn om compromisloos op je bek te gaan’

‘Die Spaanse versie van Café met rooi’ gordijnen heeft de plaat net niet gehaald.’ Ongeveer alle andere genres staan wel op Sexuality, het nieuwe album van The Germans. Wij lifften mee naar Brussel om te checken of de Gentse bende zich achter het podium even hard smijt als erop.

‘Jouw review heeft ons al minstens één onverkochte plaat gekost.’

Begin maart, Les Ateliers Claus, de Brusselse undergroundtempel, waar The Germans net hun set hebben afgerond. Aan hun merchandisestandje kost een met bandlogo geborduurde badhanddoek – aan T-shirts doen The Germans niet – 15 euro. Voor een vinylexemplaar van hun recente worp Sexuality tel je 20 euro neer. ‘Het gebeurt wel eens dat iemand probeert af te dingen’, vertelt bassist Timothy Jacobs. ‘Maar anderhalve week geleden was er na ons concert in Antwerpen een man die na enig twijfelen besloot de plaat toch niet te kopen. Niet omdat hij ze te duur vond, maar “omdat de Knack ze maar drie sterren heeft gegeven”. (lacht)‘

De rest van de avond heet ondergetekende ‘de journalist die ons failliet gaat maken’ en regent het opmerkingen als: ‘Pas op wat je zegt of hij trekt ons nog een ster af.’

***

De dag was nochtans gezellig begonnen, rustig en verdacht beheerst zelfs. Heel anders dan het beeld dat je overhoudt aan de liveshows waarmee ze vier jaar geleden hun vierde album Are Animals Different? presenteerden. Die plaat was één ononderbroken krautrockjam van veertig minuten, de liveshows waren al even geestverruimend. Mauro Pawlowski inviteerde hen op Pukkelpop, waar ze de naam van de Wablief?!-tent helemaal waarmaakten door hun performance te kruiden met dansers die, in verschillende stadia van ontkleding en gewapend met witte verf, zowel het podium als de zaal onveilig maakten. Een van die in netkousen getooide wildemannen was danser en choreograaf Pieter Ampe, broer van Germans-zanger Jakob Ampe, die zelf ook als zang- en stemcoach aan de slag is in de theaterwereld. Op Theater aan Zee leidde Pieter Ampe zijn vriend Herr Seele aan een leiband het podium van The Germans op. Een enkel in onderbroek geklede Herr Seele, voor wie het zich precies wil voorstellen. Een prettig gestoord zootje ongeregeld, die Germans, zou je kunnen denken, beetje anarchistisch en onbesuisd, op z’n minst rebels en onvoorspelbaar. Dat blijkt heel goed mee te vallen.

De soundcheck in Brussel is opgevat als een lange, grondige doorloop. Repeteren doet de groep liefst niet te vaak. ‘Een combinatie van weinig tijd en luiheid’, grijnst drummer Lennert Jacobs, die ook bij postpunkcombo Public Psyche en voodoojazztrio MDCIII speelt. ‘Het is te zeggen: als we de nummers eenmaal kennen en in de vingers hebben, willen we nog voldoende ruimte laten voor spontaniteit. De songs mogen dus in alle vrijheid op het podium groeien. Daar en dan is het moment om de teugels te vieren en ons te smijten. In het repetitiekot kun je zoiets toch niet nabootsen of forceren.’ We noteren ’teugels vieren’ en ‘smijten’ en trekken verwachtingsvol naar de backstage.

Daar zijn de eerste computers het gespreksonderwerp. ‘Die werden toch door de nazi’s gebouwd, nee? Allez, door IBM eigenlijk, op vraag van Adolf Eichmann, die met een systeem van ponskaarten de Joodse bevolking in kaart bracht en daarna ook alle transporten naar de concentratiekampen organiseerde.’

