Mustii over zijn theatrale pop: ‘Wallonië kan een paar Oscar & The Wolfs gebruiken’

Die vijf D6bels-nominaties kon de Brusselse Mustii deze keer niet verzilveren, de Magritte voor beste mannelijke ontdekking wel. Op 23 februari staat hij nogmaals in de AB met zijn debuutplaat 21st Century Boy. ‘Ik zit er niet meteen op te wachten, maar ik zie nog wel een gewapende revolutie uitbreken.’

‘Je gaat me de kater moeten vergeven.’

Zijn stem kraakt, zoals nog wel vaker zal gebeuren deze zondagmiddag.

‘Maar ik zie wel altijd zo krijtwit.’

Een lijkbleke elizabethaanse kop, naar eigen zeggen. Mogelijk is het daarom dat hij als theateracteur zo vaak in Shakespearestukken wordt gecast, bedenkt hij zich. ‘Momenteel zit ik bijvoorbeeld in volle repetitie voor Hamlet, en dan verdien ik wel een feestje op zaterdag. Een beetje adem happen.’

De avond voor ons gesprek heeft hij een Magritte, de Franstalige tegenhanger van de Ensors, voor beste mannelijke ontdekking in ontvangst mogen nemen voor zijn rol in L’échange des princesses van Marc Dugain. Een week eerder had hij met zijn elektropop helaas geen van zijn vijf nominaties op de D6bels Music Awards, de Franstalige MIA’s, kunnen verzilveren. ‘Maar ook daar zijn we achteraf hard gegaan’, grijnst Mustii, né Thomas Mustin. ‘Het is niet omdat je verliest dat je ook een goed feestje moet missen.’ In 2016 werd hij er nog uitgeroepen tot ontdekking van het jaar na het hitje The Golden Age en debuut-ep The Darkest Night. ‘Ik was deze keer samen met Damso genomineerd voor beste artiest. Ik heb me nooit veel illusies gemaakt: Damso is huge, en hiphop is de nieuwe pop. Ik ben gewoon twintig jaar te laat begonnen. Het hoeft ook niet per se heel snel te gaan voor mij: ik mik op dingen die decennia mee kunnen gaan. Op een oeuvre. Of nee: schrap dat laatste maar. Zo’n bekakt cliché. Alsof ik nog niet misselijk genoeg was.’

Over clichés gesproken: je noemt nogal vaak David Bowie als je grootste invloed.

Thomas Mustin: (grinnikt) Ik weet dat ik daar geen originaliteitsprijzen mee zal winnen. Maar het is nu eenmaal zo. Outside (1995) was bijvoorbeeld een geweldige mep in het gezicht: ik sprak nog geen woord Engels, en toch ontroerde die plaat me al geweldig. Fantastisch acteur ook. En zijn hele leven was in wezen een kunstwerk. (denkt na) Als je denkt dat je aan het overdrijven bent als muzikant, dat het idee in je hoofd al te gek is, helpt het om er Bowie even bij te halen. Plots lijkt alles weer zeer logisch en zeer mogelijk.

Is 21st Century Boy dan geen hommage aan 20th Century Boy van glamrockers T.Rex? Je leende zelfs een tweetal zinnen bij Marc Bolan voor de titeltrack.

Mustin: Meer een knipoog. Als de plaat al een hommage is, dan wel aan Elephant (2003) van Gus Van Sant. Ik wilde een personage opvoeren dat iets traumatisch had meegemaakt, zoals de jongeren in Elephant(over het Columbinebloedbad, nvdr.), en uitzoeken hoe dat daar achteraf mee om zou gaan. Als songschrijver is dat gewoon een interessante denkoefening. Je moet 21 st Century Boy vooral als een soort dagboek zien, met twaalf bladzijden over angsten, eenzaamheid en ga zo maar door. Al zijn het geen depressieve nummers geworden: ik krijg er net energie van. Uiteraard mag je je wentelen in wat verkeerd loopt in je leven, maar daarna moet je ook beseffen dat zoiets ook een goed startpunt is voor iets nieuws.

Alle nummers op 21st Century Boy vertrekken vanuit dat personage.

Mustin: Dat helpt om het gepsychologiseer in interviews wat af te houden. (lacht) Al deed ik dat vooral omdat ik niet ‘zomaar’ nummers kan schrijven. Ik moet een overkoepelend verhaal hebben, een setting en een personage dat ik in mijn plaats aan het woord kan laten. Ongetwijfeld een overblijfsel van mijn dramaopleiding. Bovendien helpt het me ook om mijn extreme verlegenheid te omzeilen: ik kan dingen verkondigen over seksualiteit, spiritualiteit en de wereld vandaag die ik anders waarschijnlijk nooit zou zingen. Door alles in de mond van een alter ego te leggen kan ik net veel persoonlijker worden.