Wat dat smijten betreft: het lijkt erop dat het backstage in elk geval rustig blijft. We tellen één kratje Cristal. Gitarist Vincent Cauwels rookt een sigaret, braaf bij een raam dat open staat, en zanger Jakob Ampe duwt een eclair in zijn mond. ‘Hmm, lekker. Dit moet de eerste keer zijn dat we ergens patisserie voorgeschoteld krijgen.’ Terwijl Ampe de room van zijn vingers likt, is de rest van de groep begonnen met het aandachtig inspecteren en becommentariëren van de muren, exemplaren van het akoestisch verantwoorde type. De hele backstage van Les Ateliers Claus is namelijk ingericht als repetitie- en opnameruimte.

‘Zouden die gaatjes met de hand geboord zijn?’

‘Dat kan niet, zoiets gebeurt machinaal.’

‘Ik zie er toch niet direct een duidelijk patroon in.’

‘Hoe diep zouden die precies zijn?’

‘Wacht.’

Er wordt geklungeld en gelachen met een app die tot op de millimeter gaatjes kan meten. En dat is het zowat. We waren voorbereid op practical jokes, op chaos, op toch minstens één fles goedkope wodka – een kom fletse sangria, desnoods, op halfnaakte, met verf besmeurde dansers die elkaar achternazitten met een toiletontstopper.

‘De dansers zijn er voorlopig niet meer bij, nee’, verduidelijkt Ampe. Te duur. ‘Onze hele gage ging op aan die kerels.’ Hij plukt aan de snaren van een akoestische gitaar en prevelt met hese stem iets in het Antwerps, een flamenco-achtige versie van Wannes Van De Veldes Café met rooi’ gordijnen. ‘Toen we in de studio zaten voor Sexuality hebben we in de tuin een Spaanse versie daarvan opgenomen. Met zingende zaag en al. Heeft jammer genoeg de plaat nét niet gehaald.’

Ik raak er niet uit of hij me nu in het ootje neemt of niet. Dit is tenslotte de man die me enkele uren eerder met uitgestreken gezicht heeft verteld dat hij aan het conservatorium ooit les kreeg van de producer van eurodancesensatie 2 Unlimited. ‘Niet de producer van alle goede nummers, maar die van de slows.’ De rest van de groep noemt Ampe consequent ‘ons madam’, maar ook daar hangt geen decadent muzikantenverhaal aan. ‘Op een dag besloot ik de opnamestudio wat op te ruimen en af te wassen, terwijl de rest van de groep met iets anders bezig was. Sindsdien ben ik blijkbaar ‘ons madam’.’ Ondertussen haalt hij een vers gestreken blauw hemd van de kapstok.

***

Het is bijna showtime. Beneden buigt de rest van de groep zich over de playlist voor vanavond. ‘In het begin mag het saai zijn’, hoor ik Cauwels zeggen. ‘In het begin móét het saai zijn’, repliceert toetsenist Boris Zeebroek, samen met zijn zus Sarah Yu bekend van Hong Kong Dong, en de laatste tijd vooral in de weer met Charlotte Adigéry en Wwwater.

Zeebroek is het jongste lid van The Germans, in leeftijd en dienstjaren. ‘Toen Lennert, die nog bij Hong Kong Dong gedrumd heeft, me een jaar of zes, zeven geleden – na hun album Mother Sings in Front of the House – vroeg om de band te vervoegen, snapte ik niet goed waarom. Ze wilden extra synths, en soms meer gitaar, maar ik vond dat het goed klonk zoals het was. Maar ondertussen zijn The Germans een zeer leuke muzikale speeltuin voor me geworden. Veel energie, avontuur, veel freewheelen, improviseren… Er kan altijd iets mis gaan, en dat vind ik vreeexciting. Bereid zijn om compromisloos op je bek te gaan, zo kun je het nog het best omschrijven.’