Jouw ep uit 2016 schurkte nog meer aan tegen de elektropop.

Mustin: (knikt) Dat wat was ik toen wilde maken, wat ik toen leuk vond. 21 st Century Boy is hybrider geworden. Exuberanter ook. Ik ben ook maar een romantisch zieltje dat van grote producties houdt, en graag eens lekker luid en louterend schreeuwt. Nu goed, misschien wordt de volgende plaat gewoon een jazzalbum. Of breng ik Chinese ballads. Of… (dreunt een paar zinnetjes af)

Is dat de Swedish Chef van de Muppets?

Mustin: Bon, er is duidelijk nog werk aan mijn Duits. (lacht) Nee, ik ben gek op Einstürzende Neubauten, misschien ga ik ook wel de Duitse noisetoer op. Zo’n heerlijk theatrale taal. Als artiest heb je absolute vrijheid, waarom zou je die niet optimaal benutten? Waarom zou je niet experimenteren met andere stijlen? Dat mijn ouders een platenkast hadden die schipperde tussen zware metal en Julien Clerc, zal daar ook wel niet vreemd aan zijn.

Ondanks dat eclectische bad was muziek een late roeping.

Mustin: In mijn vroegste herinneringen wilde ik al acteren, maar ik had er nooit aan gedacht om muzikant te worden. Mijn ouders hebben me ook vrij snel richting theater geduwd, om mijn bedeesdheid aan te pakken. ‘Bon, dan zetten we hem maar voor een publiek’, moeten zij gedacht hebben. Heel vreemde redenering, maar het werkte wel. Ik merk nu ook dat er een kruisbestuiving is tussen mijn acteerwerk en mijn optredens. En hoewel theater mijn eerste liefde blijft, is de link met het publiek tijdens een optreden zoveel intenser.

Jouw shows zijn nogal energiek. Er lijkt geen maat op te staan.

Mustin: Plots word ik een beest. Ik zie optreden als kooivechten. Niet tegen iemand, maar allemaal samen. Als dat steek houdt?

Goh.

Mustin: Een spirituele viering dan, met mij als opgejaagde voorganger. Zoals Florence Welch ook elk optreden als een soort hogepriesteres leidt. (denkt na) Of zoals Max Colombie. We kunnen nog wel een paar Oscar & The Wolfs gebruiken in Wallonië. Franstalige artiesten wagen zich helaas zelden aan zo’n theatraliteit, vanuit een soort misplaatste bescheidenheid. ‘Doe maar gewoon, dat is al gek genoeg.’

Heb je daarom destijds ook Waals-Brabant ingeruild voor Brussel? Hier kan net iets meer.

Mustin: Ik studeerde in Louvain-la-Neuve, maar dat bleek toch een beetje een nepstad die volledig uitsterft in het weekend. Dus verhuisde ik naar Brussel. Ik ben opgegroeid in Lasne en Terhulpen, maar als je cultuur zoekt, rij je best in een grote bocht rond Waals-Brabant heen. Maar als je van fermettes, labradors en rust houdt, ben je er perfect op je plaats.

Tot slot misschien. Het dreigende People (Are Running the Streets) zou een aardige soundtrack zijn voor een apocalyptische film, bedacht ik me.

Mustin: Ik speel graag met het idee van een postapocalyptische wereld. Al is dat nummer vooral geschreven met uit de hand gelopen Brusselse manifestaties in het achterhoofd.

Omdat je er zelf plots tussenstond?

Mustin:(schudt het hoofd) Ik ben meegestapt in de klimaatmars van december, en die verliep rustig. Enerzijds vind ik het hoopvol dan we met zovelen op straat komen voor het klimaat, anderzijds vraag ik me af wat het zal uithalen. Ik snap de nood om te brossen of betogen, maar uiteindelijk verandert er niks wezenlijks. Het is morrelen in de marge van een systeem dat heel sterk in dienst staat van de economie. (denkt na) Ik zit er niet meteen op te wachten, maar ik zie nog wel een gewapende revolutie uitbreken. Echte verandering gaat meestal gepaard met rellen en geweld, zo leert de geschiedenis. We zijn ook maar egoïstische beesten met een laagje vernis over, en ik heb het idee dat we tegenwoordig zo tegenover elkaar staan, elkaar niet meer kunnen of willen begrijpen, dat een clash onvermijdelijk is. Maar zoals ik al zei: uit de donkerste momenten ontstaan uiteindelijk vaak de mooiste dingen.