Maar op hun bek gaan The Germans in Brussel niet. Integendeel. ‘Saai in het begin’ blijkt Germaans voor een sluimerende, spacey aanloop die we herkennen als het nieuwe Greek Flutes, een ode aan Vangelis, de Griekse componist verantwoordelijk voor de legendarische soundtracks van Bladerunner, Chariots of Fire en 1492: Conquest of Paradise. ‘Maar ook van de progrockgroep Aphrodite’s Child, samen met Demis Roussos’, zo had Cauwels me vlak voor het optreden gezegd, terwijl hij een trui met Vangelis-logo over zijn vetkuif trok. ‘Hun album 666, uit 1972, moet je zeker checken.’

De band werkt zich door recente en minder recente songs. Zo rond de extatische afrosurfrock van William begint het me te dagen. Griekse progrock, Wannes Van De Velde, 2 Unlimited, afrobeat, geborduurde handdoeken, eclairs en Cristalpils: in het universum van The Germans klikt het allemaal in elkaar tot één psychedelische, aanstekelijke en geheel eigen totaalervaring. Ook zonder dansers, netkousen en liters verf – en met slechts één ontblote mannentepel (van Ampe) als compleet niet functioneel naakt – is een Germans-concert een hypnotisch en inderdaad compromisloos schouw- en luisterspel. De kopjes in Brussel gaan duchtig op en neer, hier en daar swingen heupen en schouders en met een wervelende, uit Are Animals Different? geplukte finale wuift de bezwete bende Les Ateliers Claus adieu. Geen obligaat bisnummer, wel tevreden gezichten achteraf.

***

Rond een uur ’s nachts carpoolen we met Lennert Jacobs, Ampe en Zeebroek terug richting Gent. Jacobs is tevreden, houdt een positief gevoel aan hun set over. ‘Zeker na de vorige shows,’ vult Ampe aan. ‘waarin we nog moesten zoeken naar de juiste spanningsboog. Het is na de vorige plaat even wennen aan het feit dat we opnieuw ‘liedjes’ hebben. We zijn met dit album nog naar onze beste vorm aan het toegroeien. Het begin van de show was nogal receptieachtig, maar dat mag. Anders krijgen we sowieso de opmerking ‘dat er toch een dipje in zat’. Dat pareren we dus door de dip helemaal vooraan in de set te steken. (lacht)‘

Een nuchtere manier om bezwerend en losbandig te freewheelen, werp ik op. ‘We zijn dan ook nuchtere jongens’, klinkt het haast unisono. ‘Het wilde, lawaaierige en losbandige zit in het creëren, in onze verbeelding’, zegt Jacobs vanachter het stuur. ‘Naast het podium zijn we totaal niet rock-‘n-roll. Je zou ons zelf een academische band kunnen noemen. Eigenlijk zijn we heel serieuze mensen.’

Waarvan akte: Jacobs is onderzoeker aan de faculteit ingenieurswetenschappen en architectuur van de UGent. Gitarist Vincent Cauwels is advocaat, specialisatie arbeidsrecht. Bassist Timothy Jacobs is architect. Ampe heeft zijn job in het theaterwezen. Wat van Zeebroek, die als technicus in de Deewee-studio van Soulwax bijklust, eigenlijk de enige fulltimemuzikant in de groep maakt. ‘Het voornaamste bindmiddel bij The Germans is humor’, zegt Zeebroek. ‘We vinden het niet erg om met onszelf, en bij uitbreiding met het hele muzikantenwezen, de draak te steken. Tegelijk zijn we ook supernuchter. Alleen door die combinatie kunnen we zulke psychedelische muziek maken, geloof ik.’ Nuchter genoeg om de Knack die drie sterren te vergeven? ‘De voorbije tijd hebben we evenveel promo en pers gekregen dan in alle voorgaande jaren samen’, antwoordt Ampe. ‘Je hoort ons, als een soort cultband tegen wil en dank, dus niet klagen. En daarbij: nog liever twee sterren in Knack Focus dan vijf in De Standaard.